ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္
ေသာ္တာေဆြ
ေသာ္တာေဆြ
ထိုေန႔ ေန႔လယ္ခင္း၀ယ္ ကြၽန္ေတာ္သည္ ႐ႈမ၀တုိက္မွ ျပန္ခဲ့၍ ဗိုလ္ခ်ဴပ္ေစ်းကို ျဖတ္ခဲ့ၿပီး အေနာ္ရထာလမ္း ေရာက္သည္၌ အမွတ္ (၁၂) ဘတ္စ္ကားမွတ္တုိင္တြင္ အျခား ကားေစာင့္ခရီးသည္ေတြ တပံုတပင္ႀကီးထဲမွာ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္အား ေတြ႔ရသျဖင့္ က်ေနာ္ သူ႔ဆီေလွ်ာက္သြားကာ …
“ေဟ့လူႀကီး … ခင္ဗ်ား ဘုန္းေမာင္တေကာင္ထဲလား။ ဘယ္သြားမလုိ႔လဲ”
သူသည္ က်ေနာ့္အသံၾကားမွ က်ေနာ့္ကိုျမင္၍ က်ေနာ့္လက္ကို ဆဲြကိုင္ကာ …
“ဟာ … ကိုေဆြ၊ ခင္ဗ်ားနဲ႔ေတြ႔ရတာ ၀မ္းသာလိုက္တာဗ်ာ၊ ေနေကာင္းတယ္ေနာ္”
“က်ေနာ္ကေတာ့ ေနေကာင္းပါတယ္ဗ်။ ခင္ဗ်ားသာ ေဆး႐ံုနဲ႔ ကူးသန္းေနတဲ့ လူ၊ အခု ေဆး႐ံုကဆင္းလာတာ ဘယ္ေလာက္ၾကာၿပီလဲ”
“အရက္ (၂၀) ေလာက္ရွိသြားၿပီဗ်။ က်ေနာ္ ေဆး႐ံုတက္ေနတုန္းက ခင္ဗ်ား ေငြ (၅၀) လာေပးတာ သိပ္ေက်း ဇူးတင္ပါတယ္ဗ်ာ”
“ခင္ဗ်ားကို လာေပးတာ မဟုတ္ဘူးဗ်ဳိ႕၊ ေအာ္ ... ဒီလူႀကီး ေဆး႐ံုတက္ေနရတာလည္း ၾကာၿပီ။ စာလည္းမေရး ႏုိင္ေတာ့ ဘုိင္က်မွာပဲဆိုၿပီး အိတ္ထဲေငြေလး (၁၅၀) ပါခဲ့တာက ခင္ဗ်ားကို (၅၀) ေပးခဲ့တာ၊ တယ္ၿပီးေပးခ်င္ လွလို႔ မဟုတ္ဘူးဗ်ဳိ႕၊ ခုေတာင္ ေတြးေတြးၿပီး ျပန္ႏွေျမာေနေသးတယ္ဗ်”
သူသည္ တဟီးဟီးရယ္ေမာလ်က္ …
“ေကာင္းတယ္ဗ်ာ၊ ခင္ဗ်ားနဲ႔ ေတြ႔ရတာ ရယ္ရတယ္”
“ေအာ္ … ဒါ ရယ္စရာေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ တကယ္ေျပာေနတာ၊ ေနာက္ကို ခင္ဗ်ား ေဆး႐ံုလည္း မတက္ပါနဲ႔၊ က်ဳပ္ ေငြလည္း လာမေပးပါရေစနဲ႔၊ က်န္းက်န္းမာမာသာ ေနစမ္းပါ သိလား။ ခင္ဗ်ားကို သတိထားမိတယ္၊ ခင္ ဗ်ားဟာ ေထာင္ထဲမွာ ေနရင္ေနမယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေဆး႐ံုမွာ ေနမယ္ဆိုတဲ့လူ၊ အိမ္မွာကို ေနတယ္မရွိဘူး။ ဘာ လဲ ခင္ဗ်ား သားမယားနဲ႔ အဆင္မေျပလို႔လား”
သူသည္ တဟီးဟီး ရယ္ေမာျပန္လ်က္ …
“ဟုတ္တယ္ဗ်ာ၊ က်ဴပ္ကလည္း ခင္ဗ်ားေျပာမယ္ဆို ေျပာစရာပဲ”
ထိုစဥ္က သူသည္ (လပိုင္းမွ် လိုေတာ့သည္) ေနာက္တႀကိမ္ ေဆး႐ံုသြားၿပီး ဘ၀ဇာတ္သိမ္းေတာ့မည္ကို က် ေနာ္ ပသို႔ ေတြးထင္ႏုိင္ပါအံ့နည္း။ က်ေနာ့္ ၀ါသနာအေလ်ာက္ ကိုယ္ႏွင့္ ခင္မင္သူကို ကလိတိတိေျပာ၍ ရယ္ ေမာေစျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။
“ကိုယ့္ အခုလက္ရွိအိမ္ေထာင္ အဆင္မေျပလည္း က်ေနာ့္လိုပဲ ေနာက္တမယားယူေပါ့ဗ်ာ၊ ဘာလို႔ ေထာင္ထဲ သြားလိုက္ ေဆး႐ံုတက္လိုက္ လုပ္ေနရမွာလဲ”
ယင္းသို႔ ေျပာေနစဥ္မွာပင္ ဘတ္စ္ကားေရာက္လာ၍ လူႁပြတ္သိပ္ခဲထဲမွာ သူ ကားေပၚတက္ဖို႔ ႀကိဳးစားသည္။ သို႔ေသာ္ သူမရပါ။ သူ၏ ကိုယ္ခႏၶာက်န္းမာေရး အေျခအေနမွာလည္း အျခားလူမ်ားကဲ့သို႔ လက္တဖ၀ါး ေျခတ ဖ၀ါးမွ်ႏွင့္ ဘတ္စ္ကားကို တြယ္လိုက္သြားႏုိင္ေလာက္ေအာင္ အင္အားမရွိရွာပါ။
