ႏုိင္ငံတကာရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအတြက္ ေကာင္းမြန္ေသာအစုိးရအဆင့္ သတ္မွတ္ခ်က္

ႏုိင္ငံတကာရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအတြက္ ေကာင္းမြန္ေသာအစုိးရအဆင့္ သတ္မွတ္ခ်က္

Duwa Kachin

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ျမင့္မားေနျခင္းသည္ အေနာက္နုိင္ငံမ်ား၏ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔ထားျခင္း (Sanction) ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လုိ႔ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေ၀ဖန္တတ္ေလ့ ရွိပါတယ္။

ဆုိင္သလား၊ မဆုိင္ဘူးလား ဆုိတာ ၾကည့္ၾကရေအာင္ပါ။ စင္ကာပူ အေျခစုိက္ VRIENS & PARTNERS အဖဲြ႔ဟာ ႏုိင္ငံတကာ စီးပြားေရးရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမွာ စီမံခန္႔ခဲြမႈ စိတ္ခ်ရတဲ့ အစုိးရေကာင္း (good governance) အဆင့္ သတ္မွတ္ ေပးေလ့ရွိပါတယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြက္ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသ ႏုိင္ငံ ၁၉ ႏုိင္ငံ ကုိ မ႑ိဳင္ ၆ ခု (Six Pillars) နဲ႔ တုိင္းတာၿပီး အဆင့္သတ္မွတ္ရာမွာေတာ့ ျမန္မာနုိင္ငံက အားလုံးရဲ႕ ေအာက္ဆုံးအဆင့္ ၁၉ ဆဲြပါတယ္။ Laos ႏုိင္ငံေတာင္ ျမန္မာနုိင္ငံအဆင့္ရဲ႕ အေပၚမွာပါ။ အံ့ၾသဖုိ႔ေကာင္းတာက စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔တာနဲ႔ လားလားမွ် မဆုိင္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ Sanction မလုပ္ထားတဲ့ အာရွႏုိင္ငံေတြလည္း ဘာျဖစ္လို႔ မလာသလဲဆုိေတာ့ အခုေအာက္မွာ ေဖာ္ျပပါ အခ်က္အလက္ေတြကုိ ၾကည့္ၿပီး ေၾကာက္လုိ႔ မလာတာ ပုိမ်ားပါသတဲ့။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြဟာ အစုိးရေကာင္းအဆင့္ သတ္မွတ္ခ်က္မွာ မူတည္ၿပီး စိတ္ခ်ရတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ သူတုိ႔ေငြေတြကုိ ျဖဳန္းတတ္ေလ့ရွိပါတယ္။ အစုိးရအေနနဲ႔ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အေရးႀကီး က႑ေတြမွာေတာင္ စည္းကမ္းမရွိရင္ေတာ့ ဘယ္လုပ္ငန္းရွင္မွ ေရရွည္အတြက္ စဥ္းစားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သယံဇာတ ႏိႈက္ယူမယ့္ လုပ္ငန္းရွင္ အေပါစားေတြေလာက္ပဲ လာမွာပါ။

အဲဒီ အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္ မ႑ိဳင္ ၆ ခု ကေတာ့ ...

“ျမန္မာနုိင္ငံကုိ လာတဲ့ ႏုိင္ငံတကာရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြ စိတ္အဆင္းရဲဆုံးမွာ အခြန္ ဘယ္မွာေဆာင္ရမလဲ ဆုိတဲ့အခ်က္ ျဖစ္ပါသတဲ့။ လမ္းေၾကာရွင္းတဲ့ကိစၥ သူတုိ႔ နားမလည္ပါ။ ၀န္ႀကီးအိမ္မွာလား၊ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မွာလား၊ ၀ါးတားဂိတ္ (၀ါးလုံးနဲ႔ တားၿပီးေတာင္းတဲ့ ဂိတ္ေတြ) မွာ ေဆာင္ရင္ ၿပီးတာလား၊ ဘယ္ေတာ့ ေဆာင္ရမလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ ေဆာင္ရမလဲ၊ ဘယ္႐ံုးမ်ား သြားရမလဲ၊ တခါ ေဆာင္ၿပီးရင္ ၿပီးၿပီလား။ ဘာမွ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိတဲ့ ေနရာမွာ အခြန္ေဆာင္မယ့္ကိစၥသည္ သူတုိ႔လုပ္ငန္းကုိ စီမံခန္႔ခဲြတာထက္ ပုိခက္တယ္တဲ့။”

(၁) ဥပေဒစုိးမုိးေရး (Rule of Law)

