လူ႔အခြင့္အေရးဆိုတာ ဘာလဲ
စိန္သံလံုး
လူသားေတြက လူ႔အခြင့္အေရးကို လိုလားေတာင့္တာၾကတာ မဆန္းပါဘူး။ ဆန္းေနတာက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ နီးပါး လူ႔အခြင့္အေရး မရခဲ့တာပဲ။ အာဏာရွင္အစိုးရအဆက္ဆက္ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ မႈေတြကို ျမန္မာျပည္သူျပည္သားေတြ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခါးစည္းၿပီးခံခဲ့ရတယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအစိုးရက လူ႔အခြင့္အေရး စတင္ခ်ဳိးေဖာက္ခဲ့တယ္။ လက္နက္မပါဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပတဲ့ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြကို ရက္ရက္စက္စက္ ေသနတ္နဲ႔ ပစ္သတ္၊ တကၠသိုလ္ က သမိုင္း၀င္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ အေဆာက္အအံုႀကီးကို မိုင္းခြဲၿပီး ၿဖိဳဖ်က္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ က်ဴးလြန္ၿပီး လူ႔ အခြင့္အေရး စတင္ ခ်ဳိးေဖာက္ခဲ့တာပါ။
ျမန္မာစကားတခုရွိတယ္။ မင္းမဲ့တိုင္းျပည္မဟုတ္ဘူးတဲ့။ ဟုတ္ကဲ့ ... မင္းမဲ့တာမဟုတ္ေပမယ့္ လူစိတ္ကင္းမဲ့ ခဲ့ၾကတဲ့ အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ဒဏ္ကိုေတာ့ ျမန္မာျပည္သူေတြ ခုခ်ိန္ထိခံစားေနရတုန္းပါပဲ။ ၁၉၈၈ အေရးအခင္း၊ ေနာက္ၿပီး ၂၀၀၇ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးနဲ႔ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ နာဂစ္မုန္တိုင္းတိုက္ခတ္မႈေတြမွာ စစ္အာဏာရွင္ ေတြဟာ ျမန္မာျပည္သူေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိးက်ဴးလြန္ခဲ့တာ အားလံုးအသိပါ။
“လူ႔အခြင့္အေရး အမ်ားဆံုး ခ်ဳိးေဖာက္ေနသူကို ဥကၠဌခန္႔တယ္ဆိုေတာ့ သူခိုးကို ဒရ၀မ္ခန္႔သလို ျဖစ္ေနတာေပါ့။ နအဖေခတ္က ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ဦးရဲ႕ ရမ္းကားမႈဒဏ္ကို ခံခဲ့ရသူ အမ်ားႀကီးရွိခဲ့တာမို႔ ခုခ်ိန္မွာ ‘ေမာင္ဦးရဲ႕ရမ္းကားမႈမ်ား’ ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ စာအုပ္ထုတ္မယ္ဆိုရင္ ေရးခ်င္တဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။”
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အေရးအခင္းမွာ ေက်ာင္းသား/သူမ်ားသာမက သံဃာေတာ္မ်ားပါ စစ္တပ္ရဲ႕ပစ္ခတ္ျခင္းကို ခံခဲ့ ရၿပီး စာရင္းမရွိ အင္းမရွိ ေသဆံုးခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီေနာက္ နအဖေခတ္ ၂၀၀၇ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးမွာ သံ ဃာေတာ္ေတြနဲ႔ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြ ရက္ရက္စက္စက္ ႐ုိက္ႏွက္ ပစ္သတ္ခံရတာေတြကိုလည္း ဗီြဒီ ယိုမွတ္တမ္းနဲ႔ ဓာတ္ပံုမွတ္တမ္းေတြမွာ ေတြ႔ျမင္ၾကရမွာပါ (သက္ေသခံ အေထာက္အထားေတြေနာ္)။ ပစ္ သတ္ခံရတဲ့အထဲ ဂ်ပန္သတင္းေထာက္ ကင္ဂ်ီနာဂါအိပါ အဆစ္ပါသြားေသးတယ္။ ဆႏၵျပတဲ့ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ေမတၱာသုတ္ရြတ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဆုေတာင္းေမတၱာပို႔ေနၾကတဲ့ သံဃာေတာ္ေတြကို ရန္သူ လို သေဘာထားခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကေတာ့ ေျပာမဆံုးေပါင္ ေတာသံုးေတာင္ပါပဲ။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ နာဂစ္ဒဏ္ခံဒုကၡသည္ေတြကို လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈနဲ႔ ကူညီလွဴဒါန္းခဲ့တာေတြအေပၚ ဟန္႔တားခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကလည္း စာနာမႈကင္းမဲ့တဲ့၊ လူမဆန္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြပါပဲ။ နာ ဂစ္ကူညီလွဴဒါန္းမႈေၾကာင့္ အဖမ္းခံ ေထာင္က်ခဲ့ၾကတဲ့ လူရႊင္ေတာ္ ဇာဂနာနဲ႔ စာေရးဆရာ ေဇာ္သက္ေထြးတို႔ ဆို ခုခ်ိန္ထိ ေထာင္ထဲမွာ ရွိေနၾကတုန္းပါ။ ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီမႈနဲ႔ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်တဲ့ ျဖစ္ရပ္ကေတာ့ ကမၻာမွာ ျမန္မာတျပည္ပဲ ထူးထူးျခားျခားရွိတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။
လူ႔အခြင့္ေရးကို ဂ႐ုမစိုက္ဘဲ လုပ္ခ်င္တိုင္းလုပ္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႔က ရဲ၀န္ထမ္းမ်ားနဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္ အသီးသီးက ေထာင္ပိုင္၊ ေထာင္မွဴး၊ ၀ါဒါ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြဆို အက်ဥ္းက်ခံမ်ား အသိဆံုးပါ။ အက်ဥ္းသားမျဖစ္ခင္ ရဲအခ်ဳပ္ကို ေရာက္ကတည္းက အျပစ္ရွိရွိ မရွိရွိ ရဲေတြရဲ႕ ညႇင္းပမ္းမႈ၊ ႏွိပ္ စက္မႈ၊ လူမဆန္မႈေတြနဲ႔ စတင္ရင္ဆိုင္ၾကရတာပါ။ ရဲကို ေငြေပးထားႏို္င္တဲ့ လူကလြဲလို႔ က်န္တဲ့ လူသားေတြ ဆို လူလိုမဆက္ဆံတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခံရတာပါ။ ခံစားခဲ့ရတဲ့ အက်ဥ္းသားအက်ဥ္း သူေတြ သြားေမးၾကည့္ရင္ သိႏိုင္ပါတယ္။
အက်ဥ္းေထာင္မ်ား၊ အလုပ္စခန္းမ်ား ေရာက္ေတာ့လည္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈေတြက တန္းစီေန ေတာ့တာပဲ။ ေထာင္ပိုင္ေတြရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ အက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ လုပ္အားကို အသံုးျပဳၿပီး အဓမၼ ခိုင္းေစမႈေတြကလည္း ေထာင္အသီးသီးမွာ ရွိေနပါတယ္။ ပိုၿပီးဆိုးတာက ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သံ ဃာေတာ္တခ်ဳိ႕ကို မုဒိမ္းမႈနဲ႔ အမႈဆင္ၿပီး ေထာင္ခ်တဲ့ကိစၥပဲ။ ေထာင္က လြတ္ရင္ေတာင္ လူေတာထဲ မ်က္ႏွာ မျပရဲေအာင္ ယုတ္မာခဲ့ၾကတဲ့ လုပ္ရပ္မ်ားပါပဲ။ အဲဒါလည္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္တာပဲေလ (ဥပမာ - မဂၤ လာဒံု၊ ပုလဲၿမိဳ႕သစ္က နဂါး႐ံုဆရာေတာ္)။
