ပ်ံသန္းႏိုင္စြမ္းေတာင္ပံမ်ားႏွင့္ ႏွင္းျဖဴဇီးကြက္မ်ား

ပ်ံသန္းႏိုင္စြမ္းေတာင္ပံမ်ားႏွင့္ ႏွင္းျဖဴဇီးကြက္မ်ား
မ်ဳိးျမင့္ခ်ဳိ

မည္သူ ဖြင့္လိုက္သည္မသိ။ အခန္းထဲတြင္ “ေလွာင္ခ်ဳိင့္ထဲက ေတး” သီခ်င္းသံ လြင့္ထြက္လာ၏။ က်ေနာ့္ စိတ္အလ်ဥ္က ႐ုတ္တရက္ တုန္႔ကနဲ ရပ္သြားသလိုလုိ။ ထို႔ေနာက္ သီခ်င္းသံကိို ၾကားတခ်က္မၾကားတခ်က္။ ဖတ္လက္စ စာအုပ္ႏွင့္ သီခ်င္းသံအၾကား အေတြးမ်ား စုန္ခ်ီဆန္ခ်ီ ကူးလ်က္။ သည္အေျခအေနသည္ တိုက္ ဆိုင္မႈတရပ္သာျဖစ္သည္ဆိုလွ်င္လည္း အေတာ္ထူးျခားသည့္တိုက္ဆိုင္မႈဟုသာ ေျပာရမည္ျဖစ္သည္ထင္၏။

စာအုပ္က ၁၉၇၇ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတဂ်ာမနီႏိုင္ငံသံ႐ံုး သတင္းႏွင့္ျပန္ၾကားေရးဌာနမွ ထုတ္ေဝၿပီး ဆရာလွသမိန္ ျပန္ဆိုသည့္ “ေခတ္သစ္ဂ်ာမန္လက္ေ႐ြးစင္စာေပ” ျဖစ္သည္။ စာအုပ္ဘာသာျပန္သူ၏ အမွာ စကားတြင္ စာအုပ္၏ မူလအမည္မွာ PEN ျဖစ္ေၾကာင္း၊ P မွာ Poem (ကဗ်ာ)၊ E မွာ Essay (အက္ေဆး) ျဖစ္ ၍ N ကား Novel (ဝတၳဳ) ကို ဆိုလိုေၾကာင္း၊ အဆိုပါ စကား (၃) လံုး၏ အစအကၡရာမ်ားအား ေပါင္းစပ္ဖန္တီး လိုက္ေသာအခါ “ကေလာင္” ဟု အနက္အဓိပၸါယ္ရေၾကာင္း၊ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ဂ်ာမန္စာေရးဆရာမ်ား၏ စာ ေပလက္ရာသစ္မ်ားကို ေ႐ြးခ်ယ္တင္ျပထားေၾကာင္း၊ မူရင္းစာေရးသူတို႔၏ေရးဖြဲ႔ပံု၊ ယူဆပံု၊ စိတ္ကူးပံု၊ တင္စား ပံု၊ စကားသံုးႏႈန္းပံု၊ ေတြးေခၚစဥ္းစားပံု၊ တီထြင္ပံုႏွင့္ ေရးဖြဲ႔ခ်က္အေၾကာင္းအရာမ်ားကို အရင္းအတိုင္းသံုးသပ္ ေလ့လာမိေစရန္ တတ္ႏိုင္သမွ် အတိအက် ျပန္ဆိုထားေၾကာင္းဆိုပါသည္။ စာအုပ္ကို ဖတ္ၾကည့္လွ်င္ ဘာ သာျပန္ဆိုသူ၏ ေစတနာႏွင့္ အားထုတ္မႈကို ထင္ထင္လင္းလင္း ျမင္ရလိမ့္မည္။ ေက်းဇူးႀကီးလွသည္ဟု ေအာက္ေမ့၏။ စာအုပ္ကို ဝတၳဳမ်ား၊ ကဗ်ာမ်ား၊ ေဆာင္းပါမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ား ဟူ၍ အခန္း (၄) ခန္းခြဲ စီစဥ္ထားၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲသေဘာ စာေရးသူတို႔၏ ကိုယ္ေရးအက်ဥ္းကို ေဖာ္ျပထားသည္မွာလည္း ထူးျခား ခ်က္လိုျဖစ္ေနသည္။

