စစ္တပ္ႀကိဳးကုိင္တဲ့ အရပ္သားအစိုးရ

စစ္တပ္ႀကိဳးကိုင္တဲ့ အရပ္သားအစိုးရ

ဟန္တင္ေအာင္

ကာတြန္း - ဘီ႐ုမာ

ကေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးတခုလုံးကို ခ်ဳပ္ကုုိင္ထားတာ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ျဖစ္တယ္။ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးထဲ၀င္မယ္ဆုိတာ ဒီမိုုကေရစီပန္းတုုိင္ေရာက္ေအာင္ သြားခ်င္လုုိ႔သာ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ဟာ ဒီမုိကေရစီေရးကို အာမခံတဲ့။ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းကုိ ဖြင့္ေပးတဲ့ ကြန္စတီက်ဳးရွင္းျဖစ္သလားဆုိတာ အေရးႀကီးတယ္။

ဒီအေတာအတြင္း အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ဟာ စစ္တပ္ကုိ အာဏာအလြန္အကၽြံေပးထားတယ္လုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က Washington Post သတင္းစာနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးမွာ ေျပာလုိ္က္တယ္။ ဒါ့ျပင္ ေဒၚစု ဆက္ေျပာတာက သမၼတက ႏုိင္ငံအႀကီးအကဲ ဆုိေပမယ့္ အျမင့္ဆုံး အာဏာရထားသူ မဟုတ္ပါ။ လုိအပ္တယ္လုိ႔ ယူဆရင္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ (ကာခ်ဳပ္) က အခ်ိန္မေရြး အာဏာသိမ္းခြင့္ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာသြားတာပါ။ အန္အယ္ဒီက ျပင္မယ္လုိ႔ ေႂကြးေၾကာ္ထားတဲ့ အေျခခံဥပေဒဟာ ဒီမိုကေရစီေရးကုိ အာမခံႏုိင္ပါ့မလားဆုိတာ ပုိၿပီး သံသယရွိစရာျဖစ္တယ္။

ေဒၚစု ေျပာစကားသာ မွန္ရင္ ဦးသိန္းစိန္အစိုုးရဟာ သူတုိ႔ေၾကာ္ျငာေနသလုိ အရပ္သားအစိုးရမဟုတ္ဘဲ စစ္တပ္ႀကိဳးကုိင္ထားတဲ့ အစိုုးရလုိ႔ ေသခ်ာေပါက္ေျပာႏိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚစု ေျပာတာ မွန္မမွန္ သက္ေသထူၾကည့္မယ္။

“ဒါေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကေန စစ္တပ္ရဲ႕ ၾသဇာႀကီးမားမႈကုိ ဘယ္လိုဖယ္ရွားမလဲဆုုိတာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ အႀကီးမားဆုုံး စိန္ေခၚမႈျဖစ္တယ္။ ဒီအေျခခံဥပေဒမွာ ကပ္ပါးပုိးလုိ တြယ္ၿငိေနတဲ့ စစ္တပ္ၾသဇာကုိ မဖယ္ရွားႏုိင္ရင္ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္း မေရာက္ႏုိင္တာ ထင္ရွားတယ္။ စစ္တပ္ၾသဇာ ဖယ္ရွားဖုိ႔ ႀကိဳးစားရင္လည္း စစ္တပ္နဲ႔ ထိပ္တုုိက္ေတြ႔မယ္။ ဒီအခ်က္ဟာ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးမွာ ေဒၚစု မုခ်ၾကံဳေတြ႔ရမယ့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ပ္အတည္းျဖစ္တယ္။”

စစ္တပ္အေပၚ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သေဘာထား

၀ါရွင္တန္ပုိ႔စ္သတင္းစာက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကုိ အင္တာဗ်ဴးခ်ိန္မွာ စစ္တပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ခုလုိ ေမးတယ္။ (ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ - ျမန္မာအလင္း ဇန္န၀ါရီ ၂၀-၂၀၁၂)

Washington Post ။ ။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ၂၅% ကုိ တပ္မေတာ္အတြက္ လ်ာထားတယ္ဆုိတာ ဟုုတ္ပါသလား။ ယခုုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကိစၥေတြမွာ တပ္မေတာ္ဘက္ကလည္း ပါ၀င္ေနတာမ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ဒီမိုကေရစီဆုိတာ ျပည္သူက အုပ္ခ်ဳပ္တာျဖစ္ၿပီး တပ္မေတာ္အေပၚ အာဏာသက္ေရာက္တဲ့ အစိုုးရ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ပါတယ္။

