ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မာယာေထာင္ေခ်ာက္

ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မာယာေထာင္ေခ်ာက္

(အစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပုံစစ္တမ္း)

ဟန္တင္ေအာင္

သမိုင္းတေက်ာ့ျပန္

တုုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုုိင္ေတြနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကုိ အတုိခ်ဳပ္ေျပာရရင္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဗကပၿပိဳကြဲအၿပီးမွာ စတင္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။

ဗကပၿပိဳကြဲအၿပီးမွာ လူမ်ိဳးစုလုိက္ၿပီး ဗကပလက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ႀကီး ၄ ပုိင္း ကြဲထြက္သြားတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ေတြကေတာ့ ဦးေပါက္ယိုခ်န္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့ UWSA ဝေသြးစည္းညီညြတ္ေရးအဖြဲ႔၊ ကုိးကန္႔ေခါင္းေဆာင္ ဦးဖုန္က်ားရွင္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ MNDA ျမန္မာႏိုင္ငံလူမ်ိဳးစုမ်ား မဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစုအဖြဲ႔၊ ဦးစုိင္းလင္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့ NDAA အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီမဟာမိတ္တပ္ဖြဲ႔နဲ႔ ဦးဇခုန္တိန္ယိန္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့ NDAK ဒီမုိကေရစီသစ္တပ္မေတာ္ (ကခ်င္) စတဲ့ အဖြဲ႔ ၄ ဖြဲ႔ ျဖစ္တယ္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ အေရးအခင္းႀကီးျဖစ္တယ္။

၈၈ အေရးအခင္းျဖစ္ၿပီး တႏွစ္အၾကာမွာ လက္နက္အင္အား စစ္ေရးအေတြ႔အၾကံဳေကာင္းတဲ့ ဗကပတပ္ႀကီး ၿပိဳကြဲသြားတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္မွာလည္း မာနယ္ပေလာမွာ ေကအန္ယူက အားေကာင္းေနခ်ိန္ျဖစ္တယ္။ မဟာမိတ္လက္နက္ကုိင္ေတြ အားေကာင္းေနခ်ိန္ျဖစ္တယ္။ ဗကပခြဲထြက္ လက္နက္ကုုိင္ေတြနဲ႔ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္လက္နက္ကုိင္ေတြ ေပါင္းသြားရင္ဆုိတဲ့ အေတြးဟာ အာဏာရွင္ ဦးေန၀င္းကုိ ငယ္ထိပ္ေသြးတက္သြားေစတယ္။

ဒီမွာတင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔နဲ႔ ေလာ္စစ္ဟန္ ေလာ္စစ္မင္း ေအာလစ္ယန္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးတုုိ႔ကုိ ၾကားပြဲစားလုပ္ တက္သုတ္႐ိုက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ပုိင္း တျခားလက္နက္ကုိင္မ်ိဳးစုံနဲ႔ပါ ပုံစံအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္တယ္။

“အေျခခံဥပေဒထဲက အေရးပါတဲ့ (လူေတြ လက္မခံတဲ့) ပုဒ္မေတြ ျပင္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုမွ ျပင္မရေအာင္ စစ္ဗိုလ္အမတ္ ၂၅ % နဲ႔ တမ်ိဳး ဥပေဒနဲ႔တဖုံ ဒိုင္းေတြ လႊားေတြ မ်ိဳးစုံကာထားၿပီးျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္နက္ကုိင္အသြင္ေျပာင္းပါတီေတြ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးထဲ ၀င္လာဖို႔ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ရဲရဲတင္းတင္း ေျမႇာက္ေပးၿပီး ေထာင္ေခ်ာက္ဆင္ေနတာသာျဖစ္တယ္။”

