Tuesday, April 16, 2019

၂၀၁၉ ပူလစ္ဇာ(Pulitzer) ႏိုင္ငံတကာသတင္းက႑ဆု ကုိ၀လုံး၊ ကုိေက်ာ္စုိးဦး တို႔နဲ႔အတူ ရုိက္တာသတင္းေထာက္ေတြ ရရွိ

VOA - 16 ဧၿပီ၊ 2019

အေမရိကန္သတင္းစာနယ္ဇင္းေလာကမွာ အထင္ကရ Pulitzer ဆုရွင္ ၂၀၁၉ ခုနွစ္ အမည္စာရင္း မွာ ႏိုင္ငံတကာသတင္း စုံစမ္းေဖၚထုတ္မႈ အတြက္ ရိုက္တာသတင္းေထာက္အဖြဲ႕နဲ႕အတူ ကို၀လံုးနဲ႕ ကိုေက်ာ္စိုးဦး တုိ႕လဲ ပါ၀င္ေၾကာင္း မေန႔ ဧၿပီလ (၁၅)ရက္ေန႔က ပူလစ္ဇာ ဆုေရြးခ်ယ္ေရးအဖဲြ႔က နယူးေရာက္ မွာ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

၂၀၁၇ က ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ျမန္မာလုံျခံဳေရးတပ္ေတြ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္မႈခဲ့တာေတြကို သတင္း ထုတ္ေဖၚေရးသားခဲ့တဲ့အတြက္ လက္ရွိေထာင္ဒဏ္ ၇ ႏွစ္က်ခံေနရတဲ့ ကုိ၀လုံးနဲ႕ ကုိေက်ာ္စုိးဦးတို႔ရဲ႕ သတၱိ ကုိ ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမွင့္ျခင္းျဖစ္တယ္လုိ႕ ပူလစ္ဇာ ဆုေရြးခ်ယ္ေရးဘုတ္အဖဲြ႔ တာ၀န္ခံက ေျပာပါတယ္။ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကို တင္ျပမွာပါ။

၁၀၃ ႀကိမ္ေျမာက္ ပူလစ္ဇာဆုရွင္ေတြအျဖစ္ ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမွင့္မယ့္သူေတြရဲ႕ အမည္စာရင္းကို ပူလစ္ဇာဆုေရြးခ်ယ္ေရး ဘုတ္အဖဲြ႔ တာ၀န္ခံ Dana Canedy ကဧၿပီလ (၁၅)ရက္ေန႔မွာ ဗီြဒီယိုကေနတဆင့္ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာသာမက ႏိုင္ငံတကာ သတင္း၊စာနယ္ဇင္းေလာကမွာ ဂုဏ္သတင္းႀကီးတဲ့ ႏွစ္စဥ္ခ်ီးျမွင့္ေနတဲ့ ပူလစ္ဇာဆု မွာ သတင္းပညာသာမက စာေရးဆရာနဲ႕ အႏုပညာေလာကမွာပါ ထူးခြ်န္ေျပာင္ေျမာက္စြာ ေရးသားထုတ္ေဖၚခဲ့ၾကသူေတြကို ေခါင္းစဥ္အလိုက္ ေရြးခ်ယ္ဂုဏ္ျပဳတာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီႏွစ္အတြက္ ႏိုင္ငံတကာသတင္းေထာက္ ဆု ႏွစ္ဆုအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး တဆုကို ယီမင္ျပည္တြင္းစစ္အတြင္း ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြကို ေဖၚထုတ္တင္ျပခဲ့တဲ့ ေအပီ သတင္းေထာက္သံုးဦးကို ခ်ီးျမွင့္မွာျဖစ္ၿပီး ေနာက္တဆုကိုေတာ့ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံထားရတဲ့ ျမန္မာ ရိုက္တာသတင္းေထာက္ႏွစ္ဦးပါ၀င္တဲ့ ရိုက္တာသတင္းအဖဲြ႕ကို ခ်ီးျမွင့္မွာျဖစ္ေၾကာင္း Dana Canedy က အခုလိုေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