ဦးသိန္းစိန္ ။ ။ တပ္မေတာ္ဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပုုိင္းမွာ ဘာမွ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္တာမရွိပါဘူး။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာေတာ့ ခင္ဗ်ားျမင္တဲ့အတုိင္းပဲ တပ္မေတာ္အင္အားက ၄ ပုံတပုံ (၂၅%) ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔လုိႏုိင္ငံမွာ တပ္မေတာ္ကို ပစ္ပယ္ထားလုိ႔ မရပါဘူး။ တုိင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးတုုိးတက္ေအာင္ တည္ေဆာက္တဲ့ေနရာမွာ တပ္မေတာ္ကလည္း အစိတ္အပုိင္းတခုကေန ၀င္အကူအညီေပးတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္က ၀င္အုပ္ခ်ဳပ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။

Washington Post ။ ။ တပ္မေတာ္ ပါ၀င္ရမယ္ဆုုိတာ ကၽြန္မတုိ႔ နားလည္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္သူ႔အာဏာက လႊမ္းမုိးရမယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြရဲ႕အာဏာဟာ ဘယ္အရာေပၚမွာမဆုိ လႊမ္းမုိးႏိုင္မႈရွိရမယ္။ ကၽြန္မတုိ႔ အေမရိကန္မွာလည္း သမၼတရဲ႕အာဏာက တပ္မေတာ္အႀကီးအကဲထက္ ပုုိပါတယ္။

ဦးသိန္းစိန္ ။ ။ မွန္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း ဒီအတုိင္းပါပဲ။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခခံဥပေဒကုုိ ခင္ဗ်ားနည္းနည္း ျပန္ေလ့လာေပးပါ။ အေျခခံဥပေဒအရ တပ္မေတာ္မွာ အႀကီးအကဲျဖစ္တဲ့ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ကုုိ သမၼတကေန ခန႔္တာျဖစ္ပါတယ္။

စစ္တပ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ၀ါရွင္တန္ပုိ႔စ္အေမးကုိ ခ်ဳပ္ၾကည့္ရင္ ဒီမိုကေရစီဆုုိတာ ျပည္သူက အုုပ္ခ်ဳပ္တာျဖစ္ၿပီး တပ္မေတာ္အေပၚ အာဏာသက္ေရာက္တဲ့ အစိုုးရမ်ဳိး ျဖစ္ရမယ္။ ျပည္သူ႔အာဏာကသာ လႊမ္းမုိးရမယ္။ ျပည္သူေတြရဲ႕အာဏာဟာ ဘယ္အရာေပၚမွာမဆုိ လႊမ္းမုိးႏုုိင္မႈရွိရမယ္။ အေမရိကန္မွာလည္း သမၼတရဲ႕အာဏာက တပ္မေတာ္အႀကီးအကဲထက္ ပုိတယ္လို႔ ေထာက္ျပသြားတာပါ။

စစ္တပ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဦးသိန္းစိန္ ေျပာတာ ၂ ခ်က္ ရွိတယ္။

ပထမအခ်က္က တပ္မေတာ္ဟာ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပုုိင္းမွာ ဘာမွ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္တာမရွိပါဘူး ဆုိတဲ့အခ်က္နဲ႔ ဒုုတိယအခ်က္က ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကုုိ သမၼတက ခန္႔ထားပါတယ္ ဆုိတဲ့အခ်က္ ျဖစ္တယ္။ ဦးသိန္းစိန္ ေျပာစကား မွန္မမွန္ ဆန္းစစ္ၾကည့္မယ္။

စစ္တပ္ဟာ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးမွာ ၂၅% စစ္ဗိုလ္အမတ္ေတြနဲ႔ ျဖည့္ဆည္းထားတဲ့ျပင္ ...