ျမန္မာျပည္မွာ သိတဲ့အတုိင္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားက ဥပေဒရဲ႕အေပၚမွာ ခြထုိင္ထားတယ္၊ သူတုိ႔ပါးစပ္က အရက္နံ႔နဲ႔အတူ ထြက္လာတဲ့ စကားက ဥပေဒထက္ ျပင္းတယ္။ လုိတမ်ဳိး၊ မလုိတမ်ဳိး သုံးတဲ့ ဥပေဒမ်ဳိးကလည္း ေဖာင္းပြေနတယ္။ ၿဗိတိသွ်ေခတ္ ဥပေဒေတာင္ ပါေသး။ ဒီလုိနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ပါၿပီ။ အခုလည္း မေျပာင္းေသးဘူး ဆုိတဲ့ သေဘာပဲ။

(၂) ႏုိင္ငံတကာစီးပြားေရးႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈမွာ ထင္သာျမင္သာရွိမႈ (Openness to International Trade & Business)

ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ အသုိင္းအ၀ုိင္းေလာက္က ဘယ္အခ်ိန္၊ ဘာတင္ပုိ႔မွန္းလဲ မသိ၊ ျပည္သူအမ်ားပုိင္းက ဘယ္သူ႔ကုိ ေလွ်ာက္လႊာတင္ရမွန္းမသိ၊ ဘယ္ဌာန အေရးႀကီးမွန္းလဲ မသိ၊ ဘယ္ေန႔ ဘာလုပ္ပုိင္ခြင့္ ခ်ေပးမွန္းလဲ မသိ။ ဘာတင္သြင္းခြင့္ရွိမွန္းလဲ မသိ။ အမ်ားသိေအာင္လဲ မေၾကညာ။ ဖုံးဖုံးဖိဖိနဲ႔ လုပ္စားေနတဲ့ အုပ္စုသာလွ်င္ ရွိသမွ် လုပ္ပုိင္ခြင့္ အားလုံးသိမ္းက်ဳံးယူလုိက္မွ ... ေအာ္ ... သူက ကားပါမစ္၊ ေဟာ ... ေနာက္တေယာက္က ကုိယ့္ရဲ႕ဘုိးဘြားပုိင္ ျခံေျမယာေျမရဲ႕ ပုိင္ရွင္ျဖစ္သြား၊ ဟုိအဖဲြ႔က ရွိရွိသမွ် သယံဇာတအားလုံး ပုိင္သေတာ္မူေသာ အရွင္သခင္ျဖစ္သြား၊ ဒီအဖဲြက ထြက္ကုန္အားလုံးရဲ႕ သခင္ျဖစ္သြား ... ဆုိတာမ်ဳိးေတြေပါ့။ အခုလည္း ေဒၚစု ေျပာေနၿပီ။ ရခုိင္ကမ္းလြန္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔နဲ႔ေရနံ တင္ပုိ႔ေရာင္းခ်မႈမွာ ထင္သာျမင္သာ မရွိဘူးတဲ့ေလ။ ဘယ္သူေတြ ဘာလုပ္ေနမွန္းလဲ မသိ။ အစုိးရက ဘယ္ေလာက္ပုိင္မွန္းလဲ မသိ။ အစုရွယ္ယာ ဘယ္သူ ဘယ္ေလာက္ရမွန္းလဲ မသိ။ အစုရွယ္ယာကုိ ျပည္သူေတြ ၀ယ္ပုိင္ခြင့္ ရွိမွန္း၊ မရွိမွန္း မသိ။ ၀န္ႀကီးအဖဲြ႔နဲ႔ ၿပီးတာလား၊ လြတ္ေတာ္မွာ တရား၀င္ ဆုံးျဖတ္ၿပီး လုပ္တာလား။ ဘာမွမသိ။ ႏုိင္ငံ့အလယ္ဗဟုိတည့္တည့္ ပုိင္းၿပီး ပုိက္လုံးတန္းႀကီးကေတာ့ ၿပီးခါနီးၿပီ။

(၃) ႏုိင္ငံေရးတည္ၿငိမ္မႈ (Political Stability)

သိတဲ့အတုိင္း လြတ္လပ္ေရး ရကတည္းက ျဖစ္ေနတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ေတြ၊ လုံျခံဳစိတ္ခ်ရမႈ မရွိ။

(၄) အခြန္စည္းၾကပ္မႈ (Taxation)

