Thursday, November 13, 2008

လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး၊ ကန္႔သတ္စစ္ပြဲႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးခ်ိန္ခြင္လွ်ာ

ခင္မမမ်ဳိး

“ဘယ္လိုစစ္ပြဲမွာ သင္၀င္တိုက္ေနတယ္ဆိုတာ နားလည္ျခင္းဟာ ေအာင္ပြဲရဲ႕ ပထမဆံုးေျခလွမ္းပဲ”
(ဗိုလ္ခ်ဳပ္အန္တိုနီဇင္နီ)

နိဒါန္း

“ေတာ္လွန္ေရးတရပ္၏ ကံၾကမၼာသည္ ေတာ္လွန္သူမ်ား၏ အေတြးအေခၚျပတ္သားမႈ၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခိုင္မာမႈ၊ စနစ္တက်ေဆာင္႐ြက္မႈတို႔အေပၚတြင္ တည္မွီေနသျဖင့္ အေတြးအေခၚ ႐ႈပ္ေထြးေ၀၀ါးမႈ မ်ားျဖင့္ ေတာ္လွန္ ေရးအ႐ႈံးကို ကိုယ္တိုင္မဆံုးျဖတ္မိေစရန္ သတိျပဳရမည္” တဲ့။ ဒီစကားစုေလးကို စၾကားခါစက နည္းနည္း ေတာ့ မရွင္းသလို ျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ ေတာ္လွန္သူမ်ားကိုယ္တိုင္က ေတာ္လွန္ေရးအ႐ႈံး ကို ဆံုးျဖတ္မိသလို ျဖစ္ တတ္တယ္ဆိုတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလားဆိုၿပီးပါ။ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးခ်ိန္ခြင္လွ်ာညွႇိဖို႔မွာ အေရးႀကီးဆံုးျဖစ္ တဲ့ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအေပၚမွာ ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးသမားအခ်ိဳ႕ရဲ႕ ေျပာဆိုေ၀ဖန္သံေတြ ၾကား လာခဲ့ရတယ္။ “လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး ေခတ္ကုန္ေနၿပီ”“လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ တာ ဦးေႏွာက္မရွိသူေတြပဲလုပ္တာ” ဆိုၿပီး ေျပာဆိုသံေတြ ထြက္လာသလို “ဒီမိုကေရစီ တိုက္ပြဲဆိုတာ လက္နက္နဲ႔တိုက္လို႔မရဘူး။ ညင္သာစြာ ေျပာင္းမွရတာ။ နအဖအခင္းအက်င္းအတိုင္း လိုက္ေလွ်ာက္ၿပီး ျဖည္း ျဖည္းခ်င္းေျပာင္းယူရမွာ” ဆိုတဲ့ ဒူးေထာက္ေက်ာသပ္ခံေရး အေတြးအျမင္ေတြလည္း ထြက္ေပၚလာပါတယ္။ ဒါေတြ နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး၊ ကန္႔သတ္စစ္၊ ႏိုင္ငံေရးခ်ိန္ ခြင္လွ်ာဆိုတဲ့ စကားလံုးေလး ေတြကို သတိသြားရမိပါတယ္။

လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ဒီမိုကေရစီ

“မတရားမွဳဟာ ဥပေဒျဖစ္လာတဲ့အခါ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္ရန္ လိုအပ္တယ္တဲ့” ။ ဒီဥပေဒသဟာ ေရွးလြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ကမၻာအရပ္ရပ္မွာ က်င့္သံုးခဲ့ၾကတဲ့ ဥပေဒသပါ။ ကမၻာေပၚမွာ ဖိႏွိပ္သူ လူတန္း စားဆိုတာရွိေနသေ႐ြ႕ အဖိႏွိပ္ခံလူတန္းစားေတြ ရွိၾကစျမဲ ျဖစ္သလို၊ ဖိႏွိပ္သူေတြကို အဖိႏွိပ္ခံရသူေတြက ေတာ္လွန္ပုန္ကန္မႈဆိုတာဟာလည္း အခ်ိန္မေ႐ြး ေပၚေပါက္ေနႏိုင္စျမဲပါပဲ။ အခ်ိဳ႕က ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရး မွာ စစ္ပြဲဆိုတာ မလိုအပ္ဘဲ ညင္သာစြာ ေျပာင္းလဲမႈပဲ လိုအပ္တယ္လို႔ ဆိုတတ္ၾကပါတယ္။ လက္နက္မဲ့ေတာ္ လွန္ေရး (Revolutions without arms) ဆိုတဲ့ သေဘာတရားကို ဦးစားေပး ေဖာ္ျပတတ္ၾကပါတယ္။

