အထိန္းသိမ္းခံအမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဒု-ဥကၠ႒ ဦးတင္ဦး၏ (၈၁)ႏွစ္ျပည့္ ေမြးေန႔အထိမ္းအမွတ္ ဂုဏ္ျပဳေဆာင္းပါး

သူရဦးတင္ဦး (သို႔မဟုတ္) မတ္လေတာ္လွန္ေရးသမား
(၁၂၊ ၃၊ ၂၀၀၈ေန႔တြင္က်ေရာက္သည့္ သူရဦးတင္ဦး၏ (၈၁) ႏွစ္ျပည့္ေမြးေန႔အား ဂုဏ္ျပဳေရးဖြဲ႔ပါသည္)
မင္းဟန္

(က)
မုိးကုပ္ကုပ္၀ယ္
အို….႐ုတ္တရက္၊ မ်ဥ္းျဖဴစက္၍
ကြဲအက္ေၾကာင္းရာ ၊ ဟ ဟ လာၿပီး
မိုးျပာကိုျဖတ္၊ ပတၱျမားရည္
စီးလည္အဟုန္၊ နီျမန္းကုန္သည္
အာ႐ုဏ္ေပၚစ ၀ိုးတ၀ါး ...။
မတ္လေတာ္လွန္ေရး
ဒဂုန္တာရာ

၁၉၄၄ခုႏွစ္ ...။
ေဆာင္းေႏွာင္းက ႂကြင္းခဲ့ၿပီ။ ေႏြဦးကမူ မကူးေသး။ ေႏြႏွင့္ေဆာင္းက ၀ိုးတုိး၀ါးတား။
သူကား ဂ်ပန္ေခတ္ တတိယပတ္ ဗိုလ္သင္တန္းေက်ာင္းဆင္း၊ BDA တြင္ ျပန္တမ္း၀င္အရာရွိ၊ အလုပ္သင္ ဗိုလ္။ ဂ်ပန္လို “မီနာ႐ိုက္ရွိခန္း”။ တလိုင္းသံုးပြင့္ အထူးၾကယ္ အေဆာင္အေယာင္ႏွင့္ စစ္ဓားရွည္အား ခါးတြင္ခ်ိတ္လို႔ …။

သင္တန္းဆင္းအလုပ္သင္ဗိုလ္ေလာင္း (၄) ဦးအား အေနာက္ေျမာက္တုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္တြင္ တာ၀န္ထမ္း ေဆာင္ရန္ စစ္႐ုံးခ်ဳပ္မွ တာ၀န္ေပးသည္။ ဗိုလ္ျမေသြး၊ ဗိုလ္သန္းၫႊန္႔၊ ဗိုလ္တင္ၫႊန္႔ ႏွင့္သူ။ သူတုိ႔ ဗိုလ္ေလာင္းေလးဦး ရန္ကုန္မွ မႏၲေလးသို႔ ခရီးထြက္ခဲ့သည္။ ထုိစဥ္က အေနာက္ေျမာက္တုိင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ သည္ မႏၲေလးတြင္ အေျခစိုက္ထားသည္။ တုိင္းမႉးကား ဗိုလ္မႉးႀကီး ဗထူး။

စစ္အတြင္းျဖစ္၍ ရန္ကုန္-မႏၲေလးခရီးက မလြယ္။ ခက္ခဲသည္။ အင္ဖာ၊ မဏိပူရ စစ္မ်က္ႏွာမွ စစ္႐ႈံး၍ ဆုတ္လာေသာ ဂ်ပန္တပ္မ်ား၊ အိႏၵိယဗိုလ္ခ်ဳပ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခ်န္ဒရာဘုိ႔စ္၏ I.I.A တပ္မ်ားႏွင့္ လမ္းတြင္ ေတြ႔ရသည္။ အဂၤလိပ္နွင့္ မဟာမိတ္တပ္မ်ားက အေနာက္မွလုိက္၍ ေလေၾကာင္းမွ လုိက္တုိက္ေနသည္။ ေန႔အခါတြင္ယာဥ္ရထားမ်ား ေမာင္းႏွင္၍မရ။ ရန္ကုန္မွ ပ်ဥ္းမနားအထိ (၄) ရက္သြားရသည္။ ရထားျဖင့္…။ က်န္သည့္ခရီးကိုေတာ့ မႏၲေလးအေရာက္ ေျခလ်င္။

