အသြင္ကူးေျပာင္းေရးနဲ႔ ခရိုုနီ

အသြင္ကူးေျပာင္းေရးနဲ႔ ခရိုုနီ

မိုးေအး

(အခ်ိန္နည္းပါးမႈေၾကာင့္ ေပးပို႔သည့္ မူရင္းသတ္ပံုအတိုင္းသာ တင္ဆက္လိုက္ရပါသည္။)

အုုပ္စိုုးသူအာဏာရွင္ေတြ သေဘာတူညီမူနဲ႔ ေပၚေပါက္လာတဲ႔ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး အၾကိဳကာလေတြမွာ အတိုုက္အခံေတြအေနနဲ႔ ေရွာင္လြဲလိုု႔မရ ထိေတြ႔ဆက္ဆံရမဲ႔သူေတြကေတာ႔ ဒီကေန႔ ေရပန္းစားေနတဲ႔ ေခတ္ပ်က္သူေဌး ဒါမွမဟုုတ္ ခရိုုနီလုုပ္ငန္းရွင္ၾကီးေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အာဏာရွင္လက္ထက္မွာ အုုပ္စိုုးသူအ၀န္းအပိုုင္းနဲ႔ပဲ ပူးေပါင္းဖိုု႔လိုုတဲ႔ ခရိုုနီစီးပြါးေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြဟာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးအၾကိဳကာလ စျပီဆိုုတာနဲ႔ အာဏာရွိသူကိုုေရာ၊ အာဏာရွိမယ္လိုု႔ ယူဆရသူေတြကိုုေရာ၊ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ အာဏာရွိလာနုုိင္ေခ်ရွိတဲ႔ ထင္ရွားတဲ႔ အတိုုက္အခံေတြနဲ႕ပါ ပူးေပါင္းဖိုု႔ လိုုလာပါတယ္။ အာဏာရွိသူေတြနဲ႔ မဟာမိတ္လုုပ္ရတာက ခရိုုနီအစဥ္အလာမိုု႔ ျပသနာမရွိေပမဲ႔ အာဏာမရွိသူ တနည္းအားျဖင္႔ အတုုိက္အခံေတြနဲ႔ မဟာမိတ္လုုပ္ရခ်ိန္မွာေတာ႔ ခရိုုနီရဲ႔ မူလအဓိပါယ္သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ ခရိုုနီရဲ႔ဂုုဏ္ပုုဒ္ ပံုုပ်က္သြားတယ္လိုု႔ ယူဆသူေတြ ရွိပါတယ္။ ဘာလိုု႔လဲဆိုုေတာ႔ ခရိုုနီဆိုုတာဟာ အာဏာရွိသူေတြနဲ႔ပဲ ေပါင္းသင္းရပ္တည္သူေတြဆိုုတဲ႔ ယူဆခ်က္ေၾကာင္႔ပါ။

တခ်ိဳ႕ကေတာ႔လဲ ခရိုုနီရဲ႕ မူလပထမ အဓိပၸါယ္ဟာ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္း၊ ငယ္ေပါင္းရင္းခ်ာ ဆိုုတဲ႔ အဓိပၸါယ္ရွိတာမိုု႔ ထင္ရွားတဲ႔ အတိုုက္အခံေတြနဲ႔ မိတ္ေဆြျဖစ္ေရးကိုု ခရိုုနီေတြအေနနဲ႔ မျဖစ္မေန  လုုပ္လာရတယ္လိုု႔ ယူဆပါတယ္။ အတိုုက္အခံဘ၀ကတဲက မိတ္ေဆြဖဲြဲ႔ထားမွ အာဏာရလာခ်ိ္န္မွာ ငယ္ေပါင္းရင္းခ်ာ ဆက္ဆံေရးမ်ိဳး ရႏုိုုင္မယ္ဆိုုတဲ႔ ယူဆခ်က္နဲ႔ပါ။ အတိုုက္အခံနဲ႔ မဟာမိတ္လုုပ္လာတာဟာ ခရိုုနီဂုုဏ္ပုုဒ္ ပ်က္စီးေစဖိုု႔ မဟုုတ္ပဲ ခရိုုနီရဲ ႔ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးအၾကိဳကာလ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမူတခုုသာ ျဖစ္တယ္လိုု႔ သံုုးသပ္ၾကပါတယ္။

ခရိုုနီနဲ႔ အာဏာသံသရာ

အသြင္ကူးေျပာင္းေရးရဲ႕ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ အတိုုက္အခံေတြလဲ အာဏာရလာႏုုိင္တယ္ ဆိုုတာကိုု ခရိုုနီေတြက သေဘာေပါက္ပါတယ္။ အာဏာရလာတဲ႔ အတိုုက္အခံနဲ႔ ေပါင္းရသလိုု အတိုုက္အခံျပန္ျဖစ္သြားတဲ႔ အာဏာမဲ႔ေတြနဲ႔လဲ ေပါင္းပါတယ္။ အာဏာရွိသူေရာ အာဏာျပန္ရလာမဲ႔ အတိုုက္အခံေတြကိုုေရာ မိတ္ေဆြေကာင္းေတြလုုပ္ ေပါင္းသင္းရင္းပဲ ခရိုုနီဂုုဏ္ကိုု ဆက္လက္ထိမ္း သိမ္းသြားဖိုု႔ က်ိဳးစားၾကေလ႔ရွိပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ ေမးစရာရွိလာတာကေတာ႔ ခရိုုနီတိုုင္း ခရိုုနီဘ၀နဲ႔ပဲ တသက္လံုုး ရပ္တည္သြားၾကသလားဆိုုတဲ႔ ေမးခြန္းပါ။