(က) ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးအဖြဲ႔မွာလည္း စစ္ယူနီေဖာင္း၀တ္ ၀န္ႀကီး ၃ ပါးကုုိ တုိက္႐ုုိက္ခန္႔ထားတယ္။ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီး ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းေဌး၊ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ဗိုုလ္ခ်ဳပ္လွမင္းနဲ႔ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ကုိကုိ ၃ ဦးဟာ စစ္ယူနီေဖာင္း၀တ္ထားၿပီး ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က တုိက္႐ုုိက္ခန္႔ထားသူေတြ ျဖစ္တယ္။

(ခ) အေျခခံဥပေဒအရ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးရာထူးဆုိတာ သာမန္အားျဖင့္ သမၼတက တုိက္႐ုုိက္ခန္႔ထားသူေတြျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အထက္ပါ စစ္ယူနီေဖာင္း၀တ္ ၀န္ႀကီး ၃ ဦးကေတာ့ သမၼတက တုိက္႐ုုိက္ခန္႔ထားခြင့္မရွိတဲ့ စစ္တပ္ရဲ႕ အခြင့္ထူးခံ ၀န္ႀကီး ၃ ပါး ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီစစ္ဗိုုလ္၀န္ႀကီးေတြဟာ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားမွာ တုိက္႐ိုက္စြက္ဖက္ေနသူေတြျဖစ္တယ္။

(ဂ) အမ်ဳိးသားကာကြယ္ေရးနဲ႔ လုံျခံဳေရးေကာင္စီ (ကာလုုံ) အဖြဲ႔၀င္ ၁၁ ဦးမွာ စစ္တပ္က ဘယ္ႏွစ္ဦးပါသလဲ။ ျပန္ၾကည့္ရင္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္၊ ဒု-ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစုိး၀င္း ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္လွမင္း၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကုိကုိနဲ႔ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီး ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းေဌးတုိ႔ ၅ ဦးဟာ စစ္ယူနီေဖာင္း၀တ္ စစ္အရာရွိေတြျဖစ္တယ္။ တနည္းေျပာရရင္ ကာကြယ္ေရး၊ ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရးနဲ႔ နယ္စပ္တုိင္းရင္းသားေရးေတြမွာ အရပ္သားႏိုင္ငံေရးသမား ရာသက္ပန္ ၀င္စြက္ခြင့္မရေအာင္ အေျခခံဥပေဒသုံးၿပီး စစ္တပ္က ပိတ္ထားလိုက္တာျဖစ္တယ္။

ဒု-သမၼတ သီဟသူရ ဦးတင္ေအာင္ျမင္ဦးကလည္း ၾကံ႕ဖြံ႔အမတ္ေတြက တင္ေျမႇာက္တဲ့ ဒု-သမၼတ မဟုတ္ဘဲ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ၂၅ ရာႏႈန္း စစ္ဗုိလ္အုပ္စုက တင္ေျမႇာက္တဲ့ ဒု-သမၼတမုိ႔ အဖြဲ႔၀င္ ၁၁ ဦးမွာ စစ္တပ္က ၆ မဲ အသာစီး ရထားတဲ့သေဘာျဖစ္တယ္။ တြက္ၾကည့္ရင္ ကာလုုံရဲ႕ ၅၅ % က စစ္တပ္က စစ္ဗိုလ္ေတြသာ ျဖစ္ေနတယ္။

လက္ရွိ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ သာ ဆက္ၿပီး အတည္ျဖစ္ေနမယ္ဆုိရင္ ေနာင္လာမယ့္ ဒုတိယ ၅ ႏွစ္သက္တမ္း လႊတ္ေတာ္၊ တတိယ ၅ ႏွစ္သက္တမ္း လႊတ္ေတာ္ ... စတဲ့ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း အသီးသီးမွာလည္း ကာလုံအဖြဲ႔၀င္ ၁၁ ဦးမွာ စစ္တပ္က အျမဲတမ္း ၆ မဲ အသာစီးရေနဦးမယ္ဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္ျဖစ္တယ္။ က်န္အဖြဲ႔၀င္ ၅ ဦးမွာ ဒု-သမၼတ စိုင္းေမာက္ခမ္းကလြဲရင္ ေလးဦးက အရပ္၀တ္လဲထားတဲ့ စစ္ဗိုလ္လူထြက္ေတြ ျဖစ္ေနလုိ႔ ဒီငါးဦးလုံးကုိ အရပ္သားလို႔ ထားတြက္ၾကတာ ျဖစ္တယ္။