ေနာက္ ၁၄ ႏွစ္ၾကာတဲ့အခ်ိန္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ ဗကပခြဲထြက္ လက္နက္ကုိင္နဲ႔ တျခားလက္နက္ကုိင္ေတြဟာ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကုိ ေမြးထုုတ္ေပးမယ့္ အမ်ိဳးသားညီလာခံကုိယ္စားလွယ္ႀကီးေတြ ျဖစ္လာတယ္။ ၂ဝဝ၄ ခု အမ်ိဳးသားညီလာခံတက္ခဲ့တဲ့ အပစ္ရပ္စဲထားတဲ့အဖြဲ႔နဲ႔ လက္နက္ခ်အဖြဲ႔ေပါင္း ၂၈ ဖြဲ႔ ရွိတယ္လုိ႔ ၂ဝဝ၅ ခု ဧၿပီၤလ ၂၂ ရက္ နအဖက တရားဝင္ထုတ္ျပန္တဲ့ Burma Gazette မွာ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ဒါ့ျပင္ အမ်ိဳးသားညီလာခံ ၿပီးကာနီးမွ လက္ပူတိုက္ တက္ခုိင္းတဲ့ ဘိန္းဘုရင္ခြန္ဆာရဲ႕ ခြဲထြက္အဖြဲ႔ေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

ရွမ္းျပည္ေတာင္ပုိင္း ဦးလင္းဆုိင္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ မတ္က်န္းေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႔တဲ့၊ ဦးလီခ်န္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့ နား႐ုိင္းေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးနဲ႔ ဘဝသစ္ထူေထာင္ေရးအဖြဲ႔တဲ့၊ မုံးဟ ျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႔တဲ့၊ ဦးေလာမား ေခါင္းေဆာင္တဲ့ မံုးေပၚ ျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႔တဲ့ စုံလုိ႔ပါပဲ။ ဒီအဖြဲ႔ေတြအားလုံး တခ်ိန္က ဘိန္းဘုရင္ ခြန္ဆာရဲ႕အဖြဲ႔က ခြဲထြက္လာတဲ့အဖြဲ႔ေတြပါ၊ နား႐ုိင္းေဒသဆိုတာ ရွမ္ျပည္ေတာင္ပုိင္း နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕နယ္ထဲက ရြာေလးပါ။ အဲဒီၤမွာ ဦးလီခ်န္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ခြန္ဆာအဖြဲ႔က ေဒသစ္ထူေထာင္ပါတယ္။ မတ္က်န္းတုိ႔ မုံးေပၚတို႔ မုံးဟတို႔လည္း ဒီသေဘာပါပါပဲ။

ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္တဲ့ လက္ရွိအခ်ိန္မွာေတာ့ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကို ဖန္တီးခဲ့သူက လက္နက္ကုိင္အုပ္စုေတြကို ဒုုတိယအႀကိမ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျပန္လုုပ္၊ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ေထာက္ခံခိုင္း၊ ပါတီဖြဲ႔ လႊတ္ေတာ္ထဲ ၀င္ခုုိင္းလာျပန္တယ္။ သမုုိင္းတပတ္ ေက်ာ့လာျခင္းျဖစ္တယ္။ ထူးျခားခ်က္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမ်ိဳးဆက္ ႏွစ္ခုလုံးကုိ စစ္တပ္က ႀကိဳးကုိင္ခဲ့တာ ႀကိဳးကုိင္ေနတာျဖစ္တယ္။

ဒုတိယလမ္းေျပေျမပံုလား

၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးကာလမွာ ဒုတိယလမ္းေျမပုံမလုိလုိ႔ ဆရာေမာင္စူးစမ္းက ယူဆပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လမ္းျပေျမပုံလုိတယ္လုုိ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္က မတ္လ ၁ ရက္ သူ႔မိန္႔ခြန္းမွာ ေျပာတယ္။ လက္နက္ကုိင္တုိင္းရင္းသားေတြ၊ တုိင္းရင္းသားမဟုတ္တဲ့ လက္နက္ကုိင္ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနတာကုိ အဆင့္ ၃ ဆင့္နဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတယ္လုိ႔ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာတယ္။ ဒီလုိ အဆင့္ ၃ ဆင့္နဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္တာကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပုံလုိ႔ သုံးႏႈန္းတာျဖစ္တယ္။