ေလာေလာလတ္လတ္ က်ေနာ္ ဖတ္ေနသည္က ၁၉၇၂ ႏွစ္အတြက္ စာေပႏိုဘယ္လ္ဆုရွင္ ဂ်ာမန္စာေရးဆ ရာ ဟိန္းနရစ္ဘိုးလ္၏ “သူတို႔ပ်ံမေျပးၾကေပ” ဆိုသည့္ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ား အခန္းပါ စာတပုဒ္။ ေဆြးေႏြးခ်က္ မ်ား ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ ထည့္ထား၍သာ ေဆြးေႏြးခ်က္ျဖစ္ရသည္ထင္၏။ တကယ္က ရသစာတမ္းလိုလို၊ ဘာလိုလို က်ေနာ္လည္း မခြဲျခားတတ္။ စာေပေဝဖန္သူတို႔သာ လိမၼာတတ္ပြန္ေပလိမ့္မည္ထင္သည္။

စာ စလွ်င္စခ်င္း စာေရးသူက “ယခုႏွစ္တြင္ အေရးအပါဆံုးေသာ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ လူမႈေရးပြဲလမ္းသဘင္ကိစၥ ဆိုသည္မွာ အဘယ္နည္းဟု သင္သိလိုေပလိမ့္မည္” ဟုုဆိုကာ “ဤပြဲလမ္းႏွစ္ရပ္ကို အဘယ္ေၾကာင့္ သီးျခား ခြဲသင့္ပါသနည္း” ဟု ေမးလိုက္သည္။ “ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ လူမႈေရးသည္ ခြဲျခား၍ ပိုင္းျခား၍မရႏိုင္” ေၾကာင္း သူ႔ အျမင္ကို တင္ျပလာသည္။ ထို႔ေနာက္ “အႏုပညာႏွင့္ လူမႈအသိုက္အဝန္း (လူ႔အဖြဲ႔အစည္း) သည္သာ အစဥ္ အျမဲပင္ တသီးတျခားျဖစ္ေပသည္” ဟုဆို၍ သူ႔အယူအဆကို ဝံ့ဝံ့စားစား ထုတ္ေဖာ္ခ်ျပလိုက္သည္။ သေဘာ တူျခင္းမတူျခင္း လက္ခံျခင္း လက္မခံျခင္းတို႔မွာ ဘက္သေဘာ ရပ္တည္ခ်က္ကိစၥအျဖစ္ ႏွလံုးပိုက္၍ စာကို ဆက္ဖတ္ေနမိသည္။

သူ႔အေနႏွင့္ဆိုလွ်င္ “ဤႏွစ္ခု၏ အေရးပါဆံုးေသာ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ႏွင့္ အေရးပါဆံုးေသာ လူမႈေရးေဆာင္ရြက္ခ်က္ဆိုသည္မွာ ေဒသတိရိစာၦန္႐ံုရွိ ႏွင္းျဖဴဇီးကြက္မႀကီးထံ ႏွစ္တပတ္လည္ လည္ပတ္ ျခင္းပင္ျဖစ္သည္” ဟု ဆိုလိုက္ရာ က်ေနာ့္ စိတ္တြင္ အံ့အားသင့္ျခင္းႏွင့္ နားမလည္ႏိုင္ျခင္းတို႔ ျဖတ္ကနဲ လွ်ပ္ ေျပးသြား၏။ ဘယ့္ႏွယ္ ေရွ႕မွာ တေလွ်ာက္လံုး အေရးပါသည့္ ယဥ္ေက်းမႈတို႔၊ အေရးပါသည့္ လူမႈေရးေဆာင္ ရြက္ခ်က္တို႔ အႏုုပညာႏွင့္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတိုု႔ စသည့္ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားလွသည့္ စကားမ်ားေျပာလာေနရင္းမွ သူ၏ အေရးပါေသာ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ လူမႈေရးေဆာင္ရြက္ခ်က္မွာကား ႏွစ္စဥ္သြားေနၾကအတိုင္း တိရိစ ၦာန္႐ံု က ငွက္တေကာင္ကို သြားၾကည့္တာ ဆိုပါကလား။ ဘယ္လိုပါလိမ့္ဟု သိခ်င္စိတ္က တဖြားဖြားေပၚလာ၏။