တခ်ိဳ႕ခရိုုနီလုုပ္ငန္းရွင္ေတြကေတာ႔ ခရိုုနီဂုုဏ္ပုုဒ္ကိုု လံုုး၀ဖ်က္ဆီးလိုုက္ျပီး အတိုုက္အခံေတြနဲ႔ပဲ တသက္လံုုး ေပါင္းသြားတာေတြလဲ ရွိတတ္ပါတယ္။ ခရိုုနီလုုပ္ငန္းရွင္အျဖစ္ကေန အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လူခ်မ္းသာဘ၀ကိုု ေျပာင္းလဲရပ္တည္ပါတယ္။ အာဏာရွိသူနဲ႔ ခပ္ကင္းကင္းေနျပီး အတိုုက္ အခံမွန္သမွ်ကိုု ကူညီပ႔ံ႔ပိုုးပါတယ္။ ေခတ္ပ်က္စဥ္က ခ်မ္းသာၾကြယ္၀လာမႈေတြကိုု အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလ လိုုအပ္ခ်က္ေတြအတြက္ ျပန္လည္ေပးဆပ္ဖိုု႔ က်ိဳးစားပါတယ္။ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လူခ်မ္းသာေတြထဲမွာ အထင္ရွားဆံုုး ပုုဂၢိဳလ္ကေတာ႔ ရုုရွားက ေခတ္ပ်က္သူေဌး မီခိုုလ္း (မီေခးလ္) ခိုုေဒၚ-ေကာဗ္႔စကီး ျဖစ္ပါတယ္။

ခိုုေဒၚေကာဗ္႔စကီး ဘယ္သူလဲ

ခုုိေဒၚေကာဗ္႔စကီးဟာ ၁၉၆၃ ခုုႏွစ္မွာ ေမာ္စကိုုျမိဳ႔ေတာ္မွာ ေမြးဖြါးၾကီးျပင္းခဲ႔သူပါ။ ဖခင္ျဖစ္သူက ဂ်ဴး-လူမ်ိဳး အင္ဂ်ီနီယာတဦးျဖစ္ျပီး ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးကိုုယ္တိုုင္လဲ ဓါတုုအင္ဂ်ီနီယာဘာသာရပ္ကိုုုု သင္ယူခဲ႔ပါတယ္။ တကၠ သိုုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀မွာပဲ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ႔ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာပါတယ္။ ၁၉၈၆ ခုုႏွစ္ ဓါတုုအင္ဂ်ီနီယာနဲ႔ ဘြဲ႔ရျပီးခ်ိန္မွာ အဲဒီအခ်ိန္က သမၼတ ေဂၚဘာေခ်ာ႔ရဲ႔ စီးပြါးေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္ေတြကိုု သေဘာက်ျပီး စီးပြါးေရးနယ္ထဲကိုု ၀င္ခဲ႔ပါတယ္။ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ထိပ္ပိုုင္းေခါင္းေဆာင္ေတြ အကူအညီနဲ႔ ကိုုယ္ပိုုင္လုုပ္ငန္းေတြ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံဖိုု႔ နုုိင္ငံေတာ္ေခ်းေငြ အေျမာက္အမ်ား ရခဲ႔သူပါ။ ဆိုုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုုျပိဳကဲြခ်ိန္မွာ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးဟာ ခ်မ္းသာတဲ႔ လုုပ္ငန္းရွင္တဦး ျဖစ္ေနပါျပီ။ ရုုရွားနုုိင္ငံရဲ ႔ ပထမဆံုုး ပုုဂၢလိကဘဏ္ ထူေထာင္ခြင္႔ရခဲ႔သလိုု မီလွ်ံနာသူေဌးတေယာက္ ျဖစ္လာပါတယ္။

၁၉၉၂-ခုုႏွစ္မွာ သမၼတယဲ႔လ္ဆင္က ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးကိုု စြမ္းအင္နဲ႔ ေလာင္စာဆီဆုုိင္ရာ ႏုုိင္ငံတကာရင္းႏီွးျမဳပ္ႏွံမႈေကာ္မတီရဲ႕ ဥကၠဌတာ၀န္ ေပးအပ္ပါတယ္။ ၁၉၉၃ ခုုႏွစ္မွာ သမၼတယဲ႔လ္ဆင္အစိုုးရ ခြင္႔ျပဳခ်က္နဲ႔ ခိုုေဒၚ ေကာ႔ဗ္စကီးဟာ Yukos-ယူကိုုစ္႔ဆိုုတဲ႔ ေရနံကုုမၸဏီ ထူေထာင္ခြင္႔ရခဲ႔ပါတယ္။ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးရဲ႔ စီမံခန္႔ခြဲမူနဲ႔ ယူကိုုစ္႔ကုုမၸဏီဟာ နုုိင္ငံတကာမွာ နာမည္ရလာပါတယ္။ ၂၀၀၀ ခုုႏွစ္မွာ ရုုရွားေရနံထုုတ္လုုပ္မူရဲ ႔ ၂၀ ရာခိုုင္ႏႈန္းကိုု ယူကုုိစ္႔-ကုုမၸဏီကပဲ တာ၀န္ယူရတဲ႔အဆင္႔ထိ ေအာင္ျမင္မူရရွိလာပါတယ္။ ကမၻာ႔ပုုဂၢလိကပိုုင္ ေရနံကုုမဏီေတြရဲ႔ ထိပ္ဆံုုးစရင္းမွာ ပါ၀င္လာပါတယ္။ အဲဒီလိုုျဖစ္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္နုုိင္ခဲ႔တဲ႔ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးကိုု နုုိင္ငံတကာစီးပြါးေရး အသိုုင္းအ၀ိုုင္းက အသိအမွတ္ျပဳလာရသလိုု ရုုရွားရဲ ႔ အခ်မ္းသာဆံုုးပုုဂိၢဳလ္ ျဖစ္လာပါတယ္။