ဆရာေမာင္စူးစမ္း အယူအဆအရဆိုရင္ လက္နက္ကိုင္ႏိုင္ငံေရးက တက႑ဆိုၿပီး လုပ္တာမ်ဳိး၊ ဂိုဏ္းဂဏႏိုင္ငံေရးမ်ဳိး အခုခ်ိန္မွာ မရေတာ့ဘူး။ အခုက Paradigm shift ျဖစ္သြားတာ။ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရးမွာ ေရြးေကာက္ပြဲကို တန္ဖိုးထားရမယ္။ Election politic ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ လုပ္တာ။ အခု လႊတ္ေတာ္က ပင္မေရစီးပဲ။ ဒီပင္မေရစီးေၾကာင္းထဲ ၀င္ၿပီး ေဆြးေႏြးရမယ္လို႔ ဆိုတယ္။

ပင္မေရစီးကိုက ေျဖာင့္ေျဖာင့္မစီးႏိုင္ဘဲ အမႈိက္သ႐ုုိက္ေတြ အညစ္အေၾကးေတြ မ်ားေနတာမို႔ ပါရာဒိုင္း အေျပာင္းအလဲဟုတ္ရဲ႕လား ဆုိတာ အရင္ ၾကည့္ရမယ္။ ဒီမိုုကေရစီႏိုင္ငံေရးလုုိ႔ဆိုရာမွာ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ အရ ကမၻာမွာမရွိတဲ့ စည္းကမ္းျပည္၀တဲ့ ဒီမိုုကေရစီကုုိသာ ဦးတည္ထားတာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေမာင္စူးစမ္းအယူအဆနဲ႔ မတူတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဘးထြက္ဆုုိးက်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီး ေမွ်ာ္လင့္ထားရမွာ ျဖစ္တယ္။

စစ္အစိုးရတေလွ်ာက္လုံး ဘယ္လုိဒီမိုကေရစီသြားမလဲ ဆုိတာကုိေတာင္ ၀ိ၀ါဒအမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲခဲ့တယ္။

၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္မွာ Functioning ဒီမိုကေရစီစနစ္ကုိ သြားမယ္လုိ႔ နအဖက ေျပာတယ္။ တခ်ိန္က နအဖေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ျပဳတ္သြားတဲ့ ေထာက္လွမ္းေရး ဗိုလ္မွဴးႀကီးလွမင္းကေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကစီသြားရမယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ၂ဝဝ၄ ခု နအဖရဲ႕ Road Map မွာေတာ့ စည္းကမ္းျပည့္ဝတဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကုိ သြားမယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ဒီ့ေနာက္ ျပဳတ္သြားတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညြန္႔က ေလာကပါတရားသုံးပါး အေျခခံတဲ့ ဒီမုိကေရစီကုိ သြားမယ္လုိ႔ ျပင္ဆင္ေျပာျပန္တယ္။ နအဖေခတ္ သတင္းစာေတြမေတာ့ ေခတ္သစ္ဒီမိုကေရစီဆိုၿပီး ေျပာင္းလဲေရးသားျပန္တယ္။ အေတာ္ ရီစရာေကာင္းတယ္။ ေနာက္ပုိင္း အဲသလုိ ေပါက္ကရ ဒီမိုကေရစီေၾကာင္းေျပာသူ ေထာက္လွမ္းေရးဗိုလ္ေတြကုိ စစ္တပ္ကပဲ ေထာင္ခ်လုိက္တယ္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပံု ... တဲ့

မွန္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္တာ ေကာင္းတဲ့အလုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္တုန္းကမွ မ႐ုုိးသားခဲ့တဲ့ စစ္ဗိုလ္လူထြက္အစိုးရ လုပ္ပံုေတြဟာ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ဦးတည္သလား၊ ယာယီ တပြဲတုိးလုပ္ၿပီး လက္နက္ကုိင္ေတြကို လွည့္ဖ်ားဖိုု႔လားဆုိတာလည္း ဆန္းစစ္ဖို႔လုိတယ္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ မတ္လ ၁ ရက္ မိန္႔ခြန္းပါ အေျပာအရ အစိုးရ ကမကထျပဳတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပုံမွာ အဆင့္ ၃ ဆင့္ ရွိတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ေအာက္ပါ ပုံကုိၾကည့္ရင္ ဘယ္အဆင့္ေတြမွာ ဘာကုိရည္မွန္းသလဲ ရွင္းထားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပံုကုိ ဆန္းစစ္ၾကည့္ရမွာျဖစ္တယ္။