ထို့ေနာက္ ဆက္လက္၍ ထိုဇီးကြက္မႀကီး အေၾကာင္းႏွင့္ ထိုဇီးကြက္မႀကီးထံ သူအဘယ္ေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္သြား ေရာက္လည္ပတ္ရေၾကာင္းကို “အဘယ္အရာသည္ ဇီးကြက္မႀကီးထံ (ဝါ) သူ၏ ေရွ႕ေမွာက္သို႔ သြားေရာက္ရ ေလေအာင္ ဆြဲေဆာင္သနည္း။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ သူသည္ လက္ခံေတြ႔ဆံုႏိုင္သူမဟုတ္ပါ။ ထိုမွတပါး သူေတြ႔ဆံုရသူအတြက္ အလြန္ေစ့ေစ့စပ္စပ္ ဆန္းစစ္တတ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္” “ကြၽႏ္ုပ္အား ဆြဲေဆာင္ ေသာအရာမွာ သူသည္ အလြန္လွပ၍ အလြန္စင္ၾကယ္ၿပီး၊ အလြန္လိမၼာ၍ အလြန္႐ိုင္းျခင္းပင္ျဖစ္ေပသည္။ ထို မွတပါး သူသည္ အလြန္လည္း ရဲရင့္ေပသည္။ သို႔ရာတြင္ ယခုအခ်ိန္တြင္ကား သူ၏ ရဲရင့္မႈကို မ်ားစြာအသံုးမ ခ်ႏိုင္ေသးေပ။ သူ၏ ခံႏိုင္ရည္ရွိေသာအရာကို တြက္ဆရသေလာက္မွာ သူ၏ ေလွာင္အိမ္သံတန္းမ်ားသာ ျဖစ္ေပသည္” ဟု ေျပာ၍ ထိုဇီးကြက္မႀကီး၏ ပကတိ အေျခအေနႏွင့္ စ႐ိုက္သဘာဝကို ေဖာ္ၫႊန္းလိုက္သည္။