ကာလံုအဖြဲ႔၀င္ ၁၁ ဦးမွာ သမၼတက ဥကၠဌလုိ႔ ဆုိေပမယ့္ လက္ေတြ႔မွာ စစ္တပ္က ၆ မဲ အသာစီး ရထားတဲ့အတြက္ တကယ့္ဆုံးျဖတ္ခြင့္အာဏာက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္လက္မွာမရွိဘဲ ကာခ်ဳပ္ျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္ လက္ထဲမွာသာ ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ဳိးသားကာကြယ္ေရးနဲ႔ လုံျခံဳေရးေကာင္စီကို ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းလုိ႔ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းတခ်ဳိ႕က ယူဆတာျဖစ္တယ္။

အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ စစ္တပ္စြက္ဖက္သလား

ဒီမိုကေရစီဆုိတာ ျပည္သူကအုုပ္ခ်ဳပ္တာျဖစ္ၿပီး တပ္မေတာ္အေပၚ အာဏာသက္ေရာက္တဲ့ အစို႔ရျဖစ္တယ္လုိ႔ ယုံၾကည္တယ္ဆုုိတဲ့ Washington Post ရဲ႕အေမးကုိ ဦးသိန္းစိန္က ျပန္ေျဖရာမွာ တပ္မေတာ္ဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပုိင္းမွာ ဘာမွ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္တာမရွိပါဘူးလုိ႔ ေျပာခဲ့တယ္။ ဒီစကား မမွန္ေၾကာင္း ဆက္ၿပီး သက္ေသျပမွာျဖစ္တယ္။

ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာတခုုကေတာ့ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနကေန ႏုုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနကုိ မၾကာခင္က ေျပာင္းေရႊ႕ေပးလုုိက္တဲ့ ေရတပ္နဲ႔ ေလတပ္က ဗိုုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ၂ ဦးကုိ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက သံအမတ္ႀကီး ခန္႔အပ္္လုိက္တဲ့ကိစၥ ျဖစ္တယ္။

ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန စစ္ရာထူးခန္႔ခ်ဳပ္႐ုုံးကေန ၁၂-၁-၂၀၁၂ ေန႔စြဲပါ အမိန္႔နဲ႔ ေရ ၁၂၄၈ ဗိုုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ျမင့္သန္းကုိ သံအမတ္ႀကီး ရာထူးတေနရာအတြက္ ၂၀၁၂ ခုု ဇန္န၀ါရီ ၂၇ ရက္ကစၿပီး ခန္႔တဲ့အေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက အမိန္႔ထုုတ္ထားတယ္။ အလားတူပဲ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနကေန ၁၆-၁-၂၀၁၂ အမိန္႔နဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနကုိ လႊဲေျပာင္းေပးတဲ့ ေလ ၁၇၂၆ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဇာ္ထြန္းကုိလည္း သံအမတ္ႀကီးရာထူးတေနရာအတြက္ ၂၀၁၂ ခု ဇန္န၀ါရီ ၂၇ ရက္က စၿပီး ခန္႔တဲ့အေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက အမိန္႔ထုုတ္ထားတယ္။

ဒီအမိန္႔ ၂ ခုကုိ ၾကည့္ရင္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနက (ဘာေၾကာင့္မွန္းမသိဘဲ) အရပ္ဘက္ ေျပာင္းေရႊလာတဲ့ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ၂ ဦးကုိ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနကေန လစ္လပ္ရာထူးမရွိဘဲနဲ႔ သံအမတ္ႀကီး တန္းခန္႔လုိက္ရတယ္။ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဘန္းျပၿပီး ခုလိုမ်ိဳး လုပ္ခဲ့ ဗိုလ္က်ခဲ့ခြင့္ရေပမယ့္ အရပ္သားအစိုးရဆိုတဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္မွာ စစ္တပ္က ဘာေၾကာင့္ ခုလို လူတန္းစားသစ္ ဆက္ျဖစ္ေနရသလဲဆိုတာ ေမးစရာျဖစ္တယ္။

စစ္တပ္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ၂ ဦးကုိ ဘယ္ႏုိင္ငံမွာ သံအမတ္ခန္႔မယ္ဆုိတဲ့ Posting မရွိဘဲ မုိးက်ေရႊကုိယ္ သံအမတ္ခန္႔လိုက္တဲ့အတြက္ လုပ္သက္ရွိတဲ့ အရပ္သား သံတမန္ေတြ တက္လမ္း ပိတ္သြားတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ မသိေသးတဲ့ ဒီလိုကိစၥေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာရွိႏုိင္ေပမယ့္ သိတဲ့ကိစၥ အနည္းအက်ဥ္းသာ တင္ျပႏုိင္ျခင္းျဖစ္တယ္။