ျပည္နယ္အဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး

ပထမအဆင့္ဟာ ျပည္နယ္အဆင့္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးဖို႔ ျဖစ္တယ္။

ျပည္နယ္အဆင့္မွာ နွစ္ဘက္ရန္လိုမႈေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈေတြ ရပ္စဲဖို႔၊ နွစ္ဦးနွစ္ဘက္ ညိႇႏိႈင္းသေဘာတူထားတဲ့ နယ္ေျမေဒသမ်ားမွာပဲ ေနထိုင္ၾကဖို႔၊ ယင္းသတ္မွတ္ေနရာမွအပ က်န္ေနရာေဒသမ်ားသို႔ သြားေရာက္ရာတြင္ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ျခင္းမျပဳဘဲ သြားလာဖို႔၊ နွစ္ဘက္ညိႇႏိႈင္း သေဘာတူထားသည့္ ေနရာမ်ားမွာ ဆက္ဆံေရး႐ုံးေတြ ဖြင့္လွစ္ထားရွိဖို႔၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပမည့္ေနရာ၊ အခ်ိန္၊ ေန႔ရက္ေတြ ညိႇႏိႈင္း သတ္မွတ္ဖုိ႔ျဖစ္တဲ့အတြက္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔စည္းတုိင္းက အလြယ္တကူ သေဘာတူဖိုု႔ မ်ားပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္၂၀ ေက်ာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညြန္႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္တုန္းကလည္း ဒီနည္းပဲ သုံးခဲ့တာပါ။

ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး

ဒုတိယအဆင့္ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဆင့္ဟာ ဦးသိန္းစိန္အစိုုးရရဲ႕ ပရိယာယ္အမ်ားဆုုံး လွည့္ကြက္အမ်ားဆုုံး ပါ၀င္တာမုိ႔ မာယာေထာင္ေခ်ာက္လုိ႔ ဆုိႏိုင္တယ္။ လက္နက္ကိုင္တုိင္းရင္းသားေတြ အထူးသတိထားရမယ့္ အခ်က္ျဖစ္တယ္။ အစိုးရၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပုံ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ပါ အခ်က္ေတြသာ လက္ခံရင္ ဒီအဆင့္ကုိ တက္လွမ္းလာတဲ့ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔မွန္သမွ် လက္နက္စြန္႔ရေတာ့မွာျဖစ္တယ္။ ဒါဟာ အစိုးရဘက္က လုိခ်င္တဲ့ အဓိကအခ်က္ျဖစ္တယ္။

ဒီအဆင့္မွာ ေဆြးေႏြးရမယ့္ အခ်က္ေတြကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုကေန ဘယ္ေတာ့မွ ခြဲမထြက္ဖို႔၊ ဒို႔တာဝန္အေရးသုံးပါးကို လက္ခံဖို႔ စီးပြားေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ႏွစ္ဘက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔၊ မူးယစ္ေဆးဝါးနဲ႔ စိတ္ကို ေျပာင္းလဲေစတတ္တဲ့ ေဆးဝါးမ်ား တိုက္ဖ်က္ေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ ဆုုိတဲ့ အခ်က္ေတြမွာေတာ့ ႏွစ္ဘက္သေဘာတူႏုုိင္စရာ ရွိတယ္ပဲထား။ လက္နက္ကုိင္တုိင္းရင္းသားေတြဘက္က ေနာက္တဆင့္ကုိ သေဘာတူဖို႔ အေတာ္ခက္မွာျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီေနာက္တဆင့္က ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား ထူေထာင္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ဆုိတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။

လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးညစ္ကြက္

အစိုုးရနဲ႔ ျပည္နယ္အဆင့္ မူလအပစ္ရပ္ခ်ိန္တုန္းက ကုုိင္ထားတဲ့လက္နက္ မခ်ေရးက လက္နက္ကုုိင္အဖြဲ႔ေတြဘက္က အဓိက ျဖစ္မွာပါ။ ကုိယ့္လက္နကုိယ္ကိုင္ၿပီး ကုိယ့္နယ္ေျမေနရတယ္၊ စီးပြားလုပ္စရာေလးေတြ လုပ္ႏုိင္တယ္ဆုိေတာ့ ဟန္က်သလုိလုိ တြက္ႏိုင္တယ္။