ေခတ္ပ်က္သူေဌးရဲ႕ ဒီမုိကေရစီအိပ္မက္

ခုုိေဒၚေကာဗ္႔စကီးနဲ႔ တျခားရုုရွားေခတ္ပ်က္သူေဌးေတြ မတူတာတခုုကေတာ႔ လူငယ္ေတြအေပၚ ထားရွိတဲ႔ အနာဂတ္ရည္မွန္းခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႔ခ်မ္းသာၾကြယ္၀မူေတြကိုု ရုုရွားမ်ိဴးဆက္သစ္ခေလးေတြအတြက္ တစံုုတရာ ဖန္တီးေပးခဲ႔ရမယ္၊ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံေပးခဲ႔ရမယ္လိုု႔ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးက ယံုၾကည္ပါတယ္။ ရုုရွားလူငယ္တိုု္င္းဟာ သူ႔လိုုမ်ိဴး အခြင္႔အေရးရခဲ႔မယ္ဆုုိရင္ သူ႔လိုုပဲ ခ်မ္းသာ ၾကြယ္၀လာသူေတြ ျဖစ္လာမယ္လိုု႔လဲ ယူဆသူပါ။ ႏိုုင္ငံေရးအယူအဆနဲ႔ ပတ္သက္ရင္လဲ စည္းကမ္းရွိတဲ႔ ဒီမုုိကေရစီ၊ လမ္းညြန္ဒီမိုုကေရစီ ဆိုုတဲ႔ အယူအဆေတြကိုု ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးက ဆန္႔က်င္ပါတယ္။ ဒီမုုိကေရစီဟာ ဒီမုုိကေရစီပဲျဖစ္တယ္လိုု႔ ယံုုၾကည္သူပါ။ ကြန္ျမဴနစ္၊ ဆိုုရွယ္လစ္ေတြလဲ စစ္မွန္တဲ႔ ဒီမုုိကေရစီနုုိင္ငံေရးစင္ျမင္႔ထက္မွာ ပါ၀င္ခြင္႔ ရွိသင္႔တယ္လိုု႔ သူက ယူဆပါတယ္။ ရုုွရွားရဲ ႔ အနာဂတ္နုုိင္ငံေရးဟာ မ်ိဴးဆက္သစ္ေတြရဲ႔ ပညာေရးအေပၚ လံုုး၀မွီတည္ေနတယ္လိုု႔လဲ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးက ယံုုၾကည္သူပါ။ သူ ယံုုၾကည္တဲ႔အတုုိင္းပဲ ရုုရွားမ်ဴိးဆက္သစ္ခေလးေတြအတြက္ ဒီမုုိကေရစီ မ်ိဳးေစ႔ခ်ႏုုိင္ဖိုု႔ဆိုုျပီး the-Open-Russian-Foundation ဆိုုတဲ႔ ေဖါင္ေဒးရွင္း ထူေထာင္ျပီး နုုိင္ငံေရး-လူမူေရး-လူ႔အခြင္႔အေရးနဲ႔-နည္းပညာသင္တန္းေတြကိုု အခမဲ႔ ဖြင္႔လွစ္သင္ၾကားေပးပါတယ္။ သူ႔သားၾကီးျဖစ္တဲ႔ ပါဗယ္-ခိုေဒၚ ေကာ႔ဗ္စကီးကိုု အေမရိကန္နုုိင္ငံကိုု သြားေရာက္ပညာသင္ေစခဲ႔သလိုု တျခားအရည္အခ်င္းရွိတဲ႔ လူငယ္ေတြကိုုလဲ နုုိင္ငံရပ္ျခားမွာ သြားေရာက္သင္ယူႏိုုင္ဖိုု႔ ပညာသင္စားရိတ္ ေထာက္ပ႔ံေပးတာေတြ လုုပ္ပါတယ္။