လွပျခင္းႏွင့္ စင္ၾကယ္ျခင္းကို တြဲဖက္ျပ၍ ရဲရင့္ျခင္း၊ လိမၼာျခင္းတို႔ရွိသည္မွန္ေသာ္လည္း ထိုအရည္အခ်င္းမ်ား ကိုု သူ အသံုးမခ်ႏိုင္ေသးေၾကာင္း၊ ေလာေလာဆယ္တြင္ သူ႔ခံႏိုင္ရည္ကို တိုင္းဆရန္မွာ ေလွာင္အိမ္ႏွင့္ သံ တန္းမ်ားသာျဖစ္ေၾကာင္း လွပစြာ ေရးဖြဲ႔ျပ၏။ ငွက္တေကာင္အေနျဖင့္ လူတေယာက္လို ဧည့္ေထာက္ခံျခင္းမ ျပဳႏိုုင္မွန္း၊ ၿပီးေတာ့ လာသမွ်လူကိုု ေစ့ေစ့စပ္စပ္ ေဝဖန္ဆန္းစစ္တတ္တတ္ေၾကာင္း ထိုအရာမ်ားက သြား လည္ခ်င္စရာမဟုုတ္ေသာ္လည္း သူ သြားလည္ခ်င္ေအာင္ ဖမ္းစားႏိုင္သည့္ အေၾကာင္းမ်ားရွိေနလိုု႔သာ သြား လည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာထားသည္ဟု သိလာရ၏။ တိရိစ ၦာန္႐ံုတြင္ ျမင္ခဲ့ဖူးသည့္ သံေလွာင္အိမ္ႀကီး မ်ားအ တြင္းမွ ငွက္ႀကီးမ်ားကို ျပန္ျမင္မိသည္။ က်ေနာ့္ စိတ္အထင္ သူေျပာသည့္ “႐ိုင္းသည္” ဆိုသည္မွာလည္း အဂၤလိပ္လို Wild ကို ၫႊန္းသည္ထင္၏။ ဤသို႔ဆိုလွ်င္ သဘာဝအတိုင္းျဖစ္ေသာ၊ အျပဳအျပင္မရွိေသာ၊ ဟန္ ေဆာင္ဖံုးကြယ္မႈတို႔ကင္းေသာ၊ ဧည့္ခန္းေဆာင္မွလူယဥ္ ေက်းမဟုုတ္ေသာ အ႐ိုင္းဆန္ျခင္းသာျဖစ္ရမည္။ မ ေသြးရေသးသည့္ ေက်ာက္မ်က္ကို အ႐ိုင္းတံုးဟုေခၚသည့္ႏွယ္ ျဖစ္ေလမည္လားဟု ေတြးမိသည္။

စာေရးသူက သူႏွင့္ ထိုဇီးကြက္ႀကီးတို႔ မည္သည့္အေၾကာင္းအရာမ်ား ေဆြးေဆြးေႏြးၾကသည္ကို စာဖတ္သူ၏ သိခ်င္စိတ္ကို ေအာက္ပါအတိုင္း ႏိႈးဆြေပးျပန္ပါသည္။ “စာေရးဆရာသည္ ႏွင္းျဖဴဇီးကြက္ႏွင့္ အဘယ္အရာ ကို ေဆြးေႏြးသနည္း” ဟု စကားခံၿပီး သူႏွင့္ ႏွင္းျဖဴဇီးကြက္တို႔ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကို တဆက္တည္း ေျပာခ် လိုက္၏။ “မကုန္ခန္းႏိုင္ေသာ အသြင္အျပင္ႏွင့္ အႏွစ္သာရအေၾကာင္းပင္ ျဖစ္ေပသည္။ ယခုႏွစ္တြင္ကား ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔၏ ေဆြးေႏြးခ်က္ေခါင္းစဥ္မွာ လြတ္လပ္ေရး၏ အသြင္အျပင္ႏွင့္ အႏွစ္သာရအေၾကာင္းပင္ ျဖစ္ေပ သည္” က်ေနာ္တိုု႔ ျငင္းလိုု႔ခုန္လိုု႔ေကာင္းသည့္ ေခါင္းစဥ္ပါလား။ မည္သည့္အခါမွ ေရးမကုန္ေျပာမခမ္းသည့္ အေၾကာင္းအရာျဖစ္ေနပါေရာလား။ “ပံုုသ႑န္ႏွင့္ အႏွစ္သာရ” Form and Essence of freedom “လြတ္ လပ္ျခင္း၏ ပံုသ႑န္ႏွင့္ အႏွစ္သာရ”