သို႔ေပမယ့္လည္း ကမၻာတ၀ွမ္းက ဒီမိုကေရစီလႈိင္းလံုးႀကီးမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္တာနဲ႕ ဒီမိုကေရစီကူးေျပာင္းမႈ ျဖစ္စဥ္နဲ႔ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး စစ္ပြဲမ်ားၾကားက ဆက္ႏြယ္မႈကို ေတြ႕ျမင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေယဘုယ် အားျဖင့္ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းမႈျဖစ္စဥ္ (Democratization) ကို ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ျပဌာန္းခ်က္ (၆) ခ်က္ ရွိပါတယ္။ ဒီ (၆) ခ်က္ထဲမွာ transnational and international engagements including war ဆိုတဲ့အခ်က္ ကို အေရးပါေသာ အခ်က္တခ်က္အျဖစ္ ပညာရွင္မ်ားက မီးေမာင္းထိုးျပထားၾကပါတယ္။

ကမၻာ့ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံႀကီးတခုျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ပထမအဆင့္ ဒီမိုကေရစီ ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္ ဟာ anti-imperial struggle တခုျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ေတာ္လွန္ေရးကေန စတင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အသြင္ကူး မႈ ဒုတိယအဆင့္က်ေတာ့ အေမရိကန္ျပည္တြင္းစစ္ကေန ေပၚထြက္လာခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ပညာရွင္အခ်ိဳ႕က ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဒီမိုကေရစီဟာ ေတာ္လွန္ေရးစစ္ပြဲအေပၚမွာ အေျချပဳေပၚ ေပါက္ခဲ့တာလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုပါပဲ။ ဥေရာပမွာဆိုရင္လည္း ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရး (၁၇၉၈) ဟာ ေျမရွင္ပ ေဒသရာဇ္စနစ္နဲ႔ royal absolutist rule ကို ခ်ဳပ္ၿငိမ္းၿပီး၊ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းကို ဦးတည္ေစခဲ့ပါတယ္။ ဥ ေရာပေတာင္ပိုင္းက ေပၚတူဂီႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္ဟာလည္း ေတာ္လွန္ေရးစစ္ပြဲအသြင္ သ ႑ာန္နဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ဥေရာပနဲ႔ အျခားႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္မ်ားကို ေလ့လာၿပီး ႏိုင္ ငံေရးသုေတသီ Dankwart Rustow က ဒီမိုကေရစီဆိုတာ ပဋိပကၡေတြက ေမြးဖြားလာတာျဖစ္ၿပီး၊ ကမၻာ တ၀ွမ္းက ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္မ်ားစြာမွာ ညင္သာစြာ ေျပာင္းလဲမႈရွားပါးေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးေပါင္းစပ္ပါ၀င္မႈမရွိဘဲ ရရွိခဲ့တဲ့ ေတာ္လွန္ေရးေအာင္ပြဲေတြကို ၫႊန္းဆိုျပတဲ့အခါမွာ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံကို ဥပမာေပးတတ္ၾကပါတယ္။