ဒါေပမယ့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မွာ ႏုိင္ငံေရးပါတီဖြဲ႔ရမယ္ ဆုိတဲ့အခ်က္ကုိ ဆုံးျဖတ္ဖို႔က်ေတာ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔၀င္ေတြၾကား သေဘာထားကြဲျပားမႈေတြ ၾကံဳရမွာ မုုခ်ျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီဖြဲ႔ၿပီဆုိရင္ လက္နက္စြန္႔ရေတာ့မွာျဖစ္တယ္။ လက္နက္စြန္႔ေအာင္ ႏုိင္ငံေရးပါတီဖြဲ႔ခုိ္င္းတာ ျဖစ္တယ္။ ဒါမွ လက္နက္စြန္႔အဖြဲ႔ေတြကုိ အစိုးရက ႀကိဳက္သလုိ ႀကိဳးကုိင္ႏုိင္မွာျဖစ္တယ္။

ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ ႏုိင္ငံေရးပါတီဖြဲ႔ရမယ္ဆုိတဲ့ ျပဌာန္းခ်က္တခုသာထားခဲ့ရင္ လက္နက္စြန္႔ခုိင္းေရး အစိုးရအၾကံအစည္ ရိပ္မိသြားမွာ စိုးတဲ့အတြက္ ျပည္ေထာင္စုကေန ဘယ္ေတာ့မွ ခြဲမထြက္ဖို႔၊ ဒို႔တာဝန္အေရးသုံးပါးကို လက္ခံဖို႔ စီးပြားေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ႏွစ္ဘက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔၊ မူးယစ္ေဆးဝါးနဲ႔ စိတ္ကို ေျပာင္းလဲေစတတ္တဲ့ ေဆးဝါးမ်ား တိုက္ဖ်က္ေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ စတဲ့အခ်က္ေတြနဲ႔ အရင္ခ်ည္တုပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားထားတာျဖစ္တယ္။

ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ ပထမ ၅ ႏွစ္သက္တမ္း က်န္တဲ့ ၄ ႏွစ္တာကာလမွာ သမၼတနဲ႔ အစိုးရအဖြဲ၀င္အမ်ားစုပါတဲ့ ၾကံ႕ဖြံ႔ပါတီကသာ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးမွာ ႀကီးစိုးထားမွာျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရးပါတီဖြဲ႔ၿပီဆုုိတာနဲ႔ လက္နက္ကုိင္တုိင္းရင္းသားေတြ တခ်ိန္က လက္မခံခဲ့တဲ့ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကုိ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္လိုက္နာပါမည္ဆုိတဲ့ ကတိေပးရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကတိေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒကုိ မျပင္ခင္ ကပ်က္ယပ်က္ ေျပာမိ ေ၀ဖန္မိရင္ေတာင္ အျခခံဥပေဒေဖာက္ဖ်က္မႈနဲ႔ ဒုုကၡေရာက္မွာ ေသခ်ာေနပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ကေန႔ အန္အယ္လ္ဒီပါတီ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရး၀င္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္ခ်ိန္မွာ ၾကံဳရမယ့္ ျပႆနာေတြလည္း ေတြ႔ရမွာျဖစ္တယ္။

ပါတီဖြဲ႔ၿပီးရင္ ေရြးေကာက္ပြဲတခုခုအတြက္ အနည္းဆုံး မဲဆႏၵနယ္ ၃ ေနရာ မၿပိဳင္ႏုိင္ရင္လည္း ပါတီအဖ်က္ခံရမွာျဖစ္တယ္။ ဒီအဆင့္မွာတင္ လက္နက္ကုုိင္အသြင္ေျပာင္းပါတီ အေတာ္မ်ားမ်ား ျပဳတ္ထြက္သြားႏုုိင္တယ္။

- ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒေတြအရ ပါတီ၀င္ဦးေရကုိ သတ္မွတ္ထားတဲ့အတုိင္း ထိန္းမထားႏိုင္ရင္လည္း ပါတီအဖ်က္ခံရႏိုင္ပါတယ္။

- အမတ္ေလာင္းေတြကိုလည္း အရည္အခ်င္းမျပည့္မီေအာင္ အစိုးရဘက္က ညစ္ကြက္မ်ိဳးစံုနဲ႔ ျဖဳတ္ခ်ႏုိင္ပါတယ္။

- အထူးသျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းပုံဆိုင္ရာ ခုံ႐ံုး စတဲ့ အဖြဲ႔၀င္ေတြဟာ တခ်ိန္က စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ လက္ကတုံးေတာင္ေ၀ွးေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ တျခားညစ္ကြက္မ်ိဳးစုံနဲ႔လည္း ထစ္ထားမွာျဖစ္တယ္။

မာယာေထာင္ေခ်ာက္

ျပည္ေထာင္စုုအဆင့္မွာပါတဲ့ ေနာက္လွည့္ကြက္က ...

“လႊတ္ေတာ္တြင္းေရာက္ရွိလာလွ်င္ အျခားေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ားနွင့္ အေၾကအလည္ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းၿပီး ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ဖို႔” ဆုိတဲ့အခ်က္ျဖစ္တယ္။

လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္လာတဲ့ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အသြင္ေျပာင္းပါတီေတြဟာ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကုိ စိတ္ကူးယဥ္မယ္ဆုိရင္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အဆင့္ေတြနဲ႔ ခ်ည္တုပ္ၿပီး မလႈပ္ႏိုင္ေအာင္ ကိုင္ထားႏိုင္မွာျဖစ္တယ္ (အေသးစိတ္ကုုိ ဟန္တင္ေအာင္ရဲ႕ ဘာျပင္မွာလဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေဆာင္းပါးမွာ ဖတ္ၾကည့္ပါ)။

ေသခ်ာတာက လက္နက္ကုိင္အသြင္ေျပာင္း ပါတီေတြဟာ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ၾကံ႕ဖြံပါတီနဲ႔ မဟာမိတ္လုပ္ထားတဲ့ တုိင္းရင္းသားပါတီေတြနဲ႔ပါ ထိပ္တုိက္ျဖစ္မယ့္အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြကုိ ျမန္ျမန္ လႊတ္ေတာ္သတ္ကြင္းထဲကုိ အစိုးရက က်ံဳးသြင္းေပးေနသလားလုိ႔ တြက္စရာရွိပါတယ္။

ဒီလုိအေျခအေနမ်ိဳးမွာ အသြင္ေျပာင္းပါတီတခ်ိဳ႕ လက္နက္ျပန္ကိုင္သြားႏိုင္မယ့္ အလားအလာရွိတာမုိ႔ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ လမ္းျပေျမပုံမွာ ေျပာထားသလုိ “ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒနဲ႔အညီ တခုတည္းေသာ လက္နက္ကိုင္ တပ္မေတာ္အျဖစ္ ရပ္တည္ေရး ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔” ဆုုိတာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ဖို႔ အလားအလာမရွိတာ ထင္ရွားေနပါတယ္။

စေပ့စ္မရွိတဲ့ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရး

ဦးသိန္းစိန္အစိုးရရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပုုံ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္ကာလကုိ ၃ ႏွစ္ အနည္းဆုံး ၾကာမယ္လုိ႔ ၾကံ႕ဖြံ႔အတြင္းေရးမွဴး ဦးေအာင္ေသာင္း ေျပာတဲ့အခ်က္ရယ္၊ ဧၿပီ ၁ ရက္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ေနာက္ပုိင္း က်န္တဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုုးရသက္တမ္းမွာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္မယ့္အလားအလာ နည္းတာရယ္ ထည့္တြက္မယ္ဆုုိရင္ လက္နက္ကုိင္အသြင္ေျပာင္းပါတီေတြဟာ အေစာဆံုး ဒုတိယ ၅ ႏွစ္သက္တမ္း အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲက်မွာသာ ၀င္ၿပိဳင္ႏိုင္မွာျဖစ္တယ္။ ဒါ ၾကားကာလမွာ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ဟာကြက္ေပ်ာ့ကြက္ကုိ ေလ့လာဖို႔အတြက္ ႀကိဳးရွည္ရွည္နဲ႔ လွန္ထားမွာျဖစ္တယ္။