ေငြေၾကးမေတာင္႔တင္းတဲ႔ နိုုင္ငံေရးပါတီေတြကိုု ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးက ေႏွာင္ၾကိဳးမဲ႔ အကူအညီေတြ ေပးပါတယ္။ နုုိင္ငံေရးပါတီတခုုထဲကိုု ကူညီေပးတာမ်ဳိးကိုုေတာ႔ သူက လံုုး၀ဆန္႕က်င္ပါတယ္။ နုုိင္ငံေရးပါတီေတြ မ်ားမ်ားရွိေလ ရုုရွားလူငယ္ေတြၾကားမွာ နုုိင္ငံေရးအျမင္ ပိုုႏိုုးၾကားလာလိမ္႔မယ္လိုု႔ ခိုုေဒၚ ေကာ႔ဗ္စကီးက ယံုုၾကည္ပါတယ္။ ဒီမုုိကေရစီမွာ အာဏာရအစိုုးရကိုု ေစာင္႔ၾကည္႔ဖိအားေပးရမဲ႔ အတိုုက္အခံေတြ၊ အစိုုးရမဟုုတ္တဲ႔ လူမူအေျချပဳအဖြဲ႔အစည္းေတြ မ်ားမ်ားလိုုအပ္တယ္လိုု႔လဲ သူက ယူဆပါတယ္။ ယူဆတဲ႔အတိုုင္းလဲ လုုိအပ္တဲ႔ အကူအညီမွန္သမွ်ကိုု ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးက ေထာက္ပံ႔ေပးပါတယ္။ သူနဲ႔ေခတ္ျပိဳင္ ေခတ္ပ်က္သူေဌးေတြကိုုလဲ လူ႔အခြင္႔အေရးေဖါင္ေဒးရွင္းေတြ လူသားခ်င္စာနာကူညီေရးအဖြဲ႔ေတြ ဖြဲ႔စည္းျပီး ရုုရွားလူ႔အဖြဲ႔အစည္းကိုု တုုန္႔ျပန္ေက်းဇဴးဆပ္ၾကဖိုု႔ စည္းရံုုးခဲ႔သူလဲျဖစ္ပါတယ္။

ေခာတ္ပ်က္သူေဌးေတြပဲ ေကာင္းစားေနတယ္ဆိုုျပီး အသြင္ကူးေျပာငး္ ေရးကာလကိုု စိတ္ပ်က္ေနတဲ႔ ရုုရွားလူထုုဟာ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီး ရပ္တည္ခ်က္ကိုု အသိအမွတ္ျပဳ ေလးစားခဲ႔ၾကပါတယ္။ သမၼတယဲ႔လ္ဆင္လက္ထက္မွာ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးရဲ ႔ စီမန္ကိန္းေတြ၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြဟာ တစံုုတရာ အေႏွာက္အယွက္ မရွိခဲ႔ေပမဲ႔ သမၼတ ဗလာဒီမာပူတင္လက္ထက္မွာေတာ႔ ျပသနာေပါင္းမ်ိဳးစံုုနဲ႔ ရင္ဆိုုင္ခဲ႔ရပါတယ္။

ခရိုုနီလဲ ပါ၀င္ခြင္႔ရွိတယ္

၂၀၀၃-ခုုႏွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလထဲမွာ ပူတင္ဟာ ေခတ္ပ်က္သူေဌးေတြကိုု သမၼတနန္းေတာ္ကိုု ေခၚယူပါတယ္။ ခရိုုနီေတြဟာ ခရိုုနီလိုုပဲ ရပ္တည္ဖိုု႔နဲ႔ အတိုုက္အခံေတြနဲ႔ ကင္းကင္းေနဖိုု႔၊ နုုိင္ငံေရးနဲ႔ ေ၀းေ၀းေနဖိုု႔ ပူတင္က သတိေပးပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲကိုု ရုုရွားရုုပ္ျမင္သံၾကားက တိုုက္ရိုုက္ထုုတ္လြင္႔ျပသဖိုု႔ ပူတင္က စီစဥ္ခဲ႔တာပါ။ ပူတင္ရဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ႔ ျပည္သူေတြ ရြံရွာမုုန္းတီးေနတဲ႔ ေခတ္ပ်က္သူေဌးေတြကိုု သူဘယ္လိုု အမိန္႔ေပးညြန္ၾကားတယ္၊ ၾသဇာဘယ္လိုုေညာင္းတယ္ ဆိုုတာကိုု ရုုရွားျပည္သူေတြကိုု ျပသခ်င္တဲ႔အတြက္ပါ။ အစည္းအေ၀းတက္လာတဲ႔ ေခတ္ပ်က္သူေဌးအားလံုုးက ပူတင္ ေျပာသမွ်ကိုု တစံုုတရာ ျပန္မေျပာရဲခဲ႔ၾကပါဘူး။ ဒါေပမဲ႔ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးကေတာ႔ ခရိုုနီဟာ ခရိုုနီပဲ ျဖစ္ရမယ္ဆိုုတဲ႔ ပူတင္ရဲ႔ အယူအဆကိုု လက္မခံပါဘူး။ ခရိုုနီပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္သူပဲျဖစ္ျဖစ္ ရုုရွားနုုိင္ငံရဲ ႔ ဒီမုုိကေရစီထူေထာင္ေရးလုုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ နုုိင္ငံသားတိုုင္း ပါ၀င္ခြင္႔ရွိသင္႔တယ္လိုု႔ ပူတင္ကိုု တုုန္႔ျပန္ပါတယ္။ ရုုရွားရဲ႔ အဓိကျပသနာဟာ ခရိုုနီေတြဆိုုတာထက္ အစိုုးရ၀န္ၾကီးဌာနေတြရဲ ႔ အက်င္႔ပ်က္ျခားမူေတြ ျဖစ္တယ္လုုိ႔ ေထာက္ျပပါတယ္။ တာ၀န္အရွိဆံုုး ပုုဂိၢဳလ္ သမၼတ ပူတင္အေနနဲ႔ အက်င္႔ပ်က္ျခစားမူေတြကိုု ဘက္မလိုုက္ပဲ စနစ္တက် ကိုုင္တြယ္ေျဖရွင္းနုုိင္ဖိုု႔ လိုုတယ္လိုု႔လဲ ခိုုေဒၚ ေကာ႔ဗ္စကီးက ေျပာခဲ႔ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲကိုု ရုုပ္သံကေန တိုုက္ရိုုက္ၾကည္႔ရူေနရတဲ႔ ရုုရွားျပည္သူေတြဟာ ပူတင္ကို အခ်က္အလက္အတိအက်နဲ႔ ျပန္ေျပာရဲတဲ႔ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးကိုု သေဘာက်ခဲ႔ပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ ပူတင္ကိုု တုုန္႔ျပန္ေျပာဆိုုခဲ႔မူဟာ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးအတြက္ေတာ႔ ကံၾကမၼာအလွဲ႔အေျပာင္းတခုု ျဖစ္လာေစပါတယ္။