“ေမာင္းမယ္ အကိုေရ႕၊ က်န္တဲ့လူေတြ ေနာက္ကားလိုက္” ဟူေသာ စပယ္ယာ၏ အသံႏွင့္အတူ ဘတ္စ္ကား ထြက္သြားေသာအခါ သူသည္ သက္ျပင္းႀကီးခ်လိုက္ၿပီး အား နည္းေသာ မ်က္ႏွာေလးႏွင့္ က်ေနာ့္ကို ၾကည့္၏။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္က သူ႔ကို ျပန္၍ ႐ႊင္လန္းေစရန္ …
“ဒီမွာ ကိုတင္ေအာင္၊ ခုႏွယ္ ဘတ္စ္ကားစီးရတာက ခင္ဗ်ား ေထာင္ထဲသြားရတာလို၊ ေဆး႐ံုတက္ရတာလို လြယ္တာ မဟုတ္ဘူးဗ်။ ကဲ … ခင္ဗ်ား ဘယ္သြားမလို႔လဲဆိုတာကို က်ေနာ့္မေျပာေသးဘူး”
“ဟံသာ၀တီလမ္းကိုဗ်”
“ဟာ … ဟံသာ၀တီဆို … ၾကံေတာေရာက္ရင္ ေရာက္တာေပါ့ဗ်”
ၾကံေတာ ဆိုသည္မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္၏ သခ်ႋဳင္းျဖစ္ေန၍ ...
“ခင္ဗ်ားကလည္း ေျပာေရာ့မယ္”
“ေအာ္ ... အဲဒါ ခင္ဗ်ားကိုအေကာင္းေျပာတာ ၾကံေတာသုႆာန္နဲ႔ ဟံသာ၀တီလမ္းဟာ ကပ္ေနတယ္မဟုတ္ လား၊ လာ ... လာ ခင္ဗ်ား အဲဒီကို လြယ္ကူစြာေရာက္ေအာင္ က်ေနာ္ပို႔ေပးမယ္။ သက္ေတာင့္သက္သာ ကား စီးရမယ္။ အဆင္သင့္ရင္ မွန္ကားအေကာင္းစားကို စီးရမယ္” ဆိုၿပီး က်ေနာ္ သူ႔အား သိမ္ႀကီးေစ်းဘက္သို႔ လက္ဆဲြ၍ ေခၚခဲ့ေတာ့သည္။ သူ မလုိက္ခ်င္ လိုက္ခ်င္ႏွင့္ ပါလာ လ်က္ ...
“ဟုတ္မွလည္း လုပ္စမ္းပါဗ်”
“အို … ခင္ဗ်ား ဒုကၡိတကို က်ဳပ္ကူညီမလို႔ပါ။ ခင္ဗ်ား ခႏၶာကုိယ္ဟာ ခုႏွယ္မွာ ဘတ္စ္ကားစီးဖို႔ကို မေကာင္း ဘူး”
ထိုအခ်ိန္တြင္ အမွန္ပဲ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏က်န္းမာေရးမွာ မေကာင္းေတာ့ပါ။ လူမွာ ပိန္ေညႇာင္လ်က္၊ မ်က္ တြင္းေဟာက္ပက္ႏွင့္ နားထင္နားရင္းခ်ိဳင့္၍ ေနေခ်သည္။ သူ၏ နဂိုမူလ႐ုပ္ႏွင့္ မ်ားစြာကြာျခားလ်က္ရွိေလၿပီ။ စင္စစ္ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္သည္ လူေခ်ာလူခန္႔တေယာက္ျဖစ္၏။ အရပ္အေမာင္း ေကာင္းသည္။ မ်က္လံုး မ်က္ဖန္၊ ႏွာတံ၊ ႏႈတ္ခမ္း လွပသူျဖစ္သည္။ သူ႔ကို ဆရာသုခက ႐ုပ္ရွင္မင္းသားလုပ္ဖို႔ေျပာခဲ့ဖူးသည္။ ေ႐ႊလင္း ယုန္၏ ‘သူ’ ၀တၳဳကို ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ႏွင့္ ႐ိုက္ရန္ ဆရာသုခ ၾကံစည္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဗန္းေမာ္ႀကီးက သူ ႐ုပ္ရွင္မင္းသား မလုပ္ခ်င္ပါဘူးဟု ျငင္းခဲ့၍ ထိုဇာတ္ကားကို ေမာင္သင္ႏွင့္ ဆရာသုခ ႐ိုက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။ က်ေနာ္က ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္အား …
“ခင္ဗ်ားက ဘာျဖစ္လို႔ ႐ုပ္ရွင္မင္းသား မလုပ္ခ်င္ရတာလဲ” ေမးေတာ့ သူက ရယ္က်ဲက်ဲႏွင့္ ...