နအဖလက္ထက္က ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးကို လူ႔အခြင့္အေရး ဥကၠဌခန္႔ၿပီး ႏိုင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရး အစည္း အေ၀းေတြကို တက္ေရာက္ေစခဲ့တာလည္း အလြန္အ႐ုပ္ဆိုးတဲ့လုပ္ရပ္ပါ။ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးကိုယ္တိုင္ လူ႔အ ခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တာေတြကို ႏိုင္ငံတကာမွာ တင္မွာတဲ့လား၊ လူ႔အခြင့္အေရး အမ်ားဆံုး ခ်ဳိးေဖာက္ေနသူ ကို ဥကၠဌခန္႔တယ္ဆိုေတာ့ သူခိုးကို ဒရ၀မ္ခန္႔သလို ျဖစ္ေနတာေပါ့။ နအဖေခတ္က ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ဗိုလ္ ခ်ဳပ္ေမာင္ဦးရဲ႕ ရမ္းကားမႈဒဏ္ကို ခံခဲ့ရသူ အမ်ားႀကီးရွိခဲ့တာမို႔ ခုခ်ိန္မွာ “ေမာင္ဦးရဲ႕ရမ္းကားမႈမ်ား” ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ စာအုပ္ထုတ္မယ္ဆိုရင္ ေရးခ်င္တဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။
ၾကည့္ျမင္တိုင္ NLD ဥကၠဌ ဦးျမင့္ေအးနဲ႔ စမ္းေခ်ာင္း NLD ဥကၠဌ ဦးသက္ေ၀တို႔က လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥေတြ၊ အဓမၼလုပ္အားေပးကိစၥေတြကို ျပည္သူေတြ နားလည္ေအာင္ ေဆြးေႏြးပညာေပးခဲ့တဲ့အတြက္ ၾကံ႕ဖြတ္ေတြ၊ စြမ္းအားရွင္ဆိုတဲ့ ၀ါးရင္းတုတ္ကိုင္လူမိုက္ေတြ ေစာင့္႐ိုက္တာကိုခံရတဲ့အျပင္ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ျခင္းေတြကို လည္း အႀကိမ္ႀကိမ္ခံခဲ့ၾကရပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာ ၅ ရက္ေန႔ကေတာ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ေၾကညာခ်က္ ၃၄/၂၀၁၁ ထုတ္ျပန္ၿပီး အမ်ဳိး သားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္တရပ္ကို ဖြဲ႔စည္းခဲ့တယ္။ ဥကၠဌ ဦး၀င္းျမနဲ႔ ဒုတိယဥကၠဌ ဦးေက်ာ္တင့္ေဆြတို႔ ပါ၀င္တဲ့ ၁၅ ဦး အဖြဲ႔မွာ နအဖသစၥာခံ ၀န္ထမ္းေဟာင္း အၿငိမ္းစားေတြပဲ ပါၾကတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ထား ရာေန၊ ေစရာသြား၊ ခိုင္းတာပဲလုပ္တဲ့အက်င့္ေတြ ေခါက္႐ိုးက်ဳိး အ႐ိုးစြဲေနသူမ်ားျဖစ္လို႔ အားရစရာ မေကာင္း ပါဘူး။ ဦး၀င္းျမနဲ႔ ဦးေက်ာ္တင့္ေဆြတို႔က ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အျမဲတမ္းကိုယ္စားလွယ္ သံအ မတ္ႀကီးေတြျဖစ္ခဲ့ၾကၿပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရက လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြကို ကာကြယ္ေပးခဲ့၊ ရန္ ေထာင္ေပးခဲ့တဲ့သူေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ေဖ်ာက္ပစ္လို႔မရတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ မွတ္တမ္းေတြကို ျပန္ရွာၾကည့္ရင္ အ ထင္အရွားေတြ႔ႏိုင္မွာပါ။