စစ္အစိုးရလက္ထက္က နည္းေတြအတုုိင္း စစ္တပ္က ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အရပ္ဘက္၀န္ထမ္းအဖြဲ႔အစည္းထဲမွာ လာၿပီး အဓမၼ ဗိုလ္က်ေနဆဲျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ စစ္တပ္ကို လူတန္းစားသစ္ျဖစ္ေအာင္လည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရက အကာအကြယ္ေပးထားတယ္။

အရပ္သားအစိုးရပါဆုိတဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လက္ထက္မွာ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနက ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန အထက္ေရာက္ေနတယ္။ တိတိက်က် ေျပာရရင္ စစ္တပ္က အရပ္သားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးထဲကုိ ၀င္စြက္ေနတဲ့ အေကာင္းဆုံး နမူနာျဖစ္တယ္။

ခုလိုမ်ိဳး ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနက မလုုိခ်င္ေတာ့တဲ့ စစ္ဗိုလ္ေတြကုိ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနမွာ သံအမတ္ႀကီးရာထူးေပးရမယ္လုုိ႔ အေျခခံဥပေဒ ဘယ္ပုဒ္မနဲ႔ ျပဌာန္းထားသလဲဆုိတာ ေမးစရာျဖစ္တယ္။ စစ္တပ္က စစ္ဗုိလ္ေတြကုိ အရပ္ဘက္၀န္ႀကီးဌာနေတြကုိ ႀကိဳက္သလုိ ပုိ႔ေနတာကုိ ဘယ္သူေတြက ခြင့္ျပဳထားသလဲဆုိတာ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြက ေမးခြန္းထုတ္သင့္တယ္။

အထက္ပါ အေထာက္အထားေတြအရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုိင္းမွာ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ အကာအကြယ္ယူၿပီး စစ္တပ္က ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ေနတယ္ဆုိတာ ထင္ရွားတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ Washington Post ကုိ ေျပာတာေတြနဲ႔ အလြဲႀကီး လြဲေနတယ္။

ကာခ်ဳပ္ကုိ ဘယ္သူခန္႔သလဲ

တခါ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ကုုိ သမၼတက ခန္႔ထားတယ္လုုိ႔ ဦးသိန္းစိန္က Washington Post ကုုိ ေျပာျပန္တယ္။ ဒီစကား မွန္မမွန္လည္း အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ျပန္စစ္ၾကည့္မယ္။

အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ပုုဒ္မ ၃၄၂ မွာ ျပဌာန္းထားတာက ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ကာလုုံ၏ အဆုုိျပဳေထာက္ခံခ်က္ျဖင့္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကုုိ ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးရမည္လို႔သာ ေရးထားတယ္။ သမၼတက တိုက္႐ုိက္ခန္႔ခြင့္ရွိသည္လုိ႔ ဦးသိန္းစိန္ ေျပာသလို ေရးမထားပါ။

သေဘာကေတာ့ ကာလုံရဲ႕ေထာက္ခံခ်က္မရဘဲ ကာခ်ဳပ္ကုိ သမၼတက သူ႔သေဘာနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ခန္႔ထားခြင့္မရွိဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္ျဖစ္တယ္။ ကာလုံအဖြဲ႔ဟာ ၁၁ မဲမွာ စစ္တပ္က ၆ မဲ ကုိင္ထားတာမို႔ စစ္တပ္က ခန္႔ခ်င္သူကုိသာ ကာခ်ဳပ္ခန္႔ႏိုင္တယ္ဆုိတဲ့ သေဘာသက္ေရာက္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊက အနားမယူခင္ သူၾကဳိက္တဲ့သူ ေခါင္းေခါက္ ခန္႔ခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ကုိ သမၼတက ခန္႔ထားတယ္လုိ႔ ဦးသိန္းစိန္က Washington Post ကုိေျပာတာနဲ႔ အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၄၂ နဲ႔ မကုိက္ညီဘူးဆုိတာ ရွင္းရွင္းႀကီး ေပၚလာတယ္။

စစ္တပ္ဟာ သမၼတအထက္မွာ ရွိေနတဲ့အေၾကာင္း ပုိၿပီးထင္ရွားတဲ့ ဥပမာျပရရင္ မၾကာခင္ကပဲ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိင္ကုိ ကာခ်ဳပ္အျဖစ္ ျပန္လည္အတည္ျပဳ ခန္႔အပ္ျခင္းဆုုိတဲ့ ေအာက္ပါအမိန္႔ကုုိ သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္မွတ္ထုိးၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္ျပန္တမ္းမွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။

ဒီအမိန္႔ကို ၾကည့္ရင္ ...

- တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ျပန္လည္အတည္ျပဳခန္႔အပ္ျခင္းလုုိ႔ ေခါင္းစဥ္တပ္တာကုိက အစဥ္အလာမဟုတ္ဘဲ ထူးျခားေနတယ္။

- ျပန္လည္အတည္ျပဳ ခန္႔အပ္တယ္ဆုိတဲ့ အမိန္႔မ်ိဳး အရင္က မရွိခဲ့ပါ။ သတင္းစာေတြမွာ ပါေနက်က ဥပမာ - ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္တဦးကုိ အစမ္းခန္႔ကာလ တႏွစ္ျပည့္တဲ့အတြက္ အတည္ျပဳခန္႔တယ္ဆုိတဲ့ အေရးအသား အမိန္႔မ်ိဳးသာ ရွိခဲ့ဖူးတယ္။

တဘက္က ၾကည့္ရင္ ကာခ်ဳပ္လုိရာထူးကုိ အစမ္းခန္႔ဆိုတာ မရွိပါ။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္ကုိ ကာခ်ဳပ္ရာထူး ခန္႔ခဲ့တာ ဗိုလ္ခ်ုဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ ျဖစ္တယ္။ ဒီအမိန္႔ကုိ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန စစ္ရာထူးခန္႔ခ်ဳပ္႐ုုံးကေန ၂၀၁၁ ခု မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔စြဲနဲ႔ အတည္ျပဳ ခန္႔ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ ၂၀၁၁ ခု မတ္လ ၃၀ ရက္ဆုုိတာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ စတင္ အသက္၀င္တဲ့ေန႔ ျဖစ္တယ္။ အစိုးရသစ္တက္တဲ့ေန႔မွာ (အနားယူၿပီဆုိတဲ့) ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊအမိန္႔နဲ႔ ကာခ်ဳပ္ ခန္႔ခဲ့တာက ေရွ႕ေနာက္မညီ ျဖစ္ေနတယ္။

အေျခခံဥပေဒအရဆုိရင္ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိင္ကုိ ခန္႔တဲ့ အမိန္႔ရက္စြဲအရ လက္မွတ္ထုုိးရမွာက သမၼတဦးသိန္းစိန္သာ ျဖစ္သင့္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအမိန္႔ကုိ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန စစ္ရာထူးခန္႔ခ်ဳပ္႐ုုံးက ထုုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဘယ္သူ လက္မွတ္ထုိး ခန္႔ခဲ့သလဲဆိုုတာ ပေဟဠိ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီအခ်က္ဟာ ဦးသိန္းစိန္ ၀ါရွင္တန္ပုိ႔စ္ကုိ ေျပာသလုိ ကာခ်ဳပ္ကုိ သမၼတက ခန္႔တာပါဆုိတာနဲ႔ မကုိက္ညီဘဲ လြဲေနတယ္။

ဒီမွာတင္ ဗိုုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ လက္မွတ္ထုုိး ခန္႔ခဲ့တဲ့ ကာခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္ကုိ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ အတင္းကုုိက္ညီေအာင္ဆုုိၿပီး ထုုတ္ျပန္တဲ့သေဘာနဲ႔ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ျပန္လည္အတည္ျပဳခန္႔အပ္ျခင္းဆုိတဲ့ ကုုိယ့္႐ို႕ကားယား ေခါင္းစဥ္မ်ိဳးတပ္ၿပီး ဦးသိန္းစိန္ ကတိုက္က႐ုိက္ လက္မွတ္ထုိးခဲ့ရတဲ့ပုံ ျဖစ္ေနတယ္။

ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန စစ္ရာထူးခန္႔ခ်ဳပ္႐ုုံးက တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ျပန္လည္ အတည္ျပဳခန္႔အပ္ျခင္းဆုိတဲ့ အမိန္႔ကုိ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ျပန္လည္အတည္ျပဳပါသည္လုုိ႔ ထပ္ဆင့္ အမိန္႔ထုတ္ရတာကုိ ၾကည့္ရင္ ...