“က်ေနာ္က ရွက္တတ္တယ္ဗ်”
ဒါကို က်ေနာ္က မေက်နပ္၊ သူ႔အား စာေရးဆရာ ႐ုပ္ရွင္မင္းသား ျဖစ္ေစခ်င္ေသာ ေစတနာရွိ၍ …
“ရွက္တယ္ဆိုတာ အေၾကာင္းမဟုတ္ေသးပါဘူးဗ်ာ၊ ဘာမဆို ကိုယ္မလုပ္ဖူးတဲ့အလုပ္ကို အစမွာေတာ့ ရွက္သ လို ရွိၾကတာခ်ည္းပါပဲ။ သို႔ေသာ္ ဒါကို ငါမျဖစ္မေနလုပ္ေတာ့မေဟ့လို႔ အားမာန္တင္းလိုက္တယ္ဆိုရင္ ဒီအပရိ က ျဖစ္တတ္တဲ့ အရွက္ဟာ သူ႔အလိုလို ေပ်ာက္သြားေတာ့တာပါပဲ”
က်ေနာ္ အေလးအနက္ ေျပာမွန္းသိေတာ့ သူ႔မ်က္ႏွာ တည္သြားကာ …
“ကိုေဆြေျပာတာ ဟုတ္ပါတယ္၊ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္က ဒီ႐ုပ္ရွင္အလုပ္ကို ၀ါသနာ မပါဘူးဗ်”
“ေအး၊ ဒါေတာ့ ဟုတ္ၿပီ၊ လူဆိုတာ ကိုယ္၀ါသနာမပါတဲ့ အလုပ္ကို ဘယ္လိုမွ မလုပ္ခ်င္ၾကဘူး”
စင္စစ္ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ ၀ါသနာျပင္းသည္က စာေပႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး။ သည္ႏွစ္ခုတြင္ သူ႔ဘ၀ကို အပ္ႏွင္းျမဳပ္ႏွံ ထားသူျဖစ္သည္။ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ ႏုိင္ငံေရးအျမင္၊ ႏုိင္ငံေရးအယူအဆ ဘယ္လိုေနသနည္း။ က်ေနာ္ လံုး၀မသိ။ က်ေနာ္က သူ႔လို ႏုိင္ငံေရး၀ါသနာပါသူ မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ယင္းကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ျဖင့္ တခါမွ စကားမစပ္မိခဲ့ၾက။ ေအး … သူ႔စာေပလက္ရာေတာ့ က်ေနာ္အမ်ားႀကီး သတိထားခဲ့ဖူးသည္။
ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္သည္ လူ႔အသက္အားျဖင့္ က်ေနာ့္ထက္ တႏွစ္ထက္ငယ္ေသာ္လည္း စာေပသက္တြင္ သူ က က်ေနာ့္ထက္ တႏွစ္ေလာက္ႀကီးသည္။ သူ၏ ပထမဦးဆံုးေသာ လံုးခ်င္း၀တၱဳ “ဘုန္းေမာင္တေယာက္ထဲ ရယ္” ႐ႊန္း႐ႊန္းေ၀ေနခ်ိန္မွာ က်ေနာ္သည္ မႏၱေလးၿမိဳ႕ ဆရာႀကီး ေ႐ႊဥေဒါင္းအိမ္တြင္ ကေလာင္ကိုင္စ တာစူ႐ံု မွ်ရွိေသးသည္။ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ ‘ဘုန္းေမာင္တေယာက္ထဲရယ္’၊ ထုိစဥ္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္က နာမည္အႀကီး ဆံုး လူေျပာအမ်ားဆံုးျဖစ္ေန၍ ဆရာႀကီး ေ႐ႊဥေဒါင္းက က်ေနာ့္အား ...
“ေဟ့ေကာင္ မင္းမွာ အဲဒီစာအုပ္ရွိလား၊ ငါ့ဖတ္ျပစမ္းကြာ” ဆိုသျဖင့္ က်ေနာ္က ဖတ္ျပလုိက္ရသည္။
ထိုစာအုပ္ထဲတြင္ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ အေရးအသားမွာ အျခားဘယ္စာအုပ္ထဲတြင္မွ က်ေနာ္တို႔ မေတြ႔ခဲ့ဖူး ေသးေသာ “ေတာ့ကာသာျဖင့္ရယ္ဘဲ” ေတြ ထပ္တလဲလဲ ေတြ႔ရသည္။ “ဘဲ” ႏွင့္ “အား” စာလံုးေတြကို အမ်ား ႀကီးသံုးသည္။ “ကို” ဆိုတာ သူမသံုးတတ္သေလာက္။ ဥပမာ - အထက္၌ အမဲစာလံုးျဖင့္ က်ေနာ္ ျပထားသည္ ကို ၾကည့္ပါ။ သူသာဆိုလွ်င္ (“ဘဲ” ႏွင့္ “အား” စာလံုးေတြအား အမ်ားႀကီးသံုးသည္) ဟု ေရးေပလိမ့္မည္။ သူ႔ စာေတြသည္ ၀က္နင္းေတြမ်ားလွသည္။ ေထာင့္ေထာင့္ေအာင့္ေအာင့္ ရွိလွသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဤစာအုပ္ကို ဆရာႀကီးအား က်ေနာ္ၾကာၾကာပင္ ဖတ္မျပလိုက္ရပါ။ ဆယ့္ေလးငါးမ်က္ႏွာေလာက္ျဖင့္ ဆရာႀကီးမွာ သည္းမ ခံႏုိင္ေတာ့ဘဲ ...