ႏုုိင္ငံျခားမသြားဘဲ ေထာင္ထဲသြားဖိုု႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ႔သူ

ပူတင္နဲ႔ အစည္းအေ၀းျပီးခ်ိန္ကစလိုု႔ ရုုရွားေထာက္လွမ္းေရးေတြဟာ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးနဲ႔ ရင္းႏွီးသူေတြကိုု ဖမ္းဆီးတာ ျခိ္္မ္းေျခာက္တာေတြ လုုပ္လာပါတယ္။ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီး ေဖါင္ေဒးရွင္းအကူအညီနဲ႔ ပညာသင္ေနတဲ႔ ခေလးမိဘေတြကိုု အက်ပ္ကိုုင္ျခိမ္းေျခာက္တာေတြ လုုပ္ပါတယ္။ တျခားေခတ္ပ်က္သူေဌးေတြလိုု ပိုုင္ဆိုုင္မူေတြနဲ႔အတူ နုုိင္ငံကေန ထြက္ေျပးသြားဖိုု႔ နည္းမ်ိဴးစံုုနဲ႔ ခိုုေဒၚ ေကာ႔ဗ္စကီးကိုု ဖိအားေပးပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ ခိုုေဒၚ ေကာဗ္႔စကီးဟာ တျခားလူေတြလိုု တိုုင္းျပည္က ထြက္မသြားတဲ႔အျပင္ လူငယ္ေတြ ပညာေရးအတြက္ ေနာက္ထပ္ ေဖါင္ေဒးရွင္းအသစ္ေတြ ထူေထာင္ပါတယ္။ အတိုုက္အခံပါတီေတြကိုုလဲ အရင္အတိုုင္း အကူအညီေပးပါတယ္။

၂၀၀၃ ခုုႏွစ္ ေအာက္တုုိဘာ ၂၅ ရက္ေန႔မွာ ပူတင္ရဲ ႔ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႕က ခုုိေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးကိုု ဖမ္းဆီးပါတယ္။ အခြန္တိမ္းေရွာင္မႈ၊ အက်င္႔ပ်က္ျခစားမႈ စတာေတြနဲ႔ စြဲခ်က္တင္ျပီး ေထာင္ ၈ ႏွစ္ ခ်မွတ္ခဲ႔ပါတယ္။ သူ ႔ဖက္က လိုုက္ပါေပးတဲ႔ ေရွ႔ေနေတြ ေထာက္ခံသူေတြ အားလံုုးကိုုပါ ပူတင္ ေထာက္လွမ္းေရးက နည္းမိ်ဴးစံုုနဲ႔ စြဲခ်က္တင္ ဖမ္းဆီးတာ ေရွ႔ေနလိုုင္စင္ပိတ္တာေတြ လုုပ္ခဲ႔တာပါ။ ေထာင္မခ်ခင္မွာ ပူတင္ဟာ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးကိုု အျပစ္ရွိေၾကာင္း ၀န္ခံေျပာမယ္ဆိုုရင္ ျပန္လြတ္ေပးမယ္၊ ပိုုင္ဆိုုင္မူေတြနဲ႔အတူ နုုိင္ငံျခားကိုု ထြက္ခြါေနထိုုင္ခြင္႔ ေပးမယ္ဆိုုျပီး နည္းမိ်ဴးစံုုနဲ႔ စည္းရံုုနားခ်ဖိုု႔ က်ိဳးစားပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ နုုိင္ငံျခားမွာ လူခ်မ္းသာတဦးလိုုေနရမဲ႔ ဘ၀ထက္ ရုုရွားမွာပဲ အက်ဥ္းသားဘ၀နဲ႔ ေနရတာက အနာဂါတ္ ရုုရွားမ်ိဴးဆက္သစ္ေတြအတြက္ စံနမူနာေကာင္းျဖစ္တယ္ဆိုုျပီး ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးဟာ အျပစ္ရွိေၾကာင္း ၀န္ခံဖိုု႔ ျငင္းဆိုုျပီး အက်ဥ္းသားဘ၀ကိုု ေရြးခ်ယ္ခဲ႔တာျဖစ္ပါတယ္။

နိုုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီး

ခုုိေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးဟာ အက်ဥ္းေထာင္ထဲကေန ရုုရွားနုုိင္ငံေတာ္ အနာဂါတ္နဲ႔ပတ္သက္လိုု႔ သူ႔အယူအဆ-အေတြးအေခၚေတြကိုု ေဆာင္းပါးပံုုစံ ေရးျပီး ေထာင္ျပင္ကိုု ခိုုးထုုတ္ပါတယ္။ ေထာင္ထဲကေန ေဆာင္းပါးေတြေရးေနတဲ႔ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးကိုု ပူတင္အမိ္န္႔နဲ႔ အလုုပ္ၾကမ္းရဲဘက္စခန္းကိုု ပိုု႔ပါ တယ္။ ရဲဘက္စခန္းမွာပဲ ရုုရွားေရနံထုုတ္လုုပ္မူနဲ႔ပတ္သက္လိုု႔ သူ႔သေဘာထားအျမင္ စီးပြါးေရးစာတမ္းတေစာင္ ေရးသားျပဳစုုခဲ႔သူပါ။ လြတ္လပ္ျခင္းအရသာနဲ႔ ပတ္သက္လိုု႔ ေထာင္ထဲက ေရးပိုု႔တာေတြကိုု ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီး ေထာက္ခံသူေတြက စာအုုပ္ထုုတ္ေ၀ခဲ႔ပါတယ္။ အဲဒီစာအုုပ္ထြက္လာခ်ိန္မွာေတာ႔ တခန္းထဲအတူေန ရာဇ၀တ္အက်ဥ္းသားတဦးက ခိုုေဒၚေကာဗ္႔စကီးကိုု လုုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ဖိုု႔ က်ိဳးစားပါတယ္။ ဒီလုုပ္ၾကံမူဟာ ပူတင္အစိုုးရရဲ႔ လက္ခ်က္လိုု႔ အမ်ားက ယူဆပါတယ္။ မတရားဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ထားတဲ႔အျပင္ ေထာင္ထဲမွာပါ လုုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ဖိုု႔ က်ိဳးစားလာခ်ိန္မွာေတာ႔ နုုိင္ငံတကာသတင္းမီဒီယာေတြက ပူတင္ကိုု ေ၀ဖန္ေရးသားလာပါတယ္။ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးကိုု ဖမ္းဆီးထားတာဟာ ပူတင္ရဲ႔နုုိင္ငံေရးလုုပ္ၾကံမူတခုု ျဖစ္တယ္လိုု႔ ေထာက္ျပလာပါတယ္။ အေမရိကန္မွာ ပညာသင္ေနတဲ႔သားျဖစ္သူ ပါဗယ္ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးကိုု ပူတင္အစိုုးရက ျပည္ေတာ္ျပန္၀င္ခြင္႔ေပးဖိုု႔ ျငင္းဆိုုပါတယ္။ အေဖကိုုလဲဖမ္း သားကိုုလဲ ျပန္လာခြင္႔မေပးခ်ိန္မွာေတာ႔ ရုုရွားမွာေရာ နုုိင္ငံတကာမွာပါ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီး ျပန္လြတ္ေပးေရးေတာင္းဆိုုပဲြေတြ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ တခ်ိန္က ေခတ္ပ်က္သူေဌးလိုု႔ လူသိမ်ားခဲ႔တဲ႔ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးဟာ ရုုရွားနုုိင္ငံရဲ ႔ အထင္ရွားဆံုုး အက်ဥ္းသားတေယာက္ ျဖစ္လာပါတယ္။ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးဟာ အက်င္႔ပ်က္ျခစားမူနဲ႔ ဖမ္းဆီးေထာင္ ခ်ခံရတာမဟုုတ္ပဲ သူ႔ယံုုၾကည္ခ်က္ေၾကာင္႔ ဖမ္းဆီးခံေနရတာလိုု႔ နုုိင္ငံတကာကပါ အသိအမွတ္ျပဳလာပါတယ္။ ေခာတ္ပ်က္သူေဌးကေန ယံုုၾကည္ခ်က္ေၾကာင္႔ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံရတဲ႔ နုုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားတဦး ျဖစ္လာပါတယ္။