သို႔ေပမယ့္ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ Geopolitics အေနအထား လံုး၀မတူပါဘူး။ ႏိုင္ငံတကာ ဖိ အားေပးမႈရဲ႕ ထိေရာက္ႏိုင္မႈအေျခအေန မတူသလို၊ ေဒသဆိုင္ရာလံုျခံဳေရး (regional security) ႐ႈေထာင့္က ေန ႐ႈျမင္သံုးသပ္မႈ အေနအထားေတြလည္း မတူပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ ေတာင္အာဖရိက ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူး ေျပာင္းမႈျဖစ္စဥ္မွာ စတင္ခဲ့တာက incumbent de Klerk government အေနနဲ႔ျဖစ္ၿပီး၊ ၁၉၉၃ စက္တင္ဘာ က်မွ ပါ၀ါခြဲေ၀ၾကားျဖတ္အစိုးရအဆင့္ကို တက္လွမ္းသြားခဲ့တာပါ။ ဒီလိုကူးေျပာင္းမႈျဖစ္စဥ္ဆိုတာက အာဏာ ရွင္ေတြဘက္က စတင္မွ ျဖစ္တာပါ။ စတင္လာေအာင္ တြန္းအားေပးမႈေတြကလည္း ထိေရာက္စြာ လုပ္ႏိုင္မွ ျဖစ္တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက်ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာဖိအားကလည္း ေတာင္အာဖရိကတုန္းကေလာက္ ထိေရာက္ မႈရွိႏိုင္မွာ မဟုတ္သလို၊ ျမန္မာနအဖရဲ႕ strategic doctrine ကလည္း အတိုက္အခံကို အၿပီးသတ္ ေခ်မႈန္းေရး ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီလိုဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္မ်ိဳး ျမန္မာျပည္မွာ လံုး၀ျဖစ္လာစရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။

ေနာက္တမ်ိဳးျဖစ္တဲ့ နမီးဘီးယား၊ ကေမၻာဒီးယား ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲမွဳျဖစ္စဥ္ေတြလို ႏိုင္ငံတကာက ၾကား ၀င္လာၿပီး၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံမ်ား ပူးေပါင္းပါ၀င္တဲ့ ၾကားျဖတ္အစိုးရနဲ႔ ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္စတင္ဖို႔ဆို တာကလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေခ်နည္းပါးပါတယ္။ ဒီေတာ့ အသြင္ကူးေျပာင္းမွဳျဖစ္စဥ္ အမ်ိဳးအစားေတြမွာက ႏွစ္မ်ိဳးပဲ က်န္ပါတယ္။ အတိုက္အခံမ်ားက ဦးေဆာင္ေသာ ၾကားျဖတ္အစိုးရ (သို႕) ပါ၀ါရွယ္ယာၾကားျဖတ္အစိုးရမ်ားမွ တဆင့္ ဒီမိုေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္ကို စတင္ဖို႔ပါ။ ဒီလိုၾကားျဖတ္အစိုးရေတြ စတင္ႏိုင္ဖို႔ လူထုတိုက္ပြဲပံုစံ၊ လက္နက္ ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး အသြင္သ႑ာန္ေတြရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ အလြန္ပဲအေရးႀကီးလွပါတယ္။

ပါ၀ါရွယ္ယာပံုစံ လုပ္မည္ထားဦး။ တပ္မေတာ္က တပ္မွဴးမ်ားနဲ႔ တပ္မ်ား၊ လူထုနဲ႔ ပူးေပါင္းလာႏိုင္ဖို႔က ႀကိဳတင္ စည္း႐ံုး nominate လုပ္ထားဖို႔ေတြ လိုအပ္သလို ထြက္လာႏိုင္ေအာင္ လမ္းခင္းေပးဖို႔လည္း အလြန္ကို လိုအပ္ လွပါတယ္။ ယခုလက္ရွိ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ တပ္ဖြဲ႕စည္းပံု၊ ကြပ္ကဲပံုေတြက လူထုတိုက္ပြဲအသြင္ တမ်ိဳးတည္းအ ေနနဲ႔မွာ ပူးေပါင္းႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္း နည္းပါးပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔မ်ားမွာလည္း ဒီလိုအေျခအေနပါပဲ။ ရင္ဆိုင္ထိန္းခ်ဳပ္အေနအထားနဲ႔ လႈပ္ရွားခြင္က်ဥ္းတဲ့ အေနအထားေတြမို႔ စစ္မ်က္ႏွာအားလံုး ဖြင့္လွစ္ထားမွ သာ အခြင့္အလမ္းသာၿပီး အာဏာရွင္ကို ပူးေပါင္းတိုက္ပြဲ၀င္ႏိုင္မယ့္ အေျခအေန ျဖစ္လာပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးဟာ အလြန္ပဲအေရးႀကီးတဲ့ အေနအထားမွာ ရွိေန ပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးမွာ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးမဟုတ္ဘဲ လက္နက္မဲ့ေတာ္လွန္ေရးပဲ လုပ္ခဲ့ မယ္ဆိုရင္ ရန္သူနဲ႔ တိုက္ပြဲ၀င္မယ့္ အေနအထားဟာ ကန္႔သတ္စစ္ပြဲ ပံုသ႑ာန္မ်ိဳးျဖစ္သြားပါၿပီ။