စာေရးသူက ႏွင္းျဖဴဇီးကြက္မႀကီးကို စေဆြးေႏြးပံုကို ေအာက္ပါအတိုင္းဆိုသည္။ “အျခားေရခဲငွက္ႏွင့္ လင္းတ ႀကီးမ်ားကဲ့သို႔ အမိုးမဲ့ေလဟာျပင္ ျခံဝင္းကာရံေပးထားပါသလား” ဟု ေမးသည္။ ဇီးကြက္မႀကီးက “ဟုတ္ကဲ့” ဟု ေျဖသည္။ “သို႔ရာတြင္ သူက ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။ ေလွာင္အိမ္ကိုသာ ပို၍ သေဘာက်သည္” ထိုအခ်ီအခ် စ ကားေျပာခန္းကို က်ေနာ့္ နားလည္ခ်က္မွာ အျခားေသာ ေရခဲငွက္ႏွင့္ လင္းတႀကီးမ်ားကို အမိုးမရွိသည့္ ျခံႀကီး မ်ားတြင္ ေလွာင္ထားၿပီး သူ႔က်မွ ဘာလို႔ ေလွာင္အိမ္ထဲ ထည့္ထားရသနည္းဆိုသည္ကိုု စာေရးသူက သိလို၍ ဇီးကြက္မႀကီးအား ေမးျမန္းၾကည့္လိုုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ သည္တြင္ ဇီးကြက္မႀကီးက သူ႔အားလည္း ထိုသို႔ေနခ်င္ ပါသလား ေမးသည့္အခါ၊ သူက ထိုသို႔မေနခ်င္ေၾကာင္း ေလွာင္အိမ္ကိုသာ ပို၍သေဘာက်ေၾကာင္းေျပာၿပီး၊ အမိုးမဲ့ ဝင္းျခံကို ျငင္းဆန္ခဲ့ေၾကာင္း ျပန္ေျပာျပဟန္ဟု သေဘာရသည္။

ထိုေရာအခါ စာေရးသူက “ျဖစ္မွျဖစ္ရေလ” ဟု ညည္းတြားမိလိုက္သည္။ ဆက္ၿပီး “ထို႔ျပင္လည္း ဤစင္ၾကယ္ ေသာ၊ လွပေသာ၊ လိမၼာေသာ၊ ႐ိုးေသာ ဇီးကြက္မႀကီးႏွင့္ စကားေျပာမိသည့္အခါတိုင္းတြင္ သူ႔ကိုယ္သူ အလြန္ မိုက္မဲလွသည္” ဟု ခံစားရမိေၾကာင္း ဆိုပါသည္။ တိရိစၦာန္႐ံုမွာ ေနရသည့္ ငွက္ခ်င္းအတူတူ ေရခဲငွက္ႏွင့္ လင္းတႀကီးမ်ားက ဇီးကြက္မႀကီးထက္ေတာ့ လြတ္လပ္ေသး၏။ ထိုသို႔ ပိုလြတ္လပ္မွန္းလည္းသိသိနဲ႔ ဒီမလႈပ္ သာမလြန္႔သာ ေလွာင္အိမ္က်ဥ္းေလးကိုမွ ဘာေၾကာင့္ေရြးရလဲ။ တကယ္ဆို ျခံထဲေနမလား ေမးရင္ ေနမယ္ ေျပာလိုက္ၿပီးေရာေပါ့။ မိုက္မဲလိုုက္တဲ့ ဆံုုးျဖတ္ခ်က္ပါလား။ ငါသာဆိုု ေလွာင္အိမ္ထက္စာရင္ ျခံထဲပဲ သြားေန ေတာ့မွာေပါ့။ ဒီေလာက္မိုက္မဲတဲ့ သူနဲ႔ လာၿပီး စကားေျပာေနရေလာက္ေအာင္ ငါလည္း အေတာ္မိုက္မဲတဲ့ ေကာင္ပါလားဆိုသည့္အေတြး ဝင္သြားေလဟန္ ေရးဖြဲ႔လိုုက္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘာမွဆက္မေျပာေတာ့ဘဲ ရပ္ လိုက္သည္။

