ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားႀကီး လူ႐ႊင္ေတာ္ ဇာဂနာ (အင္တာဗ်ဴး)

စာေပ၊ ဂီတ၊ ႐ုပ္ရွင္အႏုပညာရွင္မ်ား၊ ကယ္ဆယ္ေရးခရီး ထြက္ၾကစဥ္

ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားႀကီး လူ႐ႊင္ေတာ္ ဇာဂနာ
ဧရာ၀တီ | ေမ ၃၁၊ ၂၀၀၈

ေမး။ ။ ျဖစ္တဲ့ေန႔ကစၿပီးေတာ့ အခုလက္ရွိကာလအထိ အေျခအေန ဘယ္လိုရွိလဲဆိုတာ အရင္ေျပာျပပါ။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔က ေမလ ၇ ရက္ေန႔ကေန စၿပီးလုပ္တာ ဒီေန႔မနက္အထိ လုပ္ေနၾကတယ္။ ေရာက္တာလည္း ၿမိဳ႕အကုန္ကုန္ၿပီ၊ ငပုေတာတၿမိဳ႕ပဲ မေရာက္ေသးတာ … ဒါလည္း က်ေနာ္သာ မေရာက္တာ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔က ေရာက္ၿပီးသြားၿပီ။ အဲဒီအျပင္ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔က ဘယ္လိုေနရာေတြ ေရာက္လဲဆိုေတာ့ ဘာအကူအညီမွ မရေသးတဲ့ ႐ြာေပါင္း ၄၂ ႐ြာ ေရာက္ၿပီးၿပီ၊ ေဒးဒရဲ အပိုင္ထဲမွာ ရွိတယ္၊ စပါးဒိုင္ေတြကို စုထားတဲ့႐ြာ … ေက်း႐ြာအစုႀကီး ၃ စု။

ဘိုကေလး အပိုင္ထဲမွာလည္း ေက်း႐ြာအစုႀကီး ၃ စု … အဲဒါမ်ိဳးေတြကို က်ေနာ္တို႔ အေရာက္သြားတယ္။ အဲဒီ႐ြာေတြ ၄၂ ႐ြာ ရွိတယ္၊ ဘာအကူအညီမွ မရၾကေသးဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္က ေပးတဲ့ အကူအညီတင္ မဟုတ္ဘူး … ယူအန္ဆီကလည္း မရဘူး၊ ဘယ္အန္ဂ်ီအိုမွလည္း မေရာက္ၾကေသးဘူး။

ေမး။ ။ အဲဒီေနရာေတြမွာ ဘာေတြေတြ႔ခဲ့သလဲ၊ လူေတြ ဘယ္ေလာက္ ေသသလဲ၊ ဘာအကူအညီေတြ လိုအပ္ေနသလဲ၊ ႐ြာေတြ ဘယ္ေလာက္ ပ်က္သြားတယ္ဆိုတာကို ေျပာျပႏိုင္မလား ခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္ ဥပမာတခု ေျပာျပမယ္။ မေငးႀကီး ဒိုင္နယ္ဆိုရင္ အိမ္ေျခတေထာင္ရွိတယ္ … အဲဒီတေထာင္မွာ ၇၀၀ က ဘာမွ မက်န္ေအာင္ကို လံုး၀ ပ်က္စီးသြားတယ္။ အိမ္ေျခ ၃၀၀ က တိုင္ေလာက္၊ အခင္းေလာက္ က်န္တယ္။ လူ ၂၂၁ ေယာက္ ေသတယ္၊ ၃၀၀ က ေပ်ာက္ေနတုန္းပဲ အခုအထိ ရွာမေတြ႔ေသးဘူး၊ ဘယ္ေရာက္ေနမွန္းလည္း မသိဘူး။