ပူတင္ အေၾကာက္ရဆံုး လူသား

ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးကိုု ခ်မွတ္ထားတဲ႔ ျပစ္ဒဏ္အရ ၂၀၁၁ ခုုႏွစ္ထဲမွာ ျပန္လြတ္ေပးရမွာပါ။ ဒါေပမဲ႔ ျပန္လြတ္ေပးရမဲ႔ရက္ မတိုုင္ခင္ေလးမွာပဲ ေနာက္ထပ္ စြဲခ်က္အသစ္ေတြနဲ႔ ေထာင္ ၅ ႏွစ္ ထပ္ခ်ပါတယ္။ ျပန္လြတ္မေပးပဲ ေနာက္အမႈတပ္ ေထာင္ခ်တဲ႔အေပၚ နုုိင္ငံတကာအစိုုးရေတြကေရာ လူ႔အခြင္႔အေရးေစာင္႔ၾကည္႔ေရးအဖြဲ႔ေတြကပါ ပူတင္ကိုု ေ၀ဖန္ကန္႔ကြက္ခဲ႔ပါတယ္။ နုုိင္ငံတကာဖိအားေတြ မ်ားလာသလိုု ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးကို ျပန္လြတ္ေပးေရး ေတာင္းဆိုုပြဲေတြ အရွိန္ျမင္႔လာခ်ိန္မွာ ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ ေလ်ာ႔ေပါ႔ေပးပါတယ္။ ဆုုိုုလိုုတာကေတာ႔ ေနာက္အမႈ မတပ္ဘူးဆိုုရင္ သူဟာ ၂၀၁၄ ခုုႏွစ္ထဲမွာ ေထာင္က ျပန္လြတ္လာေတာ႔မွာပါ။ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီး ေထာက္ခံသူေတြကေတာ႔ ပူတင္ကိုု အယံုုအၾကည္ မရွိၾကပါဘူး။ လြတ္ရက္ေစ႔ခါနီးမွာ ေနာက္ထပ္အမူေတြနဲ႔ ေထာင္ထပ္ခ်နုုိင္တယ္လိုု႔ ယူဆေနပါတယ္။ ပူတင္အေနနဲ႔ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးကိုု ျပန္လြတ္ေပးရတဲ႔ သတၱိမရွိဘူးလိုု႔လဲ သံုုးသပ္ပါတယ္။ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးရဲ႔ ပံုုရိပ္နဲ႔အေတြးအေခၚေတြ ရုုရွားလူငယ္ၾကားမွာ ေရပန္းစားလာမူဟာ ပူတင္ကိုု အေၾကာက္တရားေတြ ပိုုဖိစီးလာတဲ႔ အေျခအေနလိုု႔လဲ တခ်ိဴ႕က ယူဆပါတယ္။ အဲဒီလိုုအေျခအေနမွာပဲ ေထာင္ထဲကေန ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီ ေရးသားေပးပိုု႔တဲ႔ ေဆာင္းပါးေတြ စုုစည္းျပီး ပူတင္ရဲ႔ အက်ဥ္းသားဆိုုတဲ႔ စာအုုပ္တအုုပ္ ထြက္ရွိလာပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ ရုုရွားဘာသာနဲ႔ ထုုတ္ေ၀ထားျပီး ဘာသာစကား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ နုုိင္ငံတကာကိုု ျဖန္႔ခ်ီဖိုု႔ ျပင္ဆင္ေနျပီျဖစ္ပါတယ္။ ရုုရွားမွာ ပူတင္ရဲ ႔အက်ဥ္းသားစာအုုပ္ဟာ အေရာင္းရအေကာင္းဆံုုး စာရင္း၀င္ခဲ႔သလိုု စာအုုပ္မိတ္ဆက္ပြဲကိုု ရုုရွား စာေပေလာကက အထင္ကရ ပုုဂိၢဳလ္ေတြ တက္ေရာက္ခဲ႔တာပါ။

(အမ်ိဴးသားဒီမုုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဴပ္ ဥကၠဌနဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏုုိဘယ္လ္ဆုုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ရဲ႔ ဥေရာပခရီးစဥ္မွာ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးရဲ ႔သား ပါဗယ္ေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးက ျပင္သစ္နုုိင္ငံမွာ လာေရာက္ ေတြ႔ဆံုုႏုုတ္ဆက္ရင္း သူ႔ဖခင္ ေရးသားျပဳစုုထားတဲ႔ စာအုုပ္ေတြကိုု လက္ေဆာင္ေပးခဲ႔ပါတယ္။ ေဒၚစုုနဲ႔ ပါဗယ္တိုု႔ ေတြ႔ဆံုုခဲ႔တဲ႔သတင္းဟာ ဥေရာပသတင္းမီဒီယာေတြမွာ အထူးေရပန္းစားခဲ႔တဲ႔ သတင္းတပုုဒ္လဲျဖစ္ပါတယ္)။

ဆက္တိုုက္ဆိုုသလိုုပဲ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးဘ၀ကိုု ရိုုက္ကူးထားတဲ႔ မွတ္တမ္းရုုပ္ရွင္လဲ ထြက္ေပၚလာပါတယ္။ ဒီမွတ္တမ္းရုုပ္ရွင္ကိုု ရုုရွားမွာ ရံုုတင္မျပဖိုု႔ ပူတင္အစိုုးရက ညြန္ၾကားထားပါတယ္။ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးဟာ နုုိင္ငံေတာ္ပိုုင္ေတြကိုု ခိုုးယူထားတဲ႔ ေခတ္ပ်က္သူေဌး သူခိုုးတေယာက္အေနနဲ႔ပဲ ပူတင္အစိုုးရက ၀ါဒျဖန္႔ခ်ီေနဆဲပါ။

ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးေတြ မ်ားမ်ားလိုုသလား

ေခာတ္ပ်က္သူေဌး ခရိုုနီစီးပြါးေရးလုုပ္ငန္းရွင္ဆိုုတဲ႕ ဘ၀ကေန ရုုရွားနုုိင္ငံရဲ ႔ နာမည္အၾကီးဆံုုး နုုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားတဦး ျဖစ္လာတဲ႔ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးျဖစ္ရပ္ကိုု သံုုးသပ္ၾကည္႔ရမယ္ဆိုုရင္ ...