ဒုတိယ ၅ ႏွစ္သက္တမ္းကုိလည္း ၾကံ႕ဖြံပါတီကပဲ ညစ္နည္းမ်ိဳးစုုံနဲ႔ ဆက္ၿပီး အစိုးရဖြဲ႔ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္တယ္ဆုိရင္ လက္နက္ကုိင္အသြင္ေျပာင္းပါတီေတြရဲ႕ အနာဂတ္ဟာ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ဘာမွေျပာခြင့္မရဘဲ အိပ္ငုိက္ရင္း မူလေမွ်ာ္မွန္းတဲ့ တုိင္းရင္းသားအခြင့္အေရးေတြ ဆုံး႐ံႈးေတာ့မွာျဖစ္တယ္။

စစ္တပ္နဲ႔ ၾကံ႕ဖြံပါတီကလည္း လူထုုအေပၚၾသဇာႀကီးမားတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ကုုိ ေနာက္ ၅ ႏွစ္သက္တမ္း ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ စည္း႐ုံးတဲ့ပုံစံမ်ိဳး လုပ္ခြင့္ေပးပါ့မလားဆုိတာလည္း စဥ္းစားစရာျဖစ္တယ္။ ဒုုတိယ ၅ ႏွစ္သက္တမ္းမွာ အန္အယ္လ္ဒီက အမ်ားစုအႏုိင္ရဖို႔ဆိုတာ ေရေရရာရာ မရွိေသးတဲ့တိုင္ေအာင္ လက္နက္ကုိင္အသြင္ေျပာင္းပါတီေတြ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔သာ မဟာမိတ္ဖြဲ႔ၿပီး အတုိက္အခံေကာင္းေကာင္း ေပၚလာေရး စဥ္းစားရမွာျဖစ္တယ္။

အေျခခံဥပေဒထဲက အေရးပါတဲ့ (လူေတြ လက္မခံတဲ့) ပုဒ္မေတြ ျပင္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုမွ ျပင္မရေအာင္ စစ္ဗိုလ္အမတ္ ၂၅ % နဲ႔ တမ်ိဳး ဥပေဒနဲ႔တဖုံ ဒိုင္းေတြ လႊားေတြ မ်ိဳးစုံကာထားၿပီးျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္နက္ကုိင္အသြင္ေျပာင္းပါတီေတြ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးထဲ ၀င္လာဖို႔ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ရဲရဲတင္းတင္း ေျမႇာက္ေပးၿပီး ေထာင္ေခ်ာက္ဆင္ေနတာသာျဖစ္တယ္။

ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိတာက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပုံ ဒုတိယဆင့္ေခၚ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မွာတင္ အစိုးရနဲ႔ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ေတြၾကား ပဋိပကၡေတြ အျငင္းပြားမႈေတြ သေဘာထားကြဲလြဲမႈေတြ ျဖစ္ၿပီး လက္နက္ကုိင္လမ္းစဥ္ကုိ ေျခဦးျပန္လွည့္မယ့္အဖြဲ႔ေတြလည္း ေပၚေပါက္လာႏိုင္စရာရွိပါတယ္။

ခ်ဳပ္ၾကည့္မယ္ဆုုိရင္ ဦးသိန္းစိန္အစိုုးရရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပုံ တတိယဆင့္ျဖစ္တဲ့ “ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရ၊ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုေတြ၊ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ... စတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္မွာရွိတဲ့ အဓိကက်တဲ့ Political Player အားလုံး ပါဝင္တဲ့ ဤလႊတ္ေတာ္ႀကီးမွာ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးေရး” ဆုိတာ စိတ္ကူးယဥ္သာျဖစ္ၿပီး လုံး၀အေကာင္အထည္ေပၚလာဖို႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ႏိုင္ပါတယ္။

ဟန္တင္ေအာင္

(Swe Swe Kyi's Facebook မွ ...)