ကန္႔သတ္စစ္ပြဲ

စစ္မဟာဗ်ဴဟာေရးရာမွာ အလံုးစံုစစ္ပြဲနဲ႔ ကန္႔သတ္စစ္ပြဲ သေဘာတရားေတြဟာ အလြန္ပဲ အေရးပါလွပါတယ္။ အလံုးစံုစစ္ပြဲဆိုတာက အဆံုးသတ္ေအာင္ပြဲကိုရဖို႔အတြက္ ရည္႐ြယ္ခ်က္၊ တိုက္ပြဲ၀င္မႈ၊ စီးပြားေရးအရင္းအျမစ္ နဲ႔လူထုအင္အားေတြအေပၚမွာ ကန္႔သတ္ခ်က္လံုး၀မထားဘဲ တိုက္ပြဲ၀င္တဲ့ စစ္ပြဲသ႑ာန္ျဖစ္ပါတယ္။ ကန္႔ သတ္စစ္ပြဲဆိုတာကေတာ့ အဆံုးသတ္ေအာင္ပြဲကို မရည္႐ြယ္ထားပါဘူး။ တေကြ႕မွာ Bargained termination ကို ဦးတည္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ရည္႐ြယ္ခ်က္၊ တိုက္ပြဲ၀င္မႈ၊ အင္အား စတာေတြအေပၚမွာ တမင္တကာ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ထားရွိၿပီးမွ တိုက္ပြဲ၀င္တာပါ။ ဒီလို တမင္တကာ ကန္႔သတ္ခ်က္ထားတာဟာ မ်ားေသာ အားျဖင့္ တိုက္ပြဲ၀င္မႈနည္းလမ္းေတြမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ- ဗံုးေတာ့ၾကဲမယ္၊ ႏူးကလီးယားဗံုး မဟုတ္ရဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေပါက္ကြဲအားျပင္းထန္တဲ့ conventional bomb ေတာ့ ျဖစ္ရမယ္ ဆိုတာမ်ိဳးေတြပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို ကန္႔သတ္စစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲတဲ့အခါမွာ အေရးႀကီးဆံုး ျပႆနာတရပ္ကိုေတာ့ ရင္ဆိုင္ရတတ္ပါ တယ္။ စစ္ပြဲၾကာရွည္မႈရဲ႕ strain ေတြပါ။

ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံနဲ႔ တႏိုင္ငံၾကားမွာ ကန္႔သတ္စစ္ပြဲ မဟာဗ်ဴဟာကို security calculus ေပၚ အေျခခံတြက္ခ်က္ ခ် မွတ္တတ္ၾကပါတယ္။ ျပည္တြင္းေတာ္လွန္ေရးမ်ားမွာက်ေတာ့ ကန္႔သတ္စစ္ပြဲဆင္ႏႊဲဖို႔က အလြန္ပဲခက္ခဲလွပါ တယ္။ အေမရိကန္ျပည္တြင္းစစ္ (၁၈၆၁-၆၅) နဲ႔ ႏိုက္ဂ်ီးရီးယား- ဘီယာဖရင္စစ္ပြဲ (၁၉၆၇- ၇၀) စစ္မ်ားမွာ အလံုးစံုစစ္ပြဲ မဟာဗ်ဴဟာကိုပဲ ခ်မွတ္ခဲ့ရပါတယ္။ အလံုးစံုစစ္ပြဲျဖစ္တာမို႔ စစ္ဆင္ေရးတခုရဲ႕ အေရးႀကီးဆံုး က႑ေတြျဖစ္တဲ့ Objectives, means, targets, arena ေလးမ်ိဳးစလံုးမွာ deliberate restraint ေတြ မထား ခဲ့ၾကပါဘူး။ တခါ စစ္ပြဲတခုမွာ တဘက္ရန္သူရဲ႕ ဗ်ဴဟာကိုလည္း အဓိကဦးစားေပး စဥ္းစားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ တဘက္ရန္သူက အလံုးစံုေခ်မႈန္းေရး စစ္ဆင္ႏႊဲေနတဲ့အခ်ိန္မွာ “လက္နက္မဲ့ေတာ္လွန္ေရးပဲ လုပ္မွာ၊ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး မလုပ္ဘူး”၊ “အၾကမ္းမဖက္ေသာနည္းတခုကိုပဲ က်င့္သံုးၿပီး တိုက္ပြဲ ၀င္မွာ” ဆိုတာေတြက စစ္ဆင္ေရးေတြကို ကန္႔သတ္လိုက္သလို ျဖစ္သြားတာေၾကာင့္ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာမညီမွ်ဘဲ ျဖစ္သြားေစႏိုင္ပါတယ္။ ကိုယ္အားသန္ရာ တိုက္ပြဲသ႑ာန္မ်ိဳးစံုနဲ႔ တိုက္ပြဲ၀င္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရးခ်ိန္ခြင္လွ်ာ

ဓာတုေဗဒညီမွ်ျခင္းတခုလို ဓာတ္သတၱဳမ်ားနဲ႔ တိုင္းတာရတာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံေရးခ်ိန္ခြင္လွ်ာ ညီမွ် ျခင္းကို တြက္ခ်က္တိုင္းတာရတာ အလြန္ပဲ ခက္ခဲလွပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္ မိုင္ကယ္ အီလြိတ္ဗိတ္ မင္ကေတာ့ ေတာ္လွန္ေရးကာလရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးပါ၀ါညီမွ်ျခင္းကို stable state အေျခအေနမွာ 10= 10 နဲ႔ သတ္ မွတ္ခဲ့ၿပီး X(-Y)+ A+B-C= X(-Z)+D+E – F ကို ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ A, B, C, D, F ဆိုတာက law, order, justice, corruption, expression နဲ႔ stability စတဲ့ အခ်က္ေတြျဖစ္ၿပီး၊ X ကေတာ့ မူရင္း stable state အ ေျခအေနကိန္းၫႊန္းကို ဆိုထားပါတယ္။ (-Y) နဲ႕ (-Z) ကေတာ့ ပါ၀ါညီမွ်မႈ ေျပာင္းလဲလာတာေတြကို ၫႊန္ျပ တာျဖစ္ပါတယ္။

သူ႔ညီမွ်ခ်င္းအရ 9=11 အေျခအေနဟာ ရန္သူရဲ႕ ပါ၀ါက်ဆင္းတဲ့ ပထမအဆင့္ျဖစ္ၿပီး၊ 8= 12 အေျခအေနက ေတာ့ ဒုတိယအဆင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ 7=13 အေျခအေနကေတာ့ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ား (revolution apparat) ညီၫြတ္စြာနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းေပၚေပါက္ရမယ့္ အေျခအေနျဖစ္ၿပီး၊ တိုက္ပြဲသ႑ာန္မ်ိဳးစံုဆင္ႏႊဲရင္း 3= 17 အေျခအေနမွာ ရန္သူရဲ႕ state apparat လံုး၀ၿပိဳလဲမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးမွာ ၾကားျဖတ္အစိုးရ တခု ခ်က္ခ်င္းေပၚေပါက္လာဖို႔ လိုအပ္လွပါတယ္။