အာဏာရွိသူနဲ ႔လံုုး၀မေပါင္းပဲ အတိုုက္အခံေတြကိုုပဲ ကူညီအားေပးသူတဦး။ ေခာတ္ပ်က္သူေဌးဘ၀က ခ်မ္းသာၾကြယ္၀လာမႈေတြကိုု မ်ိဴးဆက္သစ္ ခေလးလူငယ္ေတြရဲ႔ ပညာေရးအကူအညီေတြမွာ ပံုုေအာသုုံးစဲြခဲ႔သူ။ ရုုရွားရဲ ႔ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆံုုးလူလိုု႔ တင္စားတဲ႔ ဗလာဒီမာပူတင္ကိုု ရဲရဲ၀န္႔၀န္႔ ရင္ဆိုုင္ခဲ႔သူ။ နုုိင္ငံရပ္ျခားကိုု ထြက္ျပီး စည္းဇိမ္ခံေနႏုုိင္တဲ႔ဘ၀ကိုု စြန္႔ျပီး ပူတင္ရဲ႔ အက်ဥ္းသားဘ၀ကိုု ေက်ေက်နပ္နပ္ ခံယူခဲ႔သူဆိုုတာ ေတြ႔ရမွာပါ။ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးျဖစ္ရပ္န႔ဲပဲ ရုုရွားရဲ ႔ တရားစီရင္ေရးစနစ္ ယိုုယြင္းပ်က္စီးေနတာ၊ ဒီမုုိကေရစီတန္ဖိုုး ကင္းမဲ႔ေနတာကိုု နုုိင္ငံတကာကေရာ ရုုရွားလူထုုကပါ သေဘာေပါက္လာတာပါ။

အသြင္ကူးေျပာင္းေရးအၾကိဳကာလမွာ ရုုရွားလူထုုက ေခတ္ပ်က္သူေဌးေတြကိုု စက္ဆုုပ္ရြ႔ံရွာစရာ အေကာင္းဆံုုးလူေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ႔ပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ ဒီကေန႔ သူတိုု႔ ေလးစားအားက်လာသူကေတာ႔ တခ်ိန္က ရြံရွာမုုန္းတီးခဲ႔သူေတြထဲမွာပါခဲ႔တဲ႔ ေခတ္ပ်က္သူေဌးေဟာင္း ခိုုေဒၚေကာဗ္႔စကီး ျဖစ္လာပါတယ္။

ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးအေနနဲ႔ ေဖါင္ေဒးရွင္းေထာင္ေပးရံုု၊ ပညာေတာ္သင္ေၾကးေထာက္ပံ႔ေပးရံုု၊ အတိုုက္အခံေတြကိုု ကူညီေပးရံုုသက္သက္နဲ႔ အမ်ားရဲ ႔ ယံုုၾကည္ေလးစားမူကိုု ရခဲ႔တာ မဟုုတ္ပါဘူး။ အက်င္႔ပ်က္ျခစားေနတဲ႔ အစိုုးရ ယႏၱယားၾကီးကိုု ျပဳျပင္ဖိုု႔၊ ပ်က္စီးေနတဲ႔ တရားစီရင္ေရးစနစ္ကိုု မီးေမွာင္းထိုုးျပဖိုု႔နဲ႔ စစ္မွန္တဲ႔ဒီမုုိကေရစီကိုု ဦးတည္နိုုင္ဖိုု႔ ပူတင္ရဲ႔အက်ဥ္းသားဘ၀နဲ႔ ျပတ္ျပတ္သားသား စံနမူနာျပ ရပ္တည္ျပနုုိင္ခဲ႔လိုု႔ အမ်ားက ေလးစားလာတာပါ။

ကြ်န္ေတာ္တိုု႔နုုိင္ငံရဲ႔ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးအၾကိဳကာလမွာလဲ ခရိုုနီပဲ ေခၚေခၚ  ေခတ္ပ်က္သူေဌးလိုု႔ပဲ သံုုးသံုုး အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လူခ်မ္းသာလိုု႔ပဲ အမည္တပ္တပ္ ခိုုေဒၚေကာ႔ဗ္စကီးလိုု ပုုဂိၢဳလ္မ်ိဳးေတြ ေပၚမလာနုုိင္ဘူးလိုု႔႔ ေတာ႔ မေျပာနုုိင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ႔ ဒီကေန႔ထိေတာ႔ မေတြ႔ရေသးဘူးလိုု႔ပဲ ေျပာရမွာပါ။

မိုုးေအး
(သစၥာသတင္းဂ်ာနယ္မွ ...)

မွီျငမ္း

- Russia´s crony capitalism- the swing of the pendulum by Vladimir Gelman, 14 November 2011
- http://www.khodorkovsky.com
- http://www.kinolorber.com/khodorkovsky
- Khodorkovsky to be freed in 2014 after sentence cut (BBC- 20 December 2012)
- The Top of the World, Then Prison in Siberia by Stephen Holden , 29 November, 2011, The New York Times)
- Khodorkovsky, Seven magazine review by Jenny McCartney 06 March, 2012, the telegraph)
- Khodorkovsky Documentary (Filmed, directed and produced by Cyril Tuschi)
- The Oligarchs by David E. Hoffman
- http://www.khodorkovsky-movie.com