ယူနတီသတင္းေထာက္ ေထာင္ဒဏ္ ႏုိင္ငံတကာ ႐ႈတ္ခ်

ဒီဗီြဘီ၊ 11 July 2014

ဖမ္းဆီးခံ မီဒီယာသမားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းေနစဥ္

ယူနတီဂ်ာနယ္ သတင္းေထာက္ေလးဦးႏွင့္ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္တို႔ကို အလုပ္ၾကမ္းနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္ခ်မွတ္လိုက္တဲ့အေပၚ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို ခ်ဳိးေဖာက္မႈအျဖစ္ အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ရႈတ္ခ်လိုက္ပါတယ္။

ယူနတီသတင္းေထာက္ေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ေပါက္ၾကားမႈနဲ႔ ဖမ္ဆီးတရား ဆြဲဆိုၿပီး ႀကီးေလးတဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေတြ မေန႔က ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့အေပၚ ျပည္တြင္း သတင္းမီဒီယာေတြက ကန္႔ကြက္ရႈတ္ခ်လိုက္သလို ကမၻာ့ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္လုိက္တာပါ။

ဒီလိုစီရင္ခ်က္ခ်မွတ္လိုက္တာဟာ ျမန္မာရဲ႕လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ထုတ္ခြင့္အတြက္ ေမွာင္မုိက္တဲ့ ေနရက္ေတြကို ျပန္လည္ေရာက္ရွိသြားတယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႔ (AI) က ေျပာပါတယ္။

“လူေတြ စိတ္၀င္စားတဲ့ သတင္းကို သူတို႔ေရးတာကလြဲၿပီး ဒီသတင္းေထာက္ ၅ ဦးက ဘာမွမလုပ္ဘူး။ ဒီသတင္းေထာက္ ၅ ဦးကို ယုံၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြအျဖစ္ ေအအုိင္က သတ္မွတ္သလို သူတို႔ကို အျမန္ဆုံးျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုပါတယ္” လို႔ AI အာရွပစိဖိတ္ လက္ေထာက္ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ရႈးပတ္ အေဘာ့က ေျပာပါတယ္။

ဒီျပစ္ဒဏ္ဟာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနတိုးတက္လာဖို႔ အစိုးရကေပးခဲ့တဲ့ ကတိစကားဟာ အႏွစ္မပါသလို ဒီလိုလုပ္ရပ္ေတြ မလုပ္ေတာ့ပါဘူးလို႔ အစိုးရက အာမခံေပမယ့္ ဒီႏွစ္ကစတင္ၿပီး လြတ္လပ္တဲ့ မီဒီယာအေပၚ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ႏွိမ္ႏွင္းတာကို ထင္ဟပ္ေစတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

အလားတူ အေရွ႕ေတာင္အာရွ သတင္းစာဆရာမ်ား မဟာမိတ္အဖြဲ႔ (SEAPA) ကလည္း သတင္းေထာက္ေတြအေပၚ ခ်မွတ္လိုက္တဲ့ အရမ္းကို ျပင္းထန္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ စိုးရိမ္မိသလို အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္မိတယ္လို႔ အမႈေဆာင္ ညြန္ၾကားေရးမႉး Gayathry Venkiteswaran က ေျပာပါတယ္။

“သူတို႔ လုပ္ေနတဲ့အလုပ္က လူထုကို သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ေပးဖို႔ပါ။ သူတို႔ေတြက ၾကမ္းတမ္းတဲ့ ဆက္ဆံမႈမ်ိဳး ၾကမ္းတမ္းတဲ့ ျပစ္ဒဏ္မ်ိဳးနဲ႔ မထိုက္တန္ပါဘူး” လို႔ ေျပာပါတယ္။

ျပင္သစ္အေျခစိုက္ နယ္စည္းမျခားသတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ႔ (RSF) ကေတာ့ ျပင္းထန္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္က ျမန္မာျပည္မွာ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ေနာက္ျပန္လည့္တယ္ဆိုတာကို အတည္ျပဳလုိက္တာလုိ႔ ေျပာပါတယ္။

“တိုးတက္မႈေတြ လုပ္ခဲ့ေပမယ့္ ဒီျဖစ္ရပ္က သူတို႔ အလုပ္သူတို႔ လုပ္ေနတဲ့ သတင္းေထာက္နဲ႔ ဘေလာ့ဂ္ကာေတြကို ႏုိ္င္ငံေတာ္ လုံၿခဳံေရး စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ အစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ဖို႔ စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္တဲ့ အေမွာင္ဖံုးတဲ့ေန႔ရက္ကို ျပန္လည္ေရာက္သြားေစပါတယ္” လို႔ RSF အဖြဲ႔ အာရွပစိဖိတ္ အႀကီးအကဲ ဘန္ဂ်မင္ အစၥေမလ္းက ေျပာပါတယ္။

အလားတူ အေမရိကန္အေျခစိုက္ သတင္းေထာက္ အကာအကြယ္ေပးေရး ေကာ္မတီ (CPJ) ကလည္း အလွဴရွင္ႏုိင္ငံေတြက သံတမန္ေရး အသုံးျပဳၿပီး ျမန္မာအစိုးရကို ဖိအားေပးဖုိ႔နဲ႔ စီးပြားေရးအရ အေထာက္အပံ့ေတြကို ျပန္လည္စဥ္းစားဖို႔ ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။

“ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀န္းက ဒီျပစ္ဒဏ္ကို အသစ္ျပင္ဆင္ေပးဖို႔ အလ်င္အျမန္ လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔လိုသလို ဒီလိုမီဒီယာေတြကို မလိုလားတဲ့ အစိုးရရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္က အနာဂတ္ စီးပြားေရး အကူအညီေတြကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစမယ္ဆိုတာကို စြဲမွတ္သြားေအာင္ လုပ္သင့္တယ္” လို႔ CPJ က အာရွအစီအစဥ္ ညိႇႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ေရးမႉး ေဘာပ့္ဒိုင္း Bob Dietz က ေျပာပါတယ္။

မေကြးတိုင္း ေပါက္ၿမဳိ႕နယ္က ကာကြယ္ေရးပစၥည္း စက္ရံုကို လွ်ဳိ႕၀ွက္ဓာတုလက္နက္ စက္ရုံေခါင္းစဥ္နဲ႔ သတင္းေဖာ္ျပခဲ့တဲ့အတြက္ ယူနတီဂ်ာနယ္က အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ ဦးတင့္ဆန္းနဲ႔ သတင္းေထာက္ေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ဦးလူေမာ္ႏိုင္၊ ဦးစည္သူစိုး၊ ဦးသဲရာဇာဦးနဲ႔ ဦးပိုင္သက္ေက်ာ္တို႔ကို ႏုိင္ငံေတာ္ လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ အက္ဥပေဒနဲ႔ တရားစြဲဆိုၿပီး ပခုကၠဴခရိုင္ တရားရံုးက မေန႔ကမွ ေထာင္ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္စီ ခ်မွတ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ဆက္စပ္သတင္းမ်ား
- ‘ဒီမိုကေရစီ’ အစိုးရက စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားကို စံခ်ိန္တင္ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္လိုက္ click
- ယူနတီဂ်ာနယ္မွ သတင္းေထာက္မ်ားအမႈ ရက္ပိုင္းအတြင္း အယူခံဝင္မည္ click
- ေထာင္ဒဏ္ ဆယ္ႏွစ္ ခ်မွတ္ခဲ့မႈအေပၚ အျမင္ႏွင့္ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ခ်က္မ်ား click
- “သတင္းေထာက္ရဲ႕ အမ်ဳိးသမီးျဖစ္ရတာ ဂုဏ္ယူတယ္” (အင္တာဗ်ဴး) click