“ေဟ့ေကာင္ ေတာ္ေတာ့ကြာ၊ ေတာ္ေတာ့ နားကေလာလွတယ္” ဟု က်ေနာ့္ကို ေအာ္ေငါက္ပါေတာ့သည္။
သို႔ေသာ္ ထိုေခတ္ ထိုအခါက ‘ဘုန္းေမာင္တေယာက္ထဲရယ္’ သည္ လူငယ္တို႔၏ အသည္းစဲြ။ ဒုတိယကမၻာစစ္ ႀကီးအတြင္း ဂ်ပန္ေခတ္၌ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာျပည္တြင္ စာေပအလ်င္ျပတ္ေနရာမွ စစ္ႀကီးအၿပီး ေ၀ါကနဲေပၚလာ ေသာ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ ‘ဘုန္းေမာင္တေယာက္ထဲရယ္’ သည္ ထိုစဥ္က ၀တၳဳဖတ္ရမွန္းသိစ လူငယ္ပိုင္း ႏွင့္ တန္းတိုးျခင္း ျဖစ္ေပေတာ့သည္။
ထိုအခ်ိန္က ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ စာေပၾသဇာ မည္မွ်သက္ေရာက္သြားပါသနည္း။ ဤ ‘ဘုန္းေမာင္တ ေယာက္ထဲရယ္’ ၀တၳဳထဲက ဇာတ္လိုက္သည္ “ဘုန္းႏုိင္” ျဖစ္ေလရာ၊ ေဟာ ... ယခု နာမည္ႀကီး စာေရးဆရာ “တကၠသိုလ္ဘုန္းႏုိင္” သည္ ဤနာမည္ယူေၾကာင္း ၀န္ခံေပသည္။
သို႔ေသာ္ ထိုစဥ္က ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ အေရးအသားကို က်ေနာ္တို႔အ႐ြယ္ စာဖတ္သက္ ေတာ္ေတာ္ရင့္ေန သူမ်ား အေနႏွင့္ကား မႀကိဳက္၊ မႏွစ္သက္ၾကပါ။ ဆရာႀကီးေျပာသလုိ “နားကေလာ” လွပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္လည္း နာမည္ႀကီး စာေရးဆရာ၊ ေသာ္တာေဆြလည္း နာမည္ရ စာေရးဆရာ၊ ႏွစ္ေယာက္ သား ရင္ေဘာင္တန္းမိၾကေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္သည္ သူ႔အေရးအသာကို သေရာ္ေသာ စာေတြ က်ေနာ့္၀တၳဳ ေတြမ်ားထဲ၌ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေရးခဲ့ဘူးပါသည္။ သူ႔စာအေရးအသားတြင္ “ဘဲ” ေတြ “အား” ေတြ မ်ားလြန္း အားႀကီး၍ သူ႔ကို “ဘဲက်ီးကန္းႀကီး” ဟု က်ေနာ္က ကင္ပြန္းတပ္ခဲ့ဖူးသည္။
ဤသို႔ က်ေနာ္ေရးသားရာတြင္ က်ေနာ္က မုန္းတီးစိတ္၊ မလိုတမာစိတ္ လံုး၀မရွိခဲ့ပါ။ က်ေနာ္ကလည္း သူ႔ကို မနာၾကည္းေစရန္ ဟာသျဖင့္ သေရာ္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ က်ေနာ္၏ “ျဖဴ၀ါပူစီ” ၀တၳဳတြင္ အ ပ်ဳိကေလးႏွစ္ေယာက္ အိမ္ေပၚတြင္ စာဖတ္ေနၾကစဥ္ အိမ္ေအာက္က ေအာင္နက္က ေဆာင့္ေၾကာင့္ထုိင္ကာ ပါးစပ္ႀကီးျပဲ၍ သြားရည္ တျမားျမားက်ေနသည္။ ထိုစဥ္ ဂုတ္က်ားေရာက္လာလ်က္ …
“ေဟ့ ... ေအာင္နက္ရ၊ မင္းက သြားရည္တျမားျမားနဲ႔ ဘာေတြ သေဘာက်ေနတာလဲကြ” ေမးေတာ့၊ ေအာင္ နက္က …
“ရွီး … နားေထာင္စမ္း၊ က်ီးကန္းသံေတြလို တအားအားနဲ႔ ဘဲေတြ အမ်ားႀကီးၾကားရတယ္ကြ၊ ဧကႏၱ ငါ့အိမ္သား ေတြဟာ နက္ဖန္ခါ ဘဲသားဟင္း ၀ယ္ခ်က္ေတာ့မယ္ ထင္တယ္ကြ။ ဒီေတာ့ ငါဘဲသား အ႐ိုးအရင္း စားရေတာ့ မယ္ကြ” ဟုေျပာသျဖင့္ ဂုတ္ၾကားက ေခတၱမွ် နားစြင့္၍ေထာင္ၿပီးေနာက္ ရယ္ေမာလ်က္ ...