က်ေနာ္တို႔ေရာက္တဲ့ ၂၂ ရက္ေန႔အထိ အေလာင္းေတြက ေခ်ာင္းထဲမွာ ဒီအတိုင္းရွိေနတုန္းပဲ။ အစိုးရက ေပးတဲ့ ဆန္ႏို႔ဆီဘူး ၇ လံုးနဲ႔ ေစတနာရွင္တေယာက္က လာလွဴတဲ့ ေခါက္ဆြဲေျခာက္ တထုပ္ဆီ ရတယ္၊ အဲဒါကလြဲရင္ ဘာမွမရၾကေသးဘူး။ အဲဒါ မုန္တိုင္းအလြန္ ရက္ ၂၀ အၾကာ …။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၈ ရက္ေန႔က က်ေနာ္တို႔ ဘိုကေလးကေနၿပီးေတာ့ တင္ေမာင္းေခ်ာင္း၊ ႀကိမ္စု၊ ထိပ္ေခ်ာင္းႀကီးေက်း႐ြာ၊ ကန္စု၊ ေ႐ႊဘိုစု … အဲဒီေနရာေတြကို ေရာက္တယ္။ အဲဒီေနရာမွာရွိတဲ့ လူေတြအားလံုးက ဘာအကူအညီမွ မရေသးဘူး၊ ဘယ္သူကမွ လာမေပးဘူး … အကႌ်မရွိဘူး၊ ကေလးေတြက ကိုယ္တံုးလံုးနီးပါး ျဖစ္ေနတယ္။

အေရအတြက္က မိသားစု ၅၄၂ အိမ္ေထာင္ရွိတယ္ … အဲဒီအိမ္ေထာင္စုေတြအားလံုး အိမ္မရွိေတာ့ဘူး။ အဲဒီမွာ အကြၽတ္အလြတ္ဆိုတဲ့ ဘုရာေလးတဆူရွိတယ္၊ အဲဒီဘုရားကလည္း ပ်က္စီးေနပါၿပီ၊ ထီးေတြဘာေတြ က်ိဳးက်ေနၿပီ … သူတို႔ခမ်ာ အဲဒီဘုရားရင္ျပင္ေပၚမွာ စုျပံဳၿပီးေတာ့ အိပ္ေနၾကတယ္။ ယူအန္မလာဘူး၊ အန္ဂ်ီအို မေရာက္ေသးဘူး … ဘာအကူအညီမွ မရဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ပုဂၢလိက အဖြဲ႔ကေလးေတြပဲ အဲဒီကို ေရာက္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ေရာက္တဲ့ အခ်ိန္ကေတာ့ သူတို႔ဘာမွ မရေသးလို႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေပးႏိုင္ခဲ့တယ္။ အဆိုးဆံုးက အဲဒီမွာ ေရမရွိဘူး၊ ေသာက္ေရ လံုး၀မရွိဘူး။ အဲဒီလိုမရွိတဲ့အတြက္ မိုး႐ြာမွ ေရခံၿပီး ေသာက္ေနရတယ္။ ေရသန္႔ေတြကို သေဘၤာနဲ႔တင္ၿပီး သြားပို႔ရတယ္။ ေရသန္႔ဘူးေပါင္း တေသာင္း။

ေမး။ ။ အစိုးရ ရေနတဲ့ … လက္ခံထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာက အကူအညီေတြ အဲဒီဘက္ကို မေရာက္ဖူးဘူးလား ခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ အဲဒါေတြက … ကယ္ဆယ္ေရး စခန္းေတြ ရွိတယ္ဗ်။ လပၸတၱာမွာ ရွိတယ္၊ ဘိုကေလးမွာဆိုလည္း ရွိတယ္ … အဲဒီစခန္းေတြမွာေတာ့ မိုးကာတဲေတြနဲ႔ ေနရတယ္၊ တတဲကို ၄၊ ၅ ေယာက္ ေနၾကတယ္။ အဲဒီမွာ ထမင္း ခ်က္တယ္၊ ဆန္ျပဳတ္ေသာက္ရတယ္၊ အဲဒီဘက္ေတြမွာေတာ့ ရတယ္။ အရည္အတြက္အားျဖင့္ နည္းနည္းေလးပဲ ရွိတယ္။ ႐ြာေတြမွာ ေရာက္ေနတဲ့ လူေတြကေတာ့ ဘာမွမရၾကဘူး။

ေမး။ ။ ယူအန္က ေျပာတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ အပတ္အထိ လူဦးေရ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိပဲ အကူအညီေတြ ေရာက္ေသးတယ္ဆိုေတာ့ … အဲဒီတြက္ခ်က္မႈက ဘယ္ေလာက္အထိ မွန္ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ မွန္တယ္လို႔ေတာ့ ေျပာလို႔ရတယ္။ အဲဒီလို ကယ္ဆယ္ေရး ေနရာေတြကို ေရာက္တဲ့လူက နည္းနည္းရယ္ … က်န္တဲ့ ကြၽန္းေတြ၊ ကိုယ့္ရပ္႐ြာေတြေပါ့ဗ်ာ … ဘယ္သူမွလည္း လာမေခၚလို႔၊ ဘယ္သူမွလည္း လာမရလို႔၊ ကားလမ္းလည္း မေပါက္လို႔ ေရလမ္းတခုပဲ အားကိုးအားထားျပဳၿပီး ကိုယ့္႐ြာေလးမွာ အသက္ရွင္က်န္ေနၾကတဲ့ လူေတြေပါ့ဗ်ာ … စိတ္မေကာင္းစရာ အေၾကာင္းေလးတခု က်ေနာ္ ျဖတ္ေျပာျပမယ္ … အဘြားႀကီး တေယာက္က သူ႔မွာ မိသားစု ၁၁ ေယာက္ ရွိတယ္၊ ၁၀ ေယာက္ေသသြားၿပီး သူတေယာက္တည္း က်န္ခဲ့တယ္။ အဲဒီလို ၁၀ ေယာက္ ေသသြားတယ္ ဆိုတာကို သူမသိဘူး၊ သူကိုယ္တိုင္လည္း သူ႔ကိုယ္သူ မမွတ္မိေတာ့ဘူး။ အဲဒီလိုလူေတြ အမ်ားႀကီးပဲ၊ ကြၽန္းေတြေပၚမွာ အဲဒီလို ေၾကာင္ၿပီး က်န္ခဲ့တဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ တံငါ႐ြာေလးေတြေပါ့။

ေမး။ ။ အဲဒီလို စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္သြားတဲ့လူေတြ ဘယ္ေလာက္ ေတြ႔ခဲ့သလဲ။ သူတို႔ေတြက ဘယ္လို အေျခအေနမ်ိဳးမွာ ရွိေနၾကသလဲ ခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ ၃ မ်ိဳး ေတြ႔တယ္ဗ်။ တမ်ိဳးက အရမ္းေပါက္ကြဲေနတယ္၊ အထိမခံ ေ႐ႊပုဂံေပါ့ဗ်ာ … ဘာမွကို အေျပာမခံဘူး၊ ေဒါသေတြ ႀကီးေနတယ္၊ တခ်ိန္လံုး စိတ္ေတြတို ရန္လိုေနတဲ့ လူေတြကို ေတြ႔ရတယ္။ ဒုတိယ တမ်ိဳးက်ေတာ့ လံုး၀ကို ငိုၿပီးေတာ့ သူ႔မွာ ၾကံဳခဲ့ရတဲ့ အခက္အခဲႀကီးကို ျပန္ၿပီးေတာ့ တခ်ိန္လံုးေတြးၿပီး ေျပာကာ ေျပာကာနဲ႔ ငိုေနတဲ့ လူေတြကို ေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ ဘာစကားမွကို မေျပာေတာ့ဘူး၊ လႈပ္လဲ မလႈပ္ေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္တို႔က ဆန္သြားေ၀တယ္ဗ်ာ … တေယာက္ကို ဆန္ ၄ ျပည္ႏႈန္းနဲ႔ ေ၀တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ပဲ၀ါ၊ ပဲကတၱီပါ ေပးတယ္။ အဲဒါေတြကို အထုပ္ေတြနဲ႔ ေစာင္၊ ျခင္ေထာင္ပါ ထည့္ၿပီး တေယာက္ခ်င္းစီကို ေပးတယ္။ အဲဒီလို ေပးတာကိုေတာင္ လာမယူေတာ့ဘူး။ ဘာကိုမွ စိတ္မ၀င္စားေတာ့ဘူး … ငါတို႔ဘ၀ ေသတာပဲ ေကာင္းပါတယ္ ဆိုတာမ်ိဳးေတြ ရွိတယ္။

ေမး။ ။ ကိုဇာဂနာ သြားခဲ့တဲ့ ေနရာေတြမွာ ႏိုင္ငံေတာ္က ဘာေတြ လုပ္ေပးေနတာကို ေတြ႔ခဲ့ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ဘာမွ လုပ္မေပးဘူး။ ရတာက အခုန က်ေနာ္ေျပာသလို ဆန္ႏို႔ဆီဗူး ၇ လံုးနဲ႔ ေစတနာရွင္ တေယာက္ ေ၀သြားတဲ့ ေခါက္ဆြဲေျခာက္ တထုပ္ပဲ ရတယ္။ အဲဒါ ၂၈ ရက္ေန႔ က်ေနာ္တို႔ ေရာက္သြားတဲ့ အခ်ိန္အထိ …

ေမး။ ။ အဲဒီဖက္ေတြကိုက်ေတာ့ အကူပစၥည္းကို ဘာနဲ႔ ပို႔ရသလဲ။ ေလွေတြနဲ႔ သြားတာလား။
ေျဖ။ ။ ဟုတ္တယ္ … ေလွနဲ႔ သြားရတာ။

ေမး။ ။ ကိုဇာဂနာတို႔လို ပုဂၢလိက အလွဴရွင္ေတြအေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္အထိ လုပ္ခြင့္ရသလဲ။
ေျဖ။ ။ အစပိုင္းကေတာ့ က်ေနာ္တို႔က တြန္းလုပ္တာေပါ့ဗ်ာ … နည္းနည္းေတာ့ အခက္အခဲရွိတယ္။ ထိပ္တိုက္ တိုးရတာေတြ ရွိတယ္။ ဥပမာ - ခင္ဗ်ားတို႔က ဘာျဖစ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ကို (အာဏာပိုင္) မတိုင္ပင္ဘဲ သြားတာလဲ၊ က်ေနာ္တို႔ကိုေျပာပါ ဘာညာဆိုၿပီး နည္းနည္းညိႇႏွိင္းၿပီး လုပ္က်တဲ့။ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ အသက္အႏၱရာယ္ကို တာ၀န္မယူဘူးတဲ့ … မယူလဲေန၊ ေသခ်င္ ေသပေလ့ေစ၊ သြားမယ္ေျပာၿပီး တိုး၀င္သြားရတာေတြ ရွိတယ္။ ေစတနာရွင္ေတြ ကိုယ္တိုင္ သြားလွဴလို႔ရတယ္ အမိန္႔ထြက္ၿပီးေတာ့ သိပ္မေျပာေတာ့ဘူး … သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္ ကာကြယ္ေရးအဖြဲ႔က ထုတ္တဲ့ အမိန္႔ေလ … သြားလာေရး ခက္ခဲ့တဲ့ ေနရာေတြကို သြားႏိုင္ရင္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ပါတယ္၊ ပုဂၢလိက အလွဴရွင္မ်ား မိမိသေဘာနဲ႔မိမိ ႀကိဳက္သလို လွဴဒါန္းႏိုင္ပါတယ္လို႔ အမိန္႔မွာ ပါတယ္။

အဲဒီအမိန္႔ ထြက္ၿပီးမွ တ႐ုတ္တန္းက ကုန္သည္မ်ားအဖြဲ႔၊ မဂိုလမ္းက ေ႐ႊဆိုင္ေတြေတြပါ အကူကိစၥ လုပ္လာၾကတယ္။ သူတို႔ေတြ ၀င္လာေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြလည္း ပိုရတာေပါ့။ သူတို႔ေတြ ေခ်ာင္က်တဲ့ ေနရာေတြကို မသြားႏိုင္လည္း က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔က ယူသြားေပးတယ္။ ဥပမာ - ဘိုကေလးၿမိဳ႕ ဆိုပါေတာ့၊ အလွဴရွင္ေတြက ၿမိဳ႕ေပၚမွာထားခဲ့ … က်ေနာ္တို႔ သ႐ုပ္ေဆာင္ေတြက ႐ြာေတြဆီ ယူသြားေပးေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ အဖြဲ႔မွာ ၀ိုင္းကူလုပ္ေနတဲ့ လူ ၄၂၀ ရွိတယ္။ ထိေရာက္မႈရွိေအာင္ အဖြဲ႔ေတြခြဲၿပီး လုပ္ၾကတယ္။

ေမး။ ။ တေန႔က ျမန္မာ့အလင္းမွာ လူေတြကို ဖားရွာ၊ ငါးရွာစား … ေနာက္ႏွစ္ဆို ဧရာ၀တီျမစ္၀ကြၽန္းေပၚမွာ စပါးေတြ ေ႐ႊေရာင္းသမ္းၿပီးေတာ့ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းနဲ႔ စည္ပင္ေတာ့မယ္လို႔ ေရးထားတယ္။ အဲဒါ ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလား ခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ အဲဒီအိပ္မက္ကေလး ေကာင္းသားပဲလို႔ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တယ္ … ဟဲ ဟဲ ဟဲ … ဖားရွာ၊ ငါးရွာ ရွာလို႔ ရမလားေတာ့ မသိဘူး … ဧရာ၀တီျမစ္ႀကီးနဲ႔ ဘုိကေလးျမစ္ဆိုရင္ ေရအေရာင္ကို နာမည္ေပးထားတယ္၊ နာဂစ္ကာလာလို႔။ ဘာလဲဆိုေတာ့ ျဖဴျဖဲျဖဲ အေရာင္ႀကီး၊ အဲဒီအေရာင္ႀကီးနဲ႔ လူနဲ႔ ကြၽဲ ႏြားအေလာင္းေတြက အမ်ားႀကီး … နာဂစ္ရနံ႔ ဆိုတာရွိေသးတယ္ … အဲဒီညႇီနံ႔ႀကီးက ျပန္လာရင္ ပါလာတာပဲ၊ ဘယ္သူမွ မခံႏိုင္ဘူး အန္တယ္။ ဒီေတာ့ အဲဒီလို ေနရာေတြမွာ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ငါးရွာ၊ ဖားရွာမွာလဲဗ်ာ … ငါးဖမ္းမယ့္အစား အေလာင္းေတြ ဖဲ့စားမွ ရေတာ့မယ္။

ေမး။ ။ အေလာင္းကိစၥကို ေမးခ်င္ေသးတယ္။ အခုထိ အေလာင္းေတြကို သၿဂႋဳဟ္လို႔ မၿပီးေသးဘူးလား ခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ ေကာက္ကို မေကာက္ႏိုင္ေသးတာ။ ၂၈ ရက္ေန႔ ဘိုကေလးက ျပန္လာတယ္။ ႐ြာ ၅ ႐ြာကို သြားခဲ့တယ္။ အဲဒီ ၅ ႐ြာမွာ ဗီဒီယို၊ ဓာတ္ပံု မ႐ိုက္ႏိုင္ေတာ့ဘူး … အေလာင္းေတြ မ်ားလြန္းလို႔။ အနည္းဆံုး အေလာင္း ၄၀ ေလာက္ ေတြခဲ့တယ္။ အဲဒါေတာင္ ဟိုးအစြန္ပိုင္းက အေလာင္းေတြကို ေကာက္ၿပီးေတာ့ မီး႐ႈိ႕လိုက္တာ တေထာင္ေက်ာ္ ရွိတယ္ … ေစတနာရွင္ေတြက မီးစက္ႀကီးေတြ အလံုး ၈၀ ေလာက္ သယ္လာၿပီး မီး႐ႈိ႕ေပးတာ။ က်ေနာ္သိသေလာက္ ေအဇက္ဂ်ီတို႔ ခရစ္ယန္သာသနာျပဳအဖြဲ႔တို႔ကေပါ့။

ေမး။ ။ ဧရာ၀တီျမစ္၀ကြၽန္းေပၚမွာ ကရင္လူမ်ိဳးေတြ အမ်ားစုေနၾကတယ္ … သူတို႔ေတြရဲ႕ အေျခအေနကေရာ ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ဘိုကေလးအပိုင္တို႔ ေဒးဒရဲအပိုင္တို႔မွာ ကရင္႐ြာေတြရွိတယ္ … အမ်ားစုက ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ေတြ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီက ကရင္ေတြကို သေဘာက်တယ္ဗ်။ က်ေနာ္တို႔ ေရာက္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ႐ြာထဲကေနကူမယ့္ လူေတြကို ေခၚတယ္ … သူတို႔ကို ရန္ကုန္ေခၚလာၿပီး ဆရာ၀န္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ေပးတယ္။ သူ႔တို႔က ႐ြာကိုျပန္ၿပီး တည္ေဆာက္ေရးကို ဦးေဆာင္ၾကမွာေလ။

အေရးေပၚ လိုအပ္ေနတဲ့ အမိုး၊ အကာနဲ႔ အစားအေသာက္စတဲ့ အကူပစၥည္းေတြေပးၿပီး ဒုတိယအဆင့္ အေနနဲ႔ ဒီေန႔က စၿပီးေတာ့ ကန္စြန္း၊ ဟင္းႏုႏြယ္၊ ခ်င္ေပါင္ မ်ိဳးေစ့ေတြေပးတယ္။ ဘယ္ေျမမွာမဆို စိုက္လို႔ရေအာင္ ထည့္တဲ့ ေျမၾသဇာေပးတယ္၊ သံုးပံုသံုးနည္းကိုလည္း သင္ေပးတယ္။

ေမး။ ။ အခုလိုကာလမွာ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြ ျပန္စလို႔ရမယ္ ထင္ပါသလား။
ေျဖ။ ။ စပါးကေတာ့ မရႏိုင္ေသးဘူး။ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္၊ ဘူးသီး၊ ခ၀ဲသီးေလာက္ကေတာ့ ရႏိုင္တယ္။ ဒီေန႔စလုပ္တယ္ … ႐ြာေတြက ပါလာတဲ့ ကရင္ေတြကို တတ္ကြၽမ္းတဲ့ လူေတြနဲ႔ သင္ေပးတယ္။

ေမး။ ။ ကရင္လူမ်ိဳးေတြ တိုင္းရင္သားေတြမို႔ အကူအညီ မရၾကဘူးလို႔ ေျပာၾကတာေတြလည္း ရွိတယ္။ အဲဒါ ဟုတ္ပါသလား။
ေျဖ။ ။ တိုင္းရင္သားမွ မဟုတ္ပါဘူး … ဗမာလည္း မရၾကပါဘူး … ဘယ္သူမွ မရၾကတာပါ။ စပါးျပန္စိုက္ဖို႔ အခ်ိန္က ၁၅ ရက္ပဲ ရွိေတာ့တယ္။ အခု က်ေနာ္တို႔က ကုမၸဏီႀကီးေတြကို ေမတၱာရပ္ခံၿပီး လိုက္ညိႇေနတာ … ထိုင္းက ပညာရွင္ေတြနဲ႔လဲ ညႇိထားတယ္။ ေ႐ႊကြၽဲလို႔ ေခၚတဲ့ လက္တြန္း လယ္ထြန္စက္ေပါ့ … အဲဒီေကာင္နဲ႔ဆိုရင္ ေန႔၀က္ကို တဧက ၿပီးတယ္။ စက္တလံုးကို က်ပ္ ၁၄ သိန္း ရွိတယ္။ ကြၽန္းညိဳႀကီး တိုက္နယ္ကို အဓိက ေနရာအျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္တယ္။ အဲဒီမွာ လူဦးေရ ၅၅၁၄ ဦး ရွိတယ္ … အဲဒီမွာ အလုပ္လုပ္ႏိုင္တဲ့ ေယာက္်ားဦးေရက ၃၂၀၀ ေက်ာ္ ရွိတယ္။ အဲဒီက ေျမႀကီးေတြကို ထိုင္းက ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ျပင္ၾကည့္ေတာ့ ရတယ္။ သံဘီးတပ္တဲ့ ေ႐ႊကြၽဲ ၁၈ လံုးေလာက္ရွိရင္ အလုပ္စလုပ္လို႔ ရၿပီ။ အခုအလွဴခံထားတာ ၁၀ လံုးရၿပီ၊ ေနာက္ ၈ လံုး လိုေသးတယ္။

ေမး။ ။ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြက က်န္းမာေရးအဖြဲ႔၊ ကယ္ဆယ္ေရး အဖြဲ႔ေတြ လာၾကတယ္။ သူတို႔ေတြေကာ အဲဒီေနရာေတြကို ေရာက္ၾကရဲ႕လား။
ေျဖ။ ။ တျခားႏိုင္ငံေတြကေတာ့ မေရာက္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔နဲ႔အတူ ထိုင္းက အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ လိုက္လာၿပီး ေျမႀကီးေတြ ေလ့လာတာေတာ့ ရွိတယ္။ မေန႔က ျပန္သြားတယ္ … စေနေန႔ ျပန္လာမယ္။ သူျပန္လာရင္ေတာ့ သိရမယ္။ ဒီေျမႀကီးကို ၁၅ ရက္အတြင္း စပါးစိုက္လို႔ ရ မရကို။

ေမး။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း၊ အထက္ပိုင္းကေကာ ဘယ္လိုအကူအညီေတြ ရပါသလဲ ခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ ေရာက္လာတယ္ … အမ်ားႀကီးပဲ။ ဥပမာ - နမၼတီး၊ ျမစ္ႀကီးနား၊ လား႐ိႈး ဘက္ကဆို ၁၀ ဘီး ကားႀကီးေတြနဲ႔ လာတာ။ ဆီေတြဆိုရင္ ေပပါ ၂၀၀ တို႔ … အခုေနာက္ပိုင္း ဆင္းလာတယ္။ လား႐ိႈးက ဆင္းလာတဲ့ အဖြဲ႔ဆိုရင္ ခရစ္ယာန္ သာသနာျပဳအဖြဲ႔နဲ႔ ေပါင္းၿပီး ဆင္းလာတာ ၁၀ ဘီးကား ၁၀ စီးနဲ႔။ အခုနပဲ သြားႀကိဳလာတာ … ရွမ္းလူမ်ိဳးေတြ။

ေမး။ ။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အေျခအေနကိုလည္း ေျပာျပပါဦး။
ေျဖ။ ။ အဲဒီေနရာေတြကိုလည္း သြားေနရတာပါပဲ။ ဒီေန႔မနက္ဆိုရင္ ဒလ၊ ကြမ္းၿခံကုန္းနဲ႔ ၾကည့္ျမင္တိုင္ တဘက္ကမ္းက ေညာင္၀ိုင္းကို က်ေနာ္တို႔ အဖြဲ႔ေတြ သြားၾကတယ္။ အဲဒီေနရာေတြက ျမစ္၀ကြၽန္းေပၚေလာက္ ဆိုးဆိုး႐ြား႐ြား မျဖစ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အိမ္ေတြၿပိဳသြားတယ္၊ အဲဒီလူေတြကိုလည္း လွဴရတာေပါ့။ အဲဒီကလူေတြက ျမစ္၀ကြၽန္းေပၚေလာက္ေတာ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ မထိခိုက္ဘူး။

ေမး။ ။ ျပည္ပက လူေတြကိုေရာ ကိုဇာဂနာ ဘာေျပာခ်င္ေသးလဲ။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔ မတတ္ႏိုင္တဲ့ အတိုင္းအတာေတြ ရွိပါတယ္။ အျပင္ကလူေတြ လုပ္ေပးလို႔ ရႏိုင္တာေတြကေတာ့ ပ်က္စီးသြားတဲ့ ႐ြာေတြ အျမန္ဆံုး ျပန္လည္ထူေထာင္ႏိုင္ဖို႔ အတြက္ပါ။ ဥပမာ - ဆူနာမီ တံုးကဆိုရင္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ပညာရွင္ေတြ ခ်က္ခ်င္း ေရာက္လာတယ္။ ၿပီးေတာ့ အိမ္ေတြကို ခ်က္ခ်င္း ေဆာက္ေပးလိုက္ႏိုင္တယ္ … အဲဒီလိုမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔ မတတ္ႏိုင္ဘူး၊ အဲဒီေလာက္လည္း မခ်မ္းသာဘူး။ ဘီလ္ဂိတ္လို လူမ်ိဳးကလည္း လွဴတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုလူေတြကို ဘာေတြ လုပ္ေပးေနသလဲဆိုတာ စဥ္းစားလို႔ကို မတတ္ဘူး။

အိမ္တလံုး ေဆာက္ဖို႔ ဘယ္ေလာက္မွလည္း မကုန္ပါဘူး … အဲဒီလို အိမ္ေလးေတြမ်ား ႏိုင္ငံတကာက ႐ြာေတြမွာ လာေဆာက္ေပးႏိုင္မယ္ဆိုရင္ … …။

ယူအန္ကိုေတာ့ မေက်နပ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူေတြအတြက္ ဘာမွ ထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္ေပးႏိုင္လို႔။ အခု ဘိုကေလးမွာ က်ေနာ္တို႔ေရာက္တဲ့ ႐ြာေတြ ရွိတယ္ဗ်ာ၊ ကိုေ၀ဠဳေက်ာ္တို႔ ေရာက္တဲ့ လပၸတၱာက ႐ြာေတြ၊ က်ေနာ္တို႔လူေတြ ေရာက္တဲ့ ငပုေတာက ႐ြာေတြ … က်ေနာ္တို႔မွာ ေျမပံုေတြ ရွိပါတယ္၊ အဲဒီေနရာေတြကို ယူအန္က တေယာက္မွ မေရာက္ေသးဘူးဗ်ာ။ ယူအန္ျဖစ္ျဖစ္ … တျခား အန္ဂ်ီအိုျဖစ္ျဖစ္ … သူတို႔ေတြက အစိုးရ ၿငိဳျငင္မွာကို ေၾကာက္ေနတယ္ … အဲဒါကို က်ေနာ္က မႀကိဳက္တာ။ ဒုကၡသည္ကို ကူညီမွာ ဘာလို႔ ၿငိဳျငင္တာ မခံရဲရတာလဲ။ မသြားရဘူး ေျပာလည္း သြားေပါ့ဗ်ာ ဘာျဖစ္လဲ။ ဒါမွမဟုတ္ သြားလာေနတဲ့ လူေတြကို အကူအညီ ေပးေပါ့။ က်ေနာ္တို႔လို အလားသ႑န္တူ သြားေနတဲ့အဖြဲ႔ ၄၊ ၅ ဖြဲ႔ေလာက္ ရွိတယ္။ အဲဒါေတြကိုလည္း အကူအညီ မေပးဘူး … မယက ႐ံုးထဲကို ပစၥည္းေတြ သြားပို႔ေနေတာ့ ဘာသြားလုပ္မလဲ။

ေမး။ ။ လူေတြ ေတာင္းစားတယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥကေကာ ခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ တကယ္တမ္း ေျပာရရင္ ငတ္ေတာ့လည္း ေတာင္းစားမိမွာေပါ့ဗ်ာ … ဟုတ္တယ္မလား။ ကုန္းၿခံကုန္းလမ္းမွာ အစားအေသာက္ေတြ ေပးၾကပါနဲ႔ တကယ္ငတ္မြတ္ေနၾကတာကိုး … ေတာင္းမွာေပါ့၊ သိပ္ ႐ုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ေတာ့ မျဖစ္ပါဘူး … ဘီစကစ္ေတြ ကားေပၚက ပစ္ခ်လို႔ လမ္းေဘးမွာ လူးလွိမ့္ၿပီး လုေနတာေတာ့ မရွိပါဘူး … ကားတိုက္ၿပီး ေသကုန္မွာေပါ့။

ေမး။ ။ အေမရိကန္က ေျပာေနတုန္း ရွိေသးတယ္၊ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြကို သူတို႔ရဲ႕ ေရေပၚ၊ ေျမေပၚမွာ သြားလို႔ရတဲ့ ရွပ္ေျပး ေမာ္ေတာ္ေလးေတြနဲ႔မွ အလုပ္ျဖစ္မယ္၊ ကူညီခ်င္ပါတယ္လို႔ တဲ့။ အဲဒီအကူအညီက အခုလို တလျပည့္လာတဲ့ ကာလမွာ လိုအပ္ေသးတယ္လို႔ ထင္သလား ခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ လိုအပ္တယ္ … ဒုကၡသည္ေတြက သူတို႔ကို အေမရိကန္၊ ျပင္သစ္၊ အဂၤလိပ္က သေဘၤာႀကီးေတြ သူတို႔ကို လာကူညီေနၾကပါၿပီဆိုၿပီး အရမ္း၀မ္းသာေနၾကတာ … က်ေနာ္တို႔က ေရဒီယိုလည္း ေပးတယ္ေလ … ခင္ဗ်ားတို႔ ကမာၻနဲ႔ အဆက္မျပတ္ေအာင္ နားေထာင္ၾကပါလို႔ … သတင္းေတြ နားေထာင္ၿပီး တအားေပ်ာ္ၾကတာ၊ အခုလို မလာေတာ့ဘူးလိုလိုျဖစ္ေတာ့ သူတို႔ေတြ အရမ္းခံစားရတာ။ က်ဳပ္တို႔ကို မကယ္ေတာ့ဘူးလား၊ ဒီအတိုင္း ပစ္ထားေတာ့မွာလား၊ ဒီကြၽန္းေပၚမွာ ေသမယ့္ရက္ကို ထိုင္ေစာင့္ေနရမွာလားလို႔ ေအာ္ၾကတာ။ တေယာက္တည္း၊ ႏွစ္ေယာက္တည္းက ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။ အဘိုးႀကီး၊ အဘြားႀကီးေတြ၊ ကေလးေတြပါ ေျပာၾကတာ။ ။