ျမန္မာနုိင္ငံကုိ လာတဲ့ ႏုိင္ငံတကာရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြ စိတ္အဆင္းရဲဆုံးမွာ အခြန္ ဘယ္မွာေဆာင္ရမလဲ ဆုိတဲ့အခ်က္ ျဖစ္ပါသတဲ့။ လမ္းေၾကာရွင္းတဲ့ကိစၥ သူတုိ႔ နားမလည္ပါ။ ၀န္ႀကီးအိမ္မွာလား၊ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မွာလား၊ ၀ါးတားဂိတ္ (၀ါးလုံးနဲ႔ တားၿပီးေတာင္းတဲ့ ဂိတ္ေတြ) မွာ ေဆာင္ရင္ ၿပီးတာလား၊ ဘယ္ေတာ့ ေဆာင္ရမလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ ေဆာင္ရမလဲ၊ ဘယ္႐ံုးမ်ား သြားရမလဲ၊ တခါ ေဆာင္ၿပီးရင္ ၿပီးၿပီလား။ ဘာမွ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိတဲ့ ေနရာမွာ အခြန္ေဆာင္မယ့္ကိစၥသည္ သူတုိ႔လုပ္ငန္းကုိ စီမံခန္႔ခဲြတာထက္ ပုိခက္တယ္တဲ့။

(၅) အဂတိလုိက္စာမႈ (corruption)

ဒီအေၾကာင္းကေတာ့ အားလုံးသိတဲ့အတုိင္း နုိင္ငံတကာ စံတင္ထားတဲ့အေၾကာင္းမုိ႔လုိ႔ ထူးထူးေထြေထြ ေျပာစရာလုိမယ္ မထင္။ ျမန္မာနုိင္ငံရဲ႕၀န္ထမ္း (စစ္ဗုိလ္အပါအ၀င္) မ်ား၏ သားသမီးမ်ား စင္ကာပူေက်ာင္းေတြမွာ၊ International School ေတြမွာ၊ တလ ဆယ္သိန္းအထက္ အကုန္ခံႏုိင္တယ္ဆုိေတာ့ မုိးေပၚက က်လာတဲ့ ေငြေတာ့ မဟုတ္ေလာက္ပါ။

(၆) ဘ႑ာေရးႏွင့္ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ စီမံခန္႔ခဲြမႈ (Fiscal & Monetary Administration)

ျမန္မာျပည္သူေတြ စိတ္အဆင္းရဲဆုံးကေတာ့ တလိမ့္လိမ့္တက္ေနတဲ့ ကုန္ေစ်းႏႈန္းပါ။ ျပည္သူေတြက ကုန္ေစ်းတက္တယ္လုိ႔ပဲ ျမင္တတ္တာေလ။ အစုိးရက က်ပ္ေငြလုိတုိင္း စာရြက္ လိမ့္လိမ့္ထုတ္ၿပီး ျပည္သူေတြမွာ ရွိေနတဲ့ က်ပ္ေငြတန္ဖုိး က်က်သြားတာ မသိၾကပါ။ အစုိးရက ျပည္သူေတြဆီက လုပ္အားတန္ဖုိး ညစ္ယူတဲ့ သေဘာပါ။ သိတဲ့ လူေတြကေတာ့ ေရႊ၀ယ္စုေပါ့။ အခုလည္း ျပည္သူေတြမွာ တကယ္လုိအပ္ေနတာ ေငြအေႂကြ၊ အစုိးရထုတ္တာ က်ပ္ တေသာင္းတန္။ ဒီေတာ့ က်ပ္ေငြတန္ဖုိး လိမ့္ဆင္းေနၿပီပဲ မဟုတ္လား။ ျပည္သူမ်ားကုိ ထင္သာျမင္သာ ခ်ျပေလ့မရွိ၊ လုိသေလာက္ လိမ့္ထုတ္ေနတဲ့ ေငြစကၠဴသည္ ေဖာင္းပြခ်င္သေလာက္ ေဖာင္းပြေနတာ၊ ေနာက္ေနာင္လည္း ဘယ္ဂဏန္းထိ ထုိးတက္ဦးမည္မသိပါ။

ဒီေလာက္အေရးႀကီးတဲ့ အခန္းက႑ အဲလုိႀကီးျဖစ္ေနရင္ေတာ့ ဘယ္ႏွလပိန္းတုံး လုပ္ငန္းရွင္ေတြက လာရဲေတာ့မလဲ။ သန္း ၆၀ ရွိတဲ့ ျပည္သူေတြကုိလည္း ဘယ္လုိ စီမံခန္႔ခဲြနုိင္ေတာ့မလဲ ...။

ဆင္းရဲမဲြေတမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရး (Poverty Reduction) နဲ႔ ေကာင္းမြန္တဲ့ အစုိးရ (good governance) ျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ္ဆုိၿပီး မိန္႔ခြန္းေျပာေနတဲ့ သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ တကယ္တမ္း အေျပာနဲ႔အလုပ္ ညီပါရဲ႕လားဆုိတာ တုိင္းတာၾကည့္ဖုိ႔ တင္ျပလုိက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

Ref: http://www.vrienspartners.com/wp-content/uploads/2012/02/VP-2011-Good-Governance-for-International-Business-Index.pdf

Duwa Kachin

(Duwa Kachin ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္စာမ်က္ႏွာမွ ...)