“ဘယ္ကလာၿပီး က်ီးကန္းသံနဲ႔ ဘဲသား၀ယ္ခ်က္မွာ ဟုတ္မလဲကြ၊ အဲဒါ ႏႈတ္ခမ္းနီ ပါးနီေလးေတြရဲ႕ အသည္းစဲြ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ရဲ႕ ၀တၳဳကို ေကာင္မေလးေတြက တေယာက္ တေယာက္ ဖတ္ျပေနတာကြ”
က်ေနာ္ေရးတာက ဒါမ်ိဳးေတြပ ျဖစ္သည္။ စင္စစ္ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္သည္ လူပုဂၢိဳလ္အေနအားျဖင့္ အင္မတန္ သေဘာသကာယ ေကာင္းမြန္သူျဖစ္ရကား သူ႔ကို က်ေနာ္ ဘယ္လိုပင္ေရးေရး၊ ဘယ္ေတာ့မွ စိတ္ဆိုးသူမ ဟုတ္သည့္ျပင္ ဖဆပလေခတ္၌ သူသည္ သူ႔ထံုးစံအတိုင္း ေထာင္ထဲသို႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ သြားေရာက္ေနထိုင္ ခဲ့ၿပီး ျပန္ထြက္လာေသာအခါ က်ေနာ့္အား ေျပာဖူး၏။
“ကိုေဆြ … ခင္ဗ်ား က်ေနာ့္ကို သေရာ္စာေတြေရးခဲ့တာ မွန္တယ္ဗ်။ က်ေနာ္ အခုေထာင္ထဲေရာက္သြားေတာ့ မွ ျမန္မာစာေတြကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဖတ္႐ႈေလ့လာခြင့္ရခဲ့တယ္။ ဟုတ္တယ္ဗ်။ က်ေနာ့္စာ အေရးအသား ေတြဟာ အမ်ားႀကီး ညံ့ဖ်င္းခဲ့တယ္။ အခု က်ေနာ္ ျပင္ေတာ့မယ္”
ဟုတ္ပါသည္။ ေနာက္ပိုင္း၌ သူ႔အေရးအသားသည္ အေတာ္ေကာင္းမြန္လာပါသည္။ က်ေနာ္၏ စိတ္သေဘာ မွာလည္း တစံုတေယာက္အေၾကာင္းကိုေရးလွ်င္ ထိုသူကို ခ်စ္ခင္လို႔သာျဖစ္၏။ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ အေရး အသားေနာက္လိုက္၍ ၀ါက်ေတြ ခ်ဳိ႕ယြင္းေနခဲ့ေသာ တကၠသိုလ္ဘုန္းႏုိင္ကိုလည္း ျမ၀တီမဂၢဇင္းတြင္ ေဆာင္း ပါးတပုဒ္ျဖင့္ သူ႔၀တၳဳေတြ က်ေနာ္ ေ၀ဖန္ခဲ့ဖူးသည္။ ဘုန္းႏုိင္လည္း ႏွစ္သက္လက္ခံ၍ ၀ီစကီတပုလင္းျဖင့္ပင္ လာ၍ ကန္ေတာ့ခဲ့ပါ၏။ ထိုေနာက္ သူ၏ ၀ါက်ေတြလည္း လွပ၍ လာခဲ့ေပေတာ့သည္။
စင္စစ္ စာေပအႏုပညာ၌ အဘယ္မွာလွ်င္ “ၿပီးျပည့္စံုၿပီ” ရွိပါအံ့နည္း။ တစံုတေယာက္သည္ တခုခု၌ ခ်ဳိ႕ယြင္း ခ်က္ရွိမည္သာ။ က်ေနာ့္မွာလည္း ရွိပါလိမ့္မည္။ က်ေနာ္၏ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္ကို ျပသျပဳျပင္ေပးမည္ဆိုပါက က် ေနာ္သည္ ၀မ္းသာအားရ လက္ခံဖို႔ အသင့္ပင္။
ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္သည္ စာေပအရာ၌လည္းေကာင္း၊ သူယံုၾကည္ေသာ ႏုိင္ငံေရးရာ၌လည္းေကာင္း မည္သို႔ ပင္ရွိလင့္ကစား လူပုဂၢိဳလ္အေနအားျဖင့္ကား အင္မတန္ခ်စ္စရာေကာင္းသူျဖစ္၏။ စိတ္ႏွလံုး သိမ္ေမြ႔ႏူးညံ့၏။ မည္သူႏွင့္မဆို ျပံဳး႐ႊင္ေဖာ္ေ႐ႊစြာ ေနတတ္သူျဖစ္၏။
သူသည္ ေသရည္ေသရက္ ေသာက္စားျခင္း၊ ေလာင္းကစားျခင္းႏွင့္ အျခားအေပ်ာ္အပါးတြင္ လံုး၀ကင္းရွင္းသူ ျဖစ္၏။ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္အတုိင္း သူ၏ ဘ၀ကို စာေပႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးတြင္သာ ျမဳပ္ႏွံထားသူျဖစ္၏။ သို႔ႏွင့္ သူ အ သက္ (၅၀) ေက်ာ္သည့္အပိုင္းေရာက္သည္၌ က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕ယြင္းလာခဲ့သည္။ ကုသရန္ခဲယဥ္းေသာ ကင္ဆာ ေရာဂါ စဲြကပ္ခဲ့သည္။