သမိုင္းေၾကာင္းအရ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးပါ၀ါညီမွ်ခ်င္းဟာ ၁၉၈၈ မွာ 3= 17 အေျခအေနအထိ ျဖစ္သြားခဲ့ဖူးပါၿပီ။ ၾကားျဖတ္အစိုးရ အခ်ိန္နဲ႔အညီ ေပၚေပါက္ရန္ ေႏွာင့္ေႏွးခဲ့မႈေၾကာင့္ ရန္သူက ၿငိမ္ပိအဖြဲ႔အေနနဲ႔ ပါ၀ါညီမွ်ျခင္း ကို ျပန္ညွႇိယူသြားခဲ့တာပါ။ ဒီလိုညႇိသြားျခင္းအားျဖင့္ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာက ရန္သူ႔ဘက္ကို အေလးအနည္းငယ္ ျပန္ သာသြားပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ နအဖဟာ stable state ကိုေတာ့ လုပ္ႏိုင္စြမ္းမရွိပါဘူး။

အုပ္ခ်ဳပ္ေရးညံ့ဖ်င္းမႈ၊ လာဘ္စားမႈ၊ စီးပြားေရးေပၚလစီ မႏိုင္နင္းမႈ စတဲ့ အေထြေထြအားနည္းခ်က္ေတြေၾကာင့္ အခုဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးခ်ိန္ခြင္လွ်ာက 7=13 အေျခအေနကို ေက်ာ္လြန္လာၿပီျဖစ္ပါတယ္။ 3=17 အေျခအေန ျဖစ္ သြားႏိုင္ေရးကေတာ့ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ားရဲ႕ ညီၫြတ္မႈ၊ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ လူထုတိုက္ ပြဲကို စနစ္တက်ေပါင္းစပ္ႏိုင္မႈ၊ လူထုစည္း႐ံုးေရးစြမ္းရည္ စတာေတြအေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး၊ တရားမွ်တညီၫြတ္ေသာ ဖယ္ဒရယ္ႏိုင္ငံေတာ္သစ္ ေပၚထြန္းလာေရး၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အျမစ္တြယ္ရွင္သန္လာေအာင္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေရးတို႔မွာ အေရးႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့ လက္ရွိဒီမိုက ေရစီေတာ္လွန္ေရးရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္တိုက္ပြဲကို ျပတ္သားေသာ အေတြးအေခၚ၊ ခိုင္မာေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္၊ စ နစ္က်ေသာ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းတိုက္ပြဲ၀င္ရင္း၊ အ႐ံႈးနဲ႔ၿပိဳလဲမႈကို ဦးတည္ေစႏိုင္တဲ့ အေတြးအေခၚ ႐ႈပ္ေထြးေ၀၀ါးမႈမ်ားကိုလည္း ဖယ္ရွားပစ္ၾကပါစို႔လို႔ ေရးသားတင္ျပအပ္ပါတယ္။

ခင္မမမ်ိဳး
(၅၊ ၁၁၊ ၂၀၀၈)
(www.khinmamamyo.blogspot.com မွ ကူးယူးေဖာ္ျပသည္)

1 comment:

Thiha Kyaw Zaw said...

ေလ့လာဖူးသေလာက္ကေတာ႔ ကိုယ္႔ထက္အင္အားၾကီးတဲ႔ ရန္သူကို
ခံစစ္အေသ (like Trench warfare) မ်ိဳး နဲ႕ ကစားရင္ ခံစစ္ကေန ေခြ်စစ္
(Attrition) ျဖစ္သြားတတ္တယ္။ ဒါေၾကာင္႕ military theorists ေတြက
attrition warfare မျဖစ္ေအာင္ေရွာင္ ဖို႔ ေျပာေလ႔ရွိတယ္။ အခု
NLD ပံုစံက Trench warfare ( sign of attrition warfare) ျဖစ္ေနတယ္။