"ဒီႏွစ္ ႏိုင္ငံတကာသတင္းေထာက္က႑ဆု အတြက္ ဆု (၂)ဆု ခ်ီးျမွင့္မွာပါ။ တဆုကိုေတာ့ ကို၀လံုးနဲ႕ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ ထူးထူးျခားျခား သတင္းေဖၚထုတ္မႈအေပၚ အအေျခခံၿပီး သတင္းတင္ျပခဲ့တဲ့ ရိုက္တာသတင္းေထာက္အဖဲြ႕ကို ေပးအပ္ခ်ီးျမွင့္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ေတြကို စနစ္တက်နဲ႕အတင္းအဓမၼ ေမာင္းထုတ္၊ သတ္ျဖတ္မႈေတြအတြက္ တာ၀န္ရွိတဲ့ စစ္တပ္ဖဲြ႕၀င္ တပ္စုေတြနဲ႕ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရြာသားေတြကို သူတို႔ႏွစ္ဦး အေသအခ်ာ စံုစမ္းေဖၚထုတ္တင္ျပႏိုင္ခဲ့ၿပီး၊ အဲဒီလို သတၱိရွိရွိ စံုစမ္းေရးသားခဲ့တဲ့အတြက္ ဒီရိုက္တာသတင္းေထာက္ႏွစ္ဦးလံုး ဟာ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ထားရပါတယ္။​"

အခုလို ျမန္မာသတင္းေထာက္ႏွစ္ဦး ကမၻာေက်ာ္ ပူလစ္ဇာဆု ခ်ီးျမွင့္ခံရတာဟာ သူတို႔နဲ႕ ထိုက္တန္လို႔ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာသတင္းစာဆရာ ဦးစည္သူေအာင္ျမင့္က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“ က်ေနာ္တို႔ သတင္းမီဒီယာေလာကမွာက ပူလစ္ဇာဆုဆိုတာ ဂုဏ္ယူထိုက္တဲ့ တကယ့္ကို အျမင့္ဆံုးဆုလို႔ပဲ နားလည္တယ္။ အဲဒီလို ဆုေတြကို ရတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔လုပ္ထားတဲ့ ၊ သူတုိ႔ ႀကိဳးစားထားတဲ့ ရလဒ္ေတြကို ႏိုင္ငံတကာက အသိအမွတ္ျပဳတယ္ ခ်ီးျမွင့္တယ္ ဆိုေတာ့ ေကာင္းတဲ့ကိစၥေတြေပ့ါ အဲလို ပဲျမင္ပါတယ္။

မအင္ၾကင္းႏိုင္။ ။ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ေပါ့ေနာ္ အခု ဒီဧၿပီလ ဆုခ်ီးျမွင့္ေရြးခ်ယ္တဲ့အခ်ိန္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း ျမန္မာ့ရိုးရာႏွစ္သစ္ကူးအခ်ိန္ ထံုးစံအတိုင္း ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ လႊတ္ေပးတဲ့ အခ်ိန္ကာလလည္း ေရာက္လာေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူတို႔ ရိုက္တာ သတင္းေထာက္ႏွစ္ဦး လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ လႊတ္ႏိုင္မလႊတ္ႏိုင္ ဆရာဘယ္လို သံုးသပ္ပါသလဲ။

ဦးစည္သူေအာင္ျမင့္။ ။ အခုလက္ရွိမွာေတာ့ သူတို႔ ႏွစ္ဦးရဲ႕ အမႈဟာ အျမင့္ဆံုးတရားရံုးမွာ အယူခံတင္ထားတယ္။ ဒါကို ႏွစ္ဖက္ ၾကားနာၿပီးေတာ့မွ စီရင္ခ်က္ခ်ဖို႔အတြက္ ေစာင့္ဆိုင္းေနတဲ့ အခ်ိန္ေပါ့ေလ။ ဆိုေတာ့ ဒီလိုအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ က်ေနာ္နားလည္သေလာက္ကေတာ့ လႊတ္ေပးတဲ့အေလ့အထကေတာ့ သိပ္မရွိဘူးေပါ့။ စီရင္ခ်က္ ခ်ၿပီးသြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ အဲဒါေတြက ျပန္ၿပီးေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္တာေပါ့ေနာ္ အဲလိုက်ေနာ္နားလည္ပါတယ္။

မအင္ၾကင္းႏိုင္။ ။ အဲဒါဆိုရင္ သူတို႔လႊတ္လာႏိုင္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းအေနအထားကိုေရာ ဘယ္လိုျမင္သလဲရွင့္။