- စစ္တပ္ဟာ သမၼတအထက္မွာ ရွိေနတယ္

- ကာခ်ဳပ္ကုိ စစ္တပ္ကသာ ခန္႔တာျဖစ္တယ္ဆုုိတာ ထင္ရွားေနတဲ့အတြက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ Washington Post ကုိ လက္လြတ္စပယ္ ေျပာတာနဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ရဲ႕ အက်ပ္အတည္း

ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ အေထာက္အထားေတြအရ အေျခခံဥပေဒမွာ စစ္တပ္က သမၼတထက္ ၾသဇာႀကီးလြန္းေနတယ္လုုိ႔ Washington Post သတင္းစာကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာတာ ေသြးထြက္ေအာင္ မွန္ေနတယ္။ အဲသလုိ စစ္တပ္ၾသဇာႀကီးလြန္းတဲ့ အေျခခံဥပေဒမ်ိဳးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေရာက္ေအာင္ သြားႏိုင္ပါ့မလားဆုိတာလည္း ေမးခြန္းထုုတ္စရာ ျဖစ္တယ္။

လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးကို ၀င္ကတည္းက ႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ မႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကို ေလးစားလုိက္နာပါမည္ဆုိတဲ့ ကတိကလည္း ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒအရ အလုိလုိ ေပးထားၿပီးျဖစ္တယ္။ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြဘက္က အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကို ျပင္ဖို႔ေနေနသာသာ ေ၀ဖန္မိရင္ေတာင္ ဒီကတိခ်ိဳးေဖာက္မႈနဲ႔ အေရးယူခံရမယ့္ကိန္း။ လက္ရွိ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးအတုိင္း ဆက္လုိက္ရင္လည္း အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ (၇) ပါ စည္းကမ္းျပည့္၀တဲ့ ေရႊရည္စိမ္ ဒီမုိကေရစီဆုိတာပဲရမယ္။

ႏိုင္ငံေရးစနစ္တခုရဲ႕ အေျခခံဆုိတာ အစိုးရကြန္စတီးက်ဴးရွင္းေတြ ျဖစ္လာေအာင္လုပ္ေပးဖုိ႔ ျဖစ္လာတဲ့ ကြန္စတီက်ဴးရွင္းေတြကုိ ျပင္ႏုိင္ဖို႔ဆုိတာေတြဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးျဖစ္တယ္လုိ႔ အေမရိကန္သမၼတ ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္ တခ်ိန္က ေျပာဖူးတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကေန စစ္တပ္ရဲ႕ ၾသဇာႀကီးမားမႈကုိ ဘယ္လိုဖယ္ရွားမလဲဆုုိတာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ အႀကီးမားဆုုံး စိန္ေခၚမႈျဖစ္တယ္။ ဒီအေျခခံဥပေဒမွာ ကပ္ပါးပုိးလုိ တြယ္ၿငိေနတဲ့ စစ္တပ္ၾသဇာကုိ မဖယ္ရွားႏုိင္ရင္ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္း မေရာက္ႏုိင္တာ ထင္ရွားတယ္။ စစ္တပ္ၾသဇာ ဖယ္ရွားဖုိ႔ ႀကိဳးစားရင္လည္း စစ္တပ္နဲ႔ ထိပ္တုုိက္ေတြ႔မယ္။ ဒီအခ်က္ဟာ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးမွာ ေဒၚစု မုခ်ၾကံဳေတြ႔ရမယ့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ပ္အတည္းျဖစ္တယ္။

တကယ္ေတာ့ ေဒၚစု တဦးတည္းသာမဟုတ္။ အစိုးရစပြန္ဆာလုပ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးကုိ ျဖတ္သန္းေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးသမားတုိင္း အေျခခံဥပေဒထဲက (ျပင္လည္း ျပင္သင့္တဲ့) စစ္တပ္ၾသဇာဖယ္ရွားဖို႔ ျပင္မယ္ဆုိရင္ ဒီအက်ပ္အတည္းကုိ ၾကံဳေတြ႔ရမွာျဖစ္တယ္။ သူတုိ႔ေရြးခ်ယ္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းဟာ တုိင္းျပည္ရဲ႕ ကံၾကမၼာျဖစ္တယ္။

ဟန္တင္ေအာင္

(Swe Swe Kyi's Facebook မွ ...)