မႏၲေလးေရာက္ေတာ့ ဗိုလ္မႉးႀကီး ဗထူးအား သတင္းပို႔သည္။ ထုိစဥ္က ဗိုလ္မႉးႀကီး ဗထူး၏ တပ္သည္ မဟာမိတ္တပ္မ်ား၏ ျပန္လည္ထုိးစစ္အား ရင္ဆုိင္ေနရၿပီ။ စစ္ ႏွစ္စစ္ၾကား ေရာက္၍ေနသည္။ မိတၳီလာတြင္ကား ဂ်ပန္တပ္။ မတ္လေတာ္လွန္ေရးကား မေ၀းေတာ့ၿပီ…။

(ခ)
“ရဲေဘာ္တို႔ ေရွ႕ေလွ်ာက္ လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲဟာ ျပင္းထန္မယ္၊
စစ္ေျမျပင္ဟာ ပင္ပန္းမယ္၊ ဆင္းရဲမယ္၊
ထိခိုက္ဒဏ္ရာရႏုိင္တယ္၊ ေသႏုိင္တယ္၊
အသက္စြန္႔ၾကရမယ္…”
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း
(တတိယပတ္ဗိုလ္သင္တန္းေက်ာင္းဆင္းပြဲမိန္႔ခြန္း)

ဗိုလ္မႉးႀကီးဗထူးက သူတုိ႔ (၄)ဦးအား အေနာက္ေျမာက္တုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ လက္ေအာက္ခံ ပဲခူးရွိ ဗိုလ္ဗလ (ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္) ၏တပ္တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရန္ တာ၀န္ေပးသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ သူတုိ႔ ပဲခူးသို႔ စုန္ခဲ့ရျပန္ေလသည္။ ေႏြဦးက ကူးခဲ့ၿပီ။ ေပါက္လဲတို႔က ရဲရဲနီ၍ေနေလၿပီ။

(ဂ)

၁၉၄၅ခုႏွစ္၊မတ္လ။
ပဲခူးမွ သူ႔တပ္စိတ္ထြက္ေတာ့ ညေန (၅) နာရီခန္႔ရွိမည္။ ေနေရာင္က မေပ်ာက္ေသး။ ေကာက္႐ိုးလွည္း တစီးႏွင့္ျဖစ္သည္။ ေကာက္႐ိုးမ်ားေအာက္တြင္ကား လက္နက္မ်ားပါသည္။ ထုိစဥ္က ဂ်ပန္အား စစ္မေၾကညာရေသး။ သို႔ျဖစ္၍ ပို၍သတိထားၿပီး လႈပ္ရွားၾကရသည္။ ဦးတည္ခ်က္က ပဲခူးေခ်ာင္းဖ်ားသို႔ ျဖစ္သည္။ အဂၤလိပ္ေလထီးစစ္သားမ်ား ဆင္းသက္ေနသည္အား ကင္းေထာက္ရန္ျဖစ္၏။

ေဇာင္းခါးကုန္းရြာတြင္ “ကိုျပာတီး” ႏွင့္ ဆက္သြယ္မိသည္။ ထုိေနာက္ ပဲခူး႐ိုးမအတြင္းသို႔ ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ တညလံုးေလွ်ာက္ခဲ့ၾကၿပီး ပဲခူးေခ်ာင္းေဘးရွိ ေအာင္ကမၻာရြာအနားသို႔ ေရာက္ၾကသည္။ ေရာင္နီက ပ်ဳိ႕၍အန္ လာၿပီ။ ထုိေနရာတြင္ပင္ သူတို႔ စခန္းခ်ၾကသည္။ သူတုိ႔ႏွင့္အတူ ေဒသခံ ရြာသားမ်ားလည္း ပါၾကသည္။ ေဒသခံမ်ားက ဆရာစံသူပုန္တပ္သားေဟာင္းႀကီးမ်ား….။

စားစရာကား ဆန္ႏွင့္ငပိ၊ ဟင္းရံကား ေတာထဲမွ ျပဳတ္တုိ႔၍ ရသည့္ အရြက္မ်ား။ ေသာက္ေတာ့ ၀ါးဆစ္ဗူးတြင္းစမ္းေရ။ တေပါင္းညမ်ားအတြင္း ေကာင္းကင္မွ ေလထီးစစ္သည္မ်ား ဆင္းလာၾကသည္။ သူတုိ႔ႏွင့္ဆက္သြယ္ရသည္။ တႀကိမ္၊ ႏွစ္ႀကိမ္။ ေလထီးရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္အတူ လက္နက္သစ္မ်ား ပါသည္။ ဆက္သြယ္ေရးစက္မ်ားလည္း ပါသည္။ ဖို႔စ္ -၁၃၆ တပ္မွ ျဖစ္ၾကသည္။ ေလထီးဆင္း ရဲေဘာ္မ်ားတြင္ကား ဗိုလ္မႉးခ်စ္ေကာင္းလည္းပါသည္။ မန္း၀င္းေမာင္လည္းပါသည္။ ၿပီးေနာက္ …။

“ယိမ္းလႈပ္ျပကာ၊ မီးအိမ္၀ါႏွင့္
အာကာျပာမႈိင္း၊ တြဲလြဲဆိုင္း၍
ျဖဴ၀ိုင္း၀ုိင္းစက္၊ ဆင္းလာသက္မွ
လက္လက္ေရာင္ထင္၊ က်သြင္သြင္သည္
ေလယာဥ္ေပၚမွ စစ္ရိကၡာ။”
မတ္လေတာ္လွန္ေရး
ဒဂုန္တာရာ

မတ္လေတာ္လွန္ေရးကား ….စေလၿပီ။

(ဃ)
“တုိင္းျပည္အတြက္၊ အမ်ဳိးသားေရးအတြက္၊ လြတ္လပ္ေရးအတြက္၊ အသက္စြန္႔ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္ေပါင္း (၂၀) ၾကာတဲ့အခါ ၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပန္ၾကည့္မိေတာ့ သံတုိင္ႏွင့္ အခ်ဳပ္ေထာင္အတြင္း ေရာက္၍ေနေလၿပီ”
(ဗို္လ္မႉးခ်စ္ေကာင္း)

ယခု သူကား အသက္ရွစ္ဆယ္ပင္ေက်ာ္ခဲ့ၿပီ။

ျမန္မာသမိုင္းစဥ္၌ သူ၏သမိုင္းစာမ်က္ႏွာမ်ားကား အခိုင္အခန္႔။ မည္သိုိ႔မွ် ေဖ်ာက္ဖ်က္၍မရ။ ဖံုးကြယ္၍မရ။ သိမ္ဖ်င္းေအာင္ျပဳလုပ္၍မရ။ သူကိုယ္တုိင္ေရးထုိးခဲ့ေသာ သမိုင္းဘ၀ စာမ်က္ႏွာ မ်ားကား ဖက္ဆစ္ေတာ္ လွန္ေရးသမား၊ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္သား၊ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး တုိင္း(၄) တပ္ရင္း (၁၀၂)မွ တပ္ခြဲမႉး။ ျမန္မာ့မ်ဳိးခ်စ္တပ္မေတာ္သား…ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၊ ၿပီးေနာက္ …။

ဒုတိယအမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရး တုိက္ပြဲ၏တပ္ဦးမွ။
ယခုမူ…။

ဗိုလ္မႉးခ်စ္ေကာင္းမွ မိမိကိုယ္မိမိ ငဲ့ေစာင္း၍ ၾကည့္မိသကဲ့သို႔မ်ား သူစဥ္းစား၍ ေနမိေလမလား…။ မေျပာ တတ္…။ ဆိပ္ဖလူးရနံ႔မ်ားကား သူ႔၀န္းက်င္၌ သင္းပ်ံ႕၍ေနေပလိမ့္မည္။ ။

(ေခတ္ၿပိဳင္ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္)