ဦးစည္သူေအာင္ျမင့္။ ။ေမွ်ာ္လင့္စရာေတြရွိပါတယ္။ အျမင့္ဆံုးတရားရံုးဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ သူတို႔အမႈကို ေသေသခ်ာခ်ာျပန္ၿပီးေတာ့ စိစစ္မယ္ ေလ့လာမယ္ ၊ သံုးသပ္မယ္။ ဒီေနရာမွာလည္း ေမွ်ာ္လင့္လို႔ရပါတယ္ သူတို႔ျပန္ၿပီးေတာ့ လြတ္ေျမာက္ဖို႔အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိပါတယ္။ အကယ္၍မ်ား အဲဒီမွာ မရွိခဲ့ဘူးဆိုရင္ ေနာက္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ကို ေမွ်ာ္လင့္ရမွာပါပဲ။

ရိုက္တာသတင္းအယ္ဒီတာခ်ဳပ္ Steven J. Adler က လည္း အခုလိုု ကိုဝလံုးနဲ႔ ကိုေက်ာ္စိုးဦး တို႔နဲ႔အတူ သူတို႔ရဲ့ ေရာင္းရင္း ရိုက္တာသတင္းေထာက္ေတြ အခုလို သတၱိရွိရွိ၊ သတင္းယူမႈအတြက္ ဂုဏ္ျပဳျခင္း ခံရတာကို သူ႔အေနနဲ႔ ဝမ္းေျမာက္မိေပမဲ့၊ ဒီသတၱိရွိလွတဲ့ သတင္းေထာက္ ၂ ဦး ဆက္ၿပီး အက်ဥ္းက် ခံေနရတဲ့အတြက္ လြန္စြာ စိတ္ဆင္းရဲေနရေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာသတင္းေတြ ထုတ္ေဖၚတင္ျပရာမွာ ထင္ရွားတဲ့ သာဓက အျဖစ္ စံနမူတင္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ အျပင္ သတင္းပညာ က်င့္၀တ္နဲ႕အညီ ေရးသားတင္ဆက္ႏိုင္တဲ့ ထူးခြ်န္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာသတင္းသမားေတြကို ပူးလစ္ဇာဆုအဖဲြ႔ႀကီးက ႏွစ္စဥ္ေရြးခ်ယ္ ဂုဏ္ျပဳတာျဖစ္ၿပီး ဆုေၾကးေငြအျဖစ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၅,၀၀၀ ပူးတဲြခ်ီးျမွင့္တာျဖစ္ပါတယ္။

ကိုလံဘီယာတကၠသိုလ္ႀကီးကေန သတင္းစာနယ္ဇင္း ပညာရပ္ျမွင္တင္တဲ့အေနနဲ႔ ၁၉၁၇ခုႏွစ္က စတင္ၿပီး သတင္းစာထုတ္ေ၀သူ Joseph Pulitzer ကႀကီးမွဴးတဲ့ ပူလစ္ဇာဆုကို ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမွင့္လာခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဆုရရွိတဲ့ အမည္စာရင္းကို အခုလို ဧၿပီလလယ္မွာ ေၾကညာၿပီးေနာက္ ကိုလံဘီယာတကၠသိုလ္ အဓိပတိ ကိုယ္တိုင္ခ်ီးျမွင့္တဲ့ ဆုေပးပဲြနဲ႔အတူ ေန႕လည္စာအခမ္းအနားကိုေတာ့ ကိုလံဘီယာတကၠသိုလ္ ပရ၀ုဏ္အတြင္း ေမလမွာ က်င္းပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အခုလို နာမည္ေက်ာ္ ပူလစ္ဇာဆုအျဖစ္ ခ်ီးျမွင့္ခံရသူ ျမန္မာေတြထဲ ၂၀၁၆ခုနွစ္ ပူလစ္ဇာ အမ်ားအက်ဴိးေဆာင္ဆုအတြက္ ျမန္မာသတင္းေထာက္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသူ Esther Htusan ပါ၀င္တဲ့ ေအပီသတင္းဌာနအဖဲြ႕က ရရွိခဲ့သလို၊ ၂၀၁၈ ပူလစ္ဇာ သတင္းမွတ္တမ္းဓါတ္ပုံဆု အတြက္ ျမန္မာဓါတ္ပံုသတင္းသမား ကိုစိုးေဇယ်ထြန္း ပါ၀င္တဲ့ ႐ိုက္တာ ဓါတ္ပံုသတင္းေထာက္ အဖြဲ႕ခ်ီးျမႇင့္ခံခဲ့ရပါတယ္။
၂၀၁၉ခုႏွစ္အတြက္ ပူလစ္ဇာဆုအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရတဲ့ ကို၀လံုးနဲ႕ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ ပါ၀င္တဲ့ ရိုက္တာသတင္းေထာက္အဖဲြ႕ရဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း သတင္းတင္ျပခ်က္

No comments: