ဂမ္ဘာရီဆိုတဲ့ ဂန္ဘလား

ဂါမဏိ
ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပႆနာကို ဝင္ေရာက္ကူညီ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ဖို႔ဆိုၿပီး ကု လအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားႏိုင္ငံသား အီဘရာဟင္ဂမ္ဘာ ရီကို ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္ကစလို႔ ကုလအထူးတမန္အျဖစ္ ခန္႔ထားခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားႏိုင္ငံသမိုင္းမွာ အၾကမ္းၾကဳတ္ အရက္စက္ဆံုးနဲ႔ ျခအစား ဆံုး စစ္အာဏာရွင္ ဆံနီအဘာခ်ာ အစိုးရလက္ထက္ (၁၉၉၃-၉၈) မွာ ဂမ္ဘာရီ ဘာလုပ္ခဲ့သလဲ။

အဲဒီကာလတေလွ်ာက္လံုးမွာ ဂမ္ဘာရီဟာ အဘာခ်ာစစ္အစိုးရရဲ႕ ကု လသမဂၢဆိုင္ရာ အျမဲတမ္းကိုယ္စားလွယ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဘာခ်ာ စစ္အုပ္စုရဲ႕ လူသတ္ဝါဒေတြကို ႏိုင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာမွာ ပညာသား ပါပါနဲ႔ ကြၽမ္းက်င္ပါးနပ္စြာ ကာကြယ္ေပးခဲ့တယ္။ အင္မတန္႔ကို တက္တက္ႂကြႂကြ စိတ္အားထက္ထက္ သန္သန္နဲ႔ စိတ္ပါ လက္ပါ ကိုယ္စားျပဳေပးခဲ့တာျဖစ္တယ္။ အထက္ကခိုင္းလို႔ တာဝန္အရ ဝတ္ေက်တန္းေက် လုပ္ရတာ မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။ “ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားလူမ်ဳိးေတြ လိုအပ္ေနတာ ဒီမိုကေရစီ မဟုတ္ဘူးဗ်၊ ဘာလို႔လဲဆို ေတာ့ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ စားလို႔မွ မရတာ။ အခုအခ်ိန္မွာ ဒီမိုကေရစီက ဦးစားေပးမဟုတ္ဘူး”လို႔ ဂမ္ဘာရီ အဲဒီ တုန္းက ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။

အဘာခ်ာအစိုးရအေပၚ တစ္ကမၻာလံုးကေန ဖိအားေတြတိုးလာတဲ့အခါ ဂမ္ဘာရီဟာ အဘာခ်ာအာဏာရွင္စ နစ္ကို ကာကြယ္ေပးရာမွာနဲ႔ ဖိအားကို လမ္းလႊဲေပးရာမွာ ပိုနာမည္ဆိုး၊ ပိုျပင္းထန္လာခဲ့တယ္။ ၁၉၉၅ ခု ႏိုဝင္ ဘာလမွာ နာမည္ေက်ာ္ စာေရးဆရာလည္းျဖစ္၊ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးသမားလည္းျဖစ္တဲ့ အိုဂိုနီတိုင္း ရင္းသားလူထုေခါင္းေဆာင္ ကင္ဆာ႐ိုဝီဝါကို မတရားအမႈဆင္ဖမ္းၿပီး ေသဒဏ္ေပးလိုက္လို႔ တကမၻာလံုးက ကန္႔ကြက္ ႐ႈတ္ခ်တဲ့အခါ ဂမ္ဘာရီက ကင္ဆာ႐ိုဟာ “သာမန္ရာဇဝတ္သား” တေယာက္သာျဖစ္တယ္၊ လူသတ္သမားျဖစ္တယ္လို႔ စီအဲန္အဲန္ ႐ုပ္သံအစီအစဥ္တခုမွာ သမုတ္ခဲ့ပါတယ္။ (ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဒီလိုမေျပာခဲ့ရပါဘူးလို႔ ေျဖရွင္းခဲ့တယ္။) ကင္ဆာ႐ိုတို႔ (၉)ေယာက္ကို ဥပေဒနည္းလမ္းတက် တရား႐ံုးတင္ စစ္ေဆးခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေရွ႕ေနေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ခုခံကာကြယ္ေလွ်ာက္လဲခြင့္ရခဲ့ေၾကာင္း ဂမ္ဘာရီကေျပာ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အျပင္တရား႐ံုးမွာ အမႈမစစ္ဘဲ အထူးခံု႐ံုးမွာစစ္တာ၊ အမႈစစ္ပံုကို ကန္႔ကြက္တဲ့အေနနဲ႔ ေရွ႕ေနအားလံုးနီးနီး ႏုတ္ထြက္သြားတာ၊ တရားလိုျပ သက္ေသေတြကို စစ္အစိုးရကေငြေပးၿပီး သက္ေသ ထြက္ခိုင္းတာ၊ အယူခံခြင့္ မရတာေတြကိုေတာ့ ထည့္မေျပာပါဘူး။

ကင္ဆာ႐ိုနဲ႔ အိုဂိုနီတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ (၈)ဦး ေသဒဏ္ေပးမႈကို ဆန္႔က်င္တဲ့ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေတြကိုသြား ၿပီး ေသဒဏ္ကိစၥ လက္ခံဖို႔ စည္း႐ံုးနားခ်တာေရာ ေရနံလက္နက္အားကိုးနဲ႔ အၾကပ္ကိုင္တာေရာ လုပ္ခဲ့တဲ့ အဓိက ႏိုင္ဂ်ီးရီးယား သံတမန္ (၂)ေယာက္က ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ သံအမတ္ ဂမ္ဘာရီနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး တြမ္အစ္ကီမီ တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ဟာ ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕ကို နားခ်လို႔ မရခဲ့ေပမယ့္ တခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေတြကိုေတာ့ ပါးစပ္ပိတ္သြားေအာင္ ေအာင္ျမင္စြာ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဂမ္ဘာရီဟာ ႏိုင္ဂ်ီးရီး ယား ဘ႑ာေရးဌာနကို ပိုင္တယ္၊ သူ႔မွာ အဘာခ်ာစစ္အုပ္စုကို ကာကြယ္ေပးရာမွာ ဘာမဆိုလုပ္ႏိုင္ဖို႔ အကန္႔ အသတ္မဲ့ ရင္းျမစ္ေတြရွိတယ္လို႔ သတင္းေတြ ထြက္ခဲ့ပါတယ္။

၁၉၉၈ ခုမွာ အာဏာရွင္ အဘာခ်ာတစ္ေယာက္ ျပည့္တန္ဆာ (၂)ေယာက္နဲ႔ ေပ်ာ္ပါးေနရင္း ဗိုင္ယာဂရာ (ကာ မအားေဆး) ေဆးလြန္လို႔ ေသသြားၿပီးေနာက္ ဒီမိုကေရစီ တစံုတရာေပၚလာၿပီး၊ အဘာခ်ာရဲ႕ မိုက္ေဖာ္ဆိုး ဖက္ေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြလုပ္ခဲ့ရာမွာ ဂမ္ဘာရီ လြတ္ေနခဲ့ပါတယ္။ ရွင္းလင္းေျဖၾကားတာေတြ မလုပ္ ခဲ့ရပါဘူး။ အရွက္ခြဲ ႐ႈတ္ခ်ခံရမယ့္အစား ကုလအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ကိုဖီအာနန္က ေခၚယူသူေကာင္းျပဳေပးၿပီး လက္ေထာက္အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ေတာင္ ျဖစ္လာပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ကိုဖီအာနန္႔သား ကုိဂ်ဳိအာနန္ဟာ အဘာခ်ာစစ္အစိုးရနဲ႔ေပါင္းၿပီး ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားေရနံလုပ္ငန္းထဲ ပတ္သက္ေနလို႔ ကိုဖီအာနန္ကိုယ္တိုင္က ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားမွာ ဒီမိုကေရစီရွိမရွိကုိ စိတ္မဝင္စားခဲ့ပါဘူး။ ႏိုင္ဂ်ီးရီး ယားႏိုင္ငံၿမိဳ႕ေတာ္ ေလးဂို႔စ္မွာ ကိုဂ်ဳိအာနန္ရဲ႕ ဧရာမဇိမ္ခံတိုက္အိမ္ႀကီး အထင္အရွားရွိပါတယ္။ ကိုဂ်ဳိအာ နန္နဲ႔ အဘာခ်ာနဲ႔ ေရနံလုပ္ငန္းေတြၾကားမွာ အဓိက ခ်ိတ္ဆက္က ဂမ္ဘာရီျဖစ္တယ္လို႔လည္း သတင္းေတြ ထြက္ခဲ့ပါတယ္။ (ကိုဖီအာနန္႔သားဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ဆဒၵမ္ဟူစိန္လက္ထက္ အီရတ္ကိုပိတ္ဆို႔ အေရး ယူထားခ်ိန္မွာ ကုလရဲ႕ ပိတ္ဆို႔ေရးဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေဖာက္ဖ်က္ၿပီး အၾကံအဖန္နည္းနဲ႔ ေအာက္လမ္းကဝင္ စီးပြားေရးေသာင္းက်န္းခဲ့ပါေသးတယ္။)

အဘာခ်ာေသၿပီးေနာက္မွာ ကိုဖီအာနန္က ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားကိုသြားၿပီး ၁၉၉၃ သမၼတေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ အႏိုင္ရခဲ့ တဲ့ (အဘာခ်ာ အာဏာသိမ္းလို႔ သမၼတ မျဖစ္လိုက္ရတဲ့) အာဘီယိုလာကို ၉၃ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမင္းဒိတ္ စြန္႔ လႊတ္ဖို႔ ေျဖာင္းျဖခဲ့ရာမွာလည္း ဂမ္ဘာရီက ကိုဖီအာနန္ကို အရင္မိတ္ဆက္ သေဘာထားခ်ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါ တယ္။ အာဘီယိုလာခမ်ာ အဘာခ်ာေသေပမယ့္ သမၼတမျဖစ္လိုက္ဘဲ ေထာင္ထဲမွာပဲ ေသသြားခဲ့ပါတယ္။

ဒါေတြေၾကာင့္လည္း ၂ဝဝ၈ ခုထဲမွာ ဂမ္ဘာရီကို ႏိုင္ဂ်ာျမစ္ဝကြၽန္းေပၚ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးရဲ႕ ပဲ့ကိုင္ေကာ္ မတီဥကၠဌအျဖစ္ ခန္႔ဖို႔ကို ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားျပည္သူေတြက အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂ဝဝ၅ တုန္းကလည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံ နယူးေယာက္တကၠသိုလ္ မက္ဒ္ဂါအဲဗားစ္ေကာလိပ္ အာဏာပိုင္ေတြက ဂမ္ဘာရီကို လာေဟာေျပာပို႔ခ်ေပးဖို႔ ဖိတ္ခဲ့တဲ့အခါ နယူးေယာက္မွာရွိတဲ့ ျပည္ပေရာက္ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားအသိုင္း အဝိုင္းက ကန္႔ကြက္ခဲ့ပါေသးတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဂမ္ဘာရီလို စစ္အာဏာရွင္ေဒါက္တုိင္က လူမႈအခြင့္အ ေရးအေၾကာင္း ပို႔ခ်မွာဟာ ဘုန္းႀကီးနဲ႔ဘီးလို ျဖစ္ေနတယ္ဆိုၿပီး ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဘာခ်ာ လက္ထက္မွာ ဂမ္ဘာရီဟာ သတင္းစာ တုိက္ေတြ၊ စာအုပ္တိုက္ေတြ ပိတ္ပစ္တာကို ဆင္ေျခေပးကာကြယ္ ေပးခဲ့ၿပီး လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ သင္းပင္းဖြဲ႔စည္းခြင့္၊ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး၊ ေက်ာင္း သားအခြင့္အေရးတို႔ကို ပိတ္ပင္တဲ့ အမိန္႔ေတြ၊ ဥပေဒေတြ ထုတ္ျပန္တာကိုလည္း ရပ္ခံကာကြယ္ေလွ်ာက္လဲ ေပးခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။

ပုဆိန္က ေမ့ႏိုင္ေပမယ့္ သစ္ပင္က ဘယ္ေတာ့မွမေမ့ဘူးလို႔ ႏုိင္ဂ်ီးရီးယား ျပည္သူေတြက ဆိုပါတယ္။ ကင္ ဆာ႐ိုဝီဝါဆိုတဲ့ နာမည္ဟာ ဂမ္ဘာရီရဲ႕ တသက္တာကို ထာဝစဥ္ ေျခာက္လွန္႔ေနလိမ့္မယ္၊ ဂမ္ဘာရီရဲ႕ ေသြး စြန္းထားတဲ့ သမိုင္းဟာ ဘယ္ေတာ့မွ ေပ်ာက္ပ်က္သြားမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယား လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ ရွားသူေတြက ေျပာထားပါတယ္။

အဲဒီဂမ္ဘာရီဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလအထူးကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ၂ဝဝ၈ ၾသဂုတ္လ (၂ဝ)ရက္တုန္းက ရန္ကုန္မွာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဗဟိုေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ေတြ႔ေတာ့ ၂ဝ၁ဝ ေ႐ြးေကာက္ပြဲကို လြတ္ လပ္တရားမွ်တေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုၿပီး နအဖအေျခခံဥပေဒ၊ နအဖဆႏၵခံယူပြဲ၊ နအဖလမ္းျပေျမပံုေတြ ကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ ဘက္ကေန ႐ူးေၾကာင္မူးေၾကာင္နဲ႔ ေျပာခဲ့တာ ဘာမ်ားဆန္းပါသလဲ။ သူ႔ဆရာ ဘန္ကီမူး ကိုယ္တုိင္က နာဂစ္မုန္တိုင္း ကယ္ဆယ္ေရးကိစၥသက္သက္အတြက္ ဗမာျပည္ကို လာတယ္ဆိုၿပီး သန္းေ႐ႊနဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခါ မ်က္ႏွာခ်ဳိေသြးေလးနဲ႔ လမ္းျပေျမပံုကို အျမန္ဆံုးၿပီးေျမာက္ေအာင္ျမင္သြားေအာင္လုပ္ဖို႔ ခယဝယ လုပ္ခဲ့ေသးတယ္ မဟုတ္ပါလား။

ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သတင္းစာနဲ႔တီဗြီမွာပါဖို႔ ဓာတ္ပံုအ႐ိုက္ခံရ႐ံု၊ ဝါဒျဖန္႔ခံရ႐ံု သက္သက္ အတြက္ ဂမ္ဘာရီနဲ႔ ေတြ႔ဆံုရတာကို သပိတ္ေမွာက္တာဟာ လံုးဝမွန္ကန္ပါတယ္။ ေဒၚစုကိုယ္တိုင္က ဒီလို ရွင္းရွင္းျပတ္ျပတ္ သေဘာထားေပးေနမွေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔လည္း အခုလိုကြဲလြယ္ ေမွာက္ လြယ္တဲ့ ဂမ္ဘလားေတြ၊ လင္ဘန္းေတြကို အားကိုးမေနဘဲ ကိုယ့္လူထု၊ ကိုယ့္တပ္မေတာ္ ေအာက္ေျခ တပ္မႉးတပ္သားေတြ စြမ္းအားနဲ႔သာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိ ျမန္မာ့ေျမကေန အၿပီးအပိုင္ တိုက္ထုတ္ရမွာျဖစ္ ပါေၾကာင္း။

ဂါမဏိ