သည္ေတာ့မွ ဇီးကြက္မႀကီးက “ေရခဲငွက္နဲ႔ လင္းတေတြ ဘာလုပ္ေနတယ္ဆိုတာ ရွင္ သတိမထားမိဘူးလား” ဟု ေမးသည္။ “ထားမိပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ႀကီးမားတဲ့အေတာင္ပံႀကီးေတြကို ျဖန္႔႐ိုက္ခတ္ၿပီး ခမ္းနားတဲ့ ဟိတ္ ဟန္ေတြကို ျပသေနၾကတယ္ေလ” ဟု သူေျဖလိုက္ေၾကာင္းေျပာၿပီး ဇီးကြက္မႀကီး၏ အေမးကို ဆက္ေရးသြား ျပန္သည္။ “ရွင္ သူတို႔ အေဝးကို ပ်ံသြားတာကိုေရာ ေတြ႔ဘူးလား” “ဟင့္အင္း၊ က်ဳပ္ သူတို႔ပ်ံေျပးတာ မျမင္ဖူး ဘူး” ဟု ျပန္ေျဖရင္း ဘာမ်ား ဆက္ေျပာမွာပါလိမ့္ ဆိုသည့္အေတြးႏွင့္ ၿငိမ္သက္ေနဟန္ရွိ၏။

“ဒီလိုဆိုရင္လည္း က်မရဲ႕ မိတ္ေဆြမိုက္ႀကီးရယ္၊ ဘာေၾကာင့္မျမင္ရတာလဲ။ သူတို႔ အေတာင္ပံႀကီးေတြ ႐ိုက္ ခတ္ၿပီး တခမ္းတနား ဟိတ္ဟန္ေတြ လွည့္ျပသားပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ပ်ံမေျပးႏိုင္ၾကဘူးရွင့္။ သူတို႔အေတာင္ပံ ေတြကို ညႇပ္ခံထားရတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း က်မ ေလွာင္အိမ္ထဲမွာ ေနခ်င္တာေပါ့။ ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ ေလဟာ ျပင္ဆိုတာ သံတိုင္သံတန္းေတြေတာ့ မရွိဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ္လို႔ အေတာင္ေတြ ညႇပ္ခံထားရတယ္ေလ။ ေလွာင္ အိမ္ဆိုတာမ်ိဳးက သံတိုင္သံတန္းေတြေတာ့ ရွိတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အေတာင္ပံ အညႇပ္မခံရဘူးမို႔လား။”

“က်မ ပ်ံႏိုင္စြမ္းရွိသေလာက္ သူတို႔ ပ်ံႏိုင္စြမ္းမရွိေတာ့ပါဘူး”

စာေရးသူက ဤေနရာတြင္ သူ႔စာကို တိကနဲ ပိပိရိရိ ျဖတ္ခ်လိုက္သည္။ က်ေနာ့္ရင္ထဲ ဟာကနဲ။ သူေျပာခ်င္ သမွ်ကို အိပ္သြန္ဖာေမွာက္ ေျပာခ်ၿပီးသြားၿပီ။ ဘာမွ်မက်န္ေတာ့။ က်ေနာ့္မွာသာ အမိုးမဲ့ ျခံထဲမွ ေရခဲငွက္ႀကီး မ်ားႏွင့္ လင္းတႀကီးမ်ားအေၾကာင္းႏွင့္ ဘက္ေပါင္းစံု သံတိုင္သံတန္းတို႔ ကာရံခံေနရသည့္ ႏွင္းျဖဴဇီးကြက္မ ႀကီးအေၾကာင္း ေတြးမိေနသည္။ အခန္းထဲတြင္ကား “ေလွာင္ခ်ိဳင့္ထဲကေတး” သည္ လြင့္ေနဆဲ ...။

(အက်ဥ္းေထာင္တြင္း ေရာက္ေနၾကရသည့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအား ဦးၫြတ္လိုက္ပါသည္။)

မ်ဳိးျမင့္ခ်ဳိ