လူ႔အခြင့္အေရးဆိုတာ အင္မတန္မွ ေလးနက္ပါတယ္။ လူသားေတြရဲ႕ ေမြးရာပါ အခြင့္အေရးေတြျဖစ္လို႔ ခ်ဳိး ေဖာက္ျခင္းခံရရင္ ေတာ္ေတာ္ေလး နစ္နာပါတယ္။ စစ္အစိုးရက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားလို႔ ေခၚေ၀ၚသံုးႏႈန္းလို ျခင္းမရွိေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားလို႔ ျပည္သူအမ်ားသိထားၾကတဲ့လူေတြကို ညစ္ပတ္စုတ္ပဲ့တဲ့ စိတ္ယုတ္ မာေတြနဲ႔ ေနရပ္နဲ႔ေ၀းတဲ့ အက်ဥ္းေထာင္အသီးသီးကို ပို႔ထားတာဟာ ႀကီးမားတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ ေတြပါပဲ။ မတရားဖမ္းဆီးၿပီး ႏွစ္ရွည္ေထာင္ခ်လို႔ အားမရေသးဘဲ မိသားစုနဲ႔ ဆက္သြယ္ရခက္ခဲတဲ့ အက်ဥ္း ေထာင္ေတြကို ပို႔ထားတာဟာ လူမဆန္တဲ့ ညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္မႈလို႔ ေခၚပါတယ္။ ဥပမာ - ရန္ကုန္က ကိုဇာဂနာ နဲ႔ ေကာ့မွဴးက မစုစုေႏြးတို႔ကို ျမစ္ႀကီးနားေထာင္ကို ပို႔တာ၊ ေတာင္ႀကီးက ဦးခြန္ထြန္းဦးကို ပူတာအိုေထာင္ကို ပို႔တာေတြဟာ ေစတနာနဲ႔ ေဆာင္ရြက္တာလို႔ ေျပာလို႔ရမလား။ ဒီလိုပါပဲ အက်ဥ္းက်ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအ က်ဥ္းသားအမ်ားစုကို နယ္ေ၀း ဆက္သြယ္မႈခက္ခဲတဲ့ ေနရာေတြကို တမင္ပို႔ထားတာဟာ ရက္စက္လြန္းၿပီး လူမဆန္လြန္းတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြပါပဲ။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမ်ဳိးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ဘာေတြမ်ား ေဆာင္ရြက္ၿပီးပါၿပီ လဲ။ အဲဒီအဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ထပ္မံေပၚေပါက္လာတဲ့ လယ္သမားေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥ၊ လယ္ သိမ္းယာသိမ္းၿပီး ေထာင္ခ်ခံေနရတဲ့ ကိစၥေတြကိုေရာ စိတ္၀င္တစား ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေပးရဲ႕လားဆိုတဲ့ ေမး ခြန္းေတြ ေမးစရာရွိေနပါတယ္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးမေျပာနဲ႔၊ ေခြးအခြင့္အေရးေတာင္ ရွိေနပါတယ္။ ေခြးတေကာင္ကို ကားထဲမွာ တံခါးပိတ္ၿပီးထားရင္ေတာင္ ရဲက အေရးယူပါတယ္။ ကေလးနဲ႔ မိန္းမကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးမွာ ထိပ္ဆံုးက ဦးစားေပးခံရသူေတြပါ။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ မ်ားလြန္းၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးဆိုတာ ဘာလဲလို႔ ေမးရမေလာက္ျဖစ္ေနတာမို႔ “ေရႊဉာဏ္ရွင္တို႔ေရ ... နင္ ဆင္ျခင္ဦး” လို႔ပဲ ဟစ္လိုက္ပါရေစေတာ့။
စိန္သံလံုး
Posts
2 comments:
http://www.dawnmanhon.com/2011/10/written-by.html?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+dawnmanhon%2FlPDc+%28%E1%80%B1%E1%80%92%E1%80%AB%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%94%E1%80%B9%E1%80%9F%E1%80%AF%E1%80%94%E1%80%B9%29
Please write more Human Rights essays.
We need a lot of these essays.
Good work.
I am posting it to "SELF-EDUCATION ON DEMOCRACY AND HUMAN RIGHTS" AT http://www.facebook.com/groups/selfeducationondemocracy/#
Post a Comment