က်ေနာ္၏ ယခု စာအစ၌ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာအခ်ိန္မွာ သူ႔က်န္းမာေရးသည္ လြန္စြာခ်ဳိ႕ယြင္းခဲ့၍ ဘတ္စ္ကားတြင္ တိုးလွ်ိဳးတြယ္ကပ္စီးႏုိင္ေသာ အေျခပင္ မရွိေတာ့ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ သူသြားလိုသည့္ ဟံသာ၀တီလမ္းသို႔ လြယ္ကူ စြာ သြားေရာက္ႏုိင္ေသာ နည္းလမ္းကို က်ေနာ္စဥ္းစားမိသျဖင့္ သူ႔အား (၁၂) ကားမွတ္တိုင္မွ အေနာ္ရထာ လမ္းတေလွ်ာက္ အေရွ႕ဘက္သို႔ ေခၚခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ေလဟာျပင္ေစ်းေထာင့္ ေရာက္သည္၌ ေ႐ႊတိဂံုဘုရားလမ္းကို ျဖတ္၍ ေဆး႐ံုႀကီး၀င္းထဲ သူ႔ကို ေခၚခဲ့သည္၌ သူက …
“ေဟ့လူ ... က်ေနာ္တို႔ အခု ဘယ္သြားမလို႔လဲ”
“ခင္ဗ်ား သြားခ်င္တဲ့ ဟံသာ၀တီလမ္းကို ေရာက္ေအာင္လဗ်ာ၊ ေဟာဒီမွာ ၾကည့္လိုက္စမ္း၊ အဲဒီ ကားႀကီးကား ငယ္ အသြယ္သြယ္ေတြဟာ ၾကံေတာသုႆန္ကို မသာပို႔သြားၾကမွာခ်ည္းပဲ၊ ခင္ဗ်ား ႀကိဳက္တဲ့ကား တက္စီး သြား”
႐ုတ္တရက္ သူ႔မ်က္ႏွာ ေၾကာင္အမ္းအမ္းျဖစ္လ်က္ …
“ဟာ … ျဖစ္ပါ့မလားဗ်”
“ဘာျဖစ္လို႔ မျဖစ္ရမွာလဲ၊ ဒီမသာ တို႔ခ်ည္းပို႔မယ္၊ မင္းမပို႔ရဘူးလို႔ ဘယ္သူကမွ မတားဘူး။ ဘာမွမစိုးရိမ္နဲ႔၊ က် ေနာ္လည္း ခင္ဗ်ားနဲ႔အတူ လိုက္ခဲ့မွာပဲ။ အစဦးေတာ့ နံပါတ္ (၉) စီး အိမ္ျပန္ေတာ့မလို႔ဘဲ။ ခုေတာ့ ခင္ဗ်ားနဲ႔ ၾကံဳတာနဲ႔ က်ေနာ္လည္း ၾကံေတာလိုက္ၿပီး ေနာက္နာနတ္ေတာျဖတ္ၿပီး ျပည္လမ္းရိပ္သာက အမႀကီး ခင္မ်ိဳး ခ်စ္အိမ္ သြားမယ္။ ခင္ဗ်ားကေတာ့ ဟံသာ၀တီလမ္း သြားေပေရာ့”
ဒီေတာ့မွ သူ႔မ်က္ႏွာ ျပံဳး႐ႊင္လာကာ ...
“ဟုတ္ဗ်ာ”
“ဒါနဲ႔ ခဏေနဦး၊ ဒီကားအုပ္စု ၾကံေတာ မဟုတ္ဘဲ တာေမြသုႆန္ျဖစ္ေနမွာလည္း စိုးရေသးတယ္၊ က်ေနာ္ သြားစံုစမ္းလိုက္ဦးမယ္” ဆိုၿပီး ဘတ္စ္ကားဒ႐ိုင္ဘာတေယာက္ထံ သြားေမးလိုက္ရသည္။
“ဟုတ္တယ္ဗ်ိဳ႕၊ ၾကံေတာပဲ၊ လာ … လာ၊ လူေခ်ာင္တဲ့ကား တက္စီး႐ံုပဲ၊ အား ... အား ေနဦးဗ်ဳိ႕၊ အေလာင္းက အသုဘယာဥ္ေပၚ တင္ေသးတာမဟုတ္ဘူး။ အခ်ိန္ရွိေသးတယ္။ ပ႐ိုက္ဗိတ္ဆလြန္းကား စီးရေအာင္ က်ေနာ့္ အသိကားမ်ား လာမလားၾကည့္လိုက္ဦးမယ္” ဆိုၿပီး က်ေနာ္မ်က္စိကစားလိုက္ေတာ့ အဆင္သင့္ပင္ က်ေနာ့္ မိတ္ေဆြ ဆရာ၀န္လင္မယား သူတို႔ ခ်က္ပလက္ကား ႀကီးႀကီးရွည္ရွည္ႀကီး လင္မယားႏွစ္ေယာက္ထဲ ေရွ႕ခန္း ထိုင္လာတာျမင္ေတာ့ က်ေနာ္ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္အား လက္ဆဲြေခၚသြားလ်က္ …
“ဟဲလို ... ေဒါက္တာ၊ ခင္ဗ်ားတို႔ ဒီေဒၚျမဇင္မသာ ပို႔ရေအာင္ပဲလား”
ဘတ္စ္ကားနံရံေပၚမွာ ေဒၚျမဇင္ အသက္ (၇၅) ႏွစ္ ဆိုသည္ကို က်ေနာ္က ဖတ္ၿပီးသား။ ဆရာ၀န္ကလည္း …
“ဟုတ္တယ္ဆရာ၊ ဆရာတို႔ေကာ”
“ဒီအဖြားႀကီး က်ေနာ္တို႔နဲ႔ အင္မတန္ ခင္တာခင္ဗ်ာ”
“ဆရာတို႔ ကားပါလား”
“မပါဘူး၊ ၾကံဳရာကားနဲ႔ လိုက္မလို႔ဘဲ”
“ဒါျဖင့္ လာဆရာ၊ က်ေနာ္တုိ႔က ႏွစ္ေယာက္ထဲရွိတာပဲ” ဟု ဆိုၿပီး သူ႔ကား ေနာက္တံခါးဖြင့္ေပးေလေတာ့ က် ေနာ္တို႔မွာ အႀကီးအက်ယ္ ၿငိမ့္က်သြားေလသတည္း။ ခ်က္ပလက္ ဘဲလ္အဲယား ကားႀကီးဗ်။ ထိုဆရာ၀န္အား က်ေနာ္က ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ကို မိတ္ဆက္ေပးလိုက္ေတာ့ ဆရာ၀န္ကလည္း စာဖတ္သမားျဖစ္ေလရာ ...
“ဟာ … က်ေနာ္တို႔ ငယ္ငယ္က ဆရာရဲ႕ ဘုန္းေမာင္တေယာက္ထဲရယ္ ကို အသည္းစဲြေပါ့ဆရာ”
ဤဆရာ၀န္လည္း ယခု တကၠသိုလ္ေက်ာင္းဆရာႀကီးျဖစ္ေနေသာ တကၠသိုလ္ဘုန္းႏိုင္၏ အ႐ြယ္ေပတည္း။ စင္စစ္ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ စာဖတ္ပရိသတ္ျဖစ္လွ်င္ ဘုန္းေမာင္တေယာက္ထဲကို ေရွးဦးစြာ သတိရရမည္။ ေနာက္ ကြန္ဗင့္ေက်ာင္းသူ ဂါ၀န္ျပာမေလးဆီက မုန္႔ဖိုးေတာင္းစားေသာ ပါေမာကၡ။ သူအဂၤလိပ္စာ သင္ေပး ေသာ ေက်ာင္းသားေလးေတြထံမွ “ေပါ့ကက္မန္းနီး” ေတာင္းေလ့ရွိေသာ ေဒါက္တာ အုန္းေက်ာ္၊ ေတာ၏ သ မီးပ်ိဳ၊ ဆန္႔က်င္ဘက္၏ သမီးပ်ိဳ၊ “က်ေနာ္က ဘာတတ္ႏုိင္ေတာ့ဦးမည္နည္း” ဟူေသာ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ ၀တၳဳထဲက ဇာတ္လိုက္၏ ညည္းညဴသံ။
က်ေနာ္တို႔ ခ်က္ပလက္ကားႀကီးေပၚေရာက္ၿပီး မၾကာမီမွာပင္ ေဒၚျမဇင္၏ အသုဘယာဥ္သည္ ေဆး႐ံုႀကီး၀င္း ထဲမွ ထြက္ၿပီျဖစ္၍ ကားေတြ တသီတသန္းႀကီး လိုက္ၾကေလရာ က်ေနာ္တို႔ကားလည္း ၿငိမ့္ေညာင္းစြာပင္ မ်ား စြာေသာ ကားယာဥ္ေၾကာ၌ ေမ်ာေလၿပီ။
ဤကားႀကီးက ကိုယ္ထည္ရွည္လ်ားလွသျဖင့္ ဆရာ၀န္လင္မယားႏွင့္ က်ေနာ္တို႔သည္ ေတာ္ေတာ္လွမ္းေန ၏။ သည္လိုကားေမာင္းေနစဥ္မွာ စကားခပ္တိုးတိုးေျပာလွ်င္ ေရွ႕ႏွင့္ေနာက္ မၾကားႏုိင္။ ထို႔ေၾကာင့္ က်ေနာ္က ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္အား ပညာေပး၏။
“ေနာက္ မွတ္ထား၊ တာေမြသြားခ်င္တယ္ဆိုရင္ ေန႔လယ္ (၁၂)နာရီေက်ာ္ မသာခ်ခ်ိန္ေတြမွာ ဒီေဆး႐ံု၀င္းထဲ ကိုသာ လာခဲ့၊ အသုဘပို႔တဲ့ ကားေတြဟာ မျပတ္ရွိေနတာဘဲ။ ကားလည္း မၾကပ္ဘူး၊ ပိုက္ဆံလည္း တျပားမွ မေပးရဘူး”
သူသည္ က်ေနာ့္လက္ကို ဖ်စ္ညႇစ္လ်က္ …
“ခင္ဗ်ားေျပာတာ ဟုတ္တယ္ဗ်ာ”
“ဒါတင္ မကေသးဘူး။ ဒီမသာ ဘယ္ေန႔ ရက္လည္ဆြမ္းသြပ္မလဲဆိုတာ ေမးထားၿပီး သြားလည္း စားႏုိင္ေသး တယ္ဗ်။ ဒီလို ပ႐ိုက္ဗိတ္ကားမ်ားမ်ားနဲ႔ လူခ်မ္းသာပံုေပၚတဲ့ မသာကို သတိထား၊ ဒန္ေပါက္နဲ႔ အိုက္စ္ကရင္ ေတာင္ စားရတတ္တယ္ဗ်”
ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္သည္ ရယ္ေမာလ်က္ …
“ႏိွိပ္လိုက္ေလဗ်ာ … ခင္ဗ်ားအၾကံ”
“အဲဒါ ခင္ဗ်ားအတြက္ ေျပာေနတာ၊ အခု ခင္ဗ်ားေဆး႐ံုက ဆင္းစ၊ နာလန္ထမွာ အစားေကာင္း အေသာက္ ေကာင္း လိုေနတယ္မဟုတ္လား။ ဒါကို ဘုိင္က်လို႔ “က်ေနာ္က ဘာတတ္ႏိုင္ေတာ့ဦးမည္နည္း” ေတြ ဘာေတြ ညည္းမေနနဲ႔၊ အဲဒီမသာမ်ဳိးေတြသာ ရွာၾကံစား၊ ေန႔တုိင္း မနက္စာတနပ္ေတာ့ အိုေကပဲ၊ ေန႔စဥ္သတင္းစာေတြ မွာ နာေရးေၾကာ္ျငာေတြ ဖတ္ဗ်ာ၊ ဘယ္မသာ ဘယ္ေလာက္ခ်မ္းသာတယ္၊ ဘယ္ေန႔ ရက္လည္ဆြမ္းသြပ္မယ္ ဆိုတာ သိႏိုင္တာပဲ။ ဖိတ္စာနဲ႔တကြ ႂကြပါဆိုတာ ဘယ္မသာမွ မရွိဘူး။ က်ဳပ္တို႔ စာေရးဆရာေတြ စာေပဆု ေပးပဲြမွာသာ ရွိတာဗ်”
ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္သည္ သေဘာက်စြာ ရယ္ေမာလ်က္ရွိ၏။ ကိုတင္ေအာင္၏ ပင္ကိုယ္စ႐ုိက္မွာ သည္လို ရယ္စရာ ေမာစရာမ်ိဳးတြင္ သူမ်ားႏွင့္ စကားၿပိဳင္ေျပာေလ့မရွိ။ ဆိတ္ၿငိမ္စြာသာ နားေထာင္ေနတတ္သူျဖစ္ သည္။ က်ေနာ္စကားေျပာေနစဥ္ ျပံဳး႐ႊင္လ်က္ရွိ၍ က်ေနာ္စကားျပတ္လွ်င္ သူ႔မ်က္ႏွာညႇိဳးငယ္သြားတတ္သည္ ကို က်ေနာ္သတိထားမိသည္။ ထိုစဥ္မွာ သူ၏ က်န္းမာေရးသည္လည္းေကာင္း၊ စာေရးဆရာ မက်န္းမာေတာ့ ေငြေရးေၾကးေရးသည္လည္းေကာင္း ခ်ဳိ႕တဲ့လ်က္ရွိမည္ကို အထူးစဥ္းစားၿပီး မ်က္ႏွာမ႐ႊင္လန္းႏုိင္ျခင္း ျဖစ္ေပ သည္။ ဒါကို က်ေနာ္က ေတြးေတာမိေလေတာ့ က်ေနာ့္ သူငယ္ခ်င္းအတြက္ ရယ္ေမာစရာျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစား ရပါသည္။
က်ေနာ္တို႔ မသာပို႔ကားမ်ားသည္ ဘုရားလမ္းမွ ဦး၀ိစာရလမ္းခ်ဳိး န၀ရတ္ရိပ္သာေရာက္ေတာ့ က်ေနာ္ ေခတၱ စကားျပတ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ဟံသာ၀တီအ၀ိုင္းနားေရာက္ေတာ့မွ က်ေနာ္ ေျပာစရာေတြ႔ျပန္ပါသည္။ ၾကံေတာသု ႆန္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ကာရန္ေတြ စဥ္းစားမိ၍ ...
“ဒီမွာဗ် ကိုတင္ေအာင္”
သူ႔မ်က္ႏွာသည္ အမႈမဲ့ အမွတ္မဲ့ ေငးေၾကာင္ေၾကာင္ေနရာမွ …
“အမွန္ေျပာရမွာျဖင့္ ၾကံေတာက သုႆာန္ဗ်”
သူက က်ေနာ္ ဘာရည္႐ြယ္သည္ကို မသိေသးဘဲ …
“ဟုတ္တာေပါ့ဗ်”
“ျမႇဳပ္ႏံွတာက လူေသမ်ားဗ်။ အပူေတြ ပြားတာက မသာ့ရွင္၊ က်မလင္ ဆိုတာက သူ႔မယား”
ဒီေတာ့မွ က်ေနာ္ ရယ္စရာေျပာၿပီကို သူသိလာ၍ သူ႔မ်က္ႏွာျပံဳး႐ႊင္လာပါသည္။ က်ေနာ္က ဆက္လက္၍ ...
“က်မလင္ဆိုတာက သူ႔မယား၊ မုသားဆိုတာက မဟုတ္တာအေျပာ၊ သမုဒၵရာေမ်ာတာက ဆင္ေသနဲ႔က်ီးကန္း ဟင္ … လင္ေသလို႔ မၿပီးစတမ္းဆိုရင္ျဖင့္ မုဆိုးမခ်ည္းေပါ့ဗ်။ က်ဳပ္တုိ႔ဂိုးရမယ့္ ခရီးလမ္းကလည္း ဒါပဲ။ အေႏွး နဲ႔ အျမန္ဆိုေတာ့ အေတြးနဲ႔ ၾကံလိုက္ရင္ ဒီမွာ ကိုတင္ေအာင္ေရ ... ခင္ဗ်ားတို႔ သွ်င္ဥကၠ႒က လူေသရင္ ဘာ ျဖစ္သတဲ့ဗ်”
ဒီေတာ့မွ သူ႐ႊင္ၿပီး စကားတလံုး ထြက္လာ၏။
“လူေသ လူျဖစ္သတဲ့ဗ်ာ”
“အဲဒါ မေသခ်ာဘူး၊ ျပာျဖစ္တာကေတာ့ မသာအစစ္ပဲဗ်ိဳ႕၊ အခုၾကည့္ပါလား ေဒၚျမဇင္ မသာ မီးသၿဂႋဳဟ္တဲ့ စက္ေရွ႕မွာရပ္ၿပီး”
မွန္ပါသည္။ ထိုနည္းလည္းေကာင္းပဲ က်ေနာ္တို႔ မိတ္ေဆြႀကီး ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္လည္း ၁၉၇၈ ခု ေအာက္တို ဘာလ (၂၃) ရက္ေန႔တြင္ ေသဆံုး၍ ထိုလ (၂၇) ရက္ေန႔၌ ဤၾကံေတာသုႆန္မွာပဲ ျပာျဖစ္သြားပါၿပီတည္း။
ေသာ္တာေဆြ
- “ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ - တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ စာေရးဆရာ၊ သတင္းစာဆရာ” စာအုပ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။
Posts
No